16 Μαΐου, 2017

16 Μαΐου 1918 – Ἡ μάχη τοῦ Σκρᾶ



       Ἡ Μάχη τοῦ Σκρᾶ (16 Μαΐου/29 Μαΐου – 17 Μαΐου/30 Μαΐου τοῦ 1918) θεωρεῖται μιά ἀπό τίς σημαντικότερες νικηφόρες μάχες τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ στή διάρκεια τοῦ Ἅ Παγκοσμίου Πολέμου. Ἀντίπαλος ἦταν ὁ βουλγαρικός στρατός καί διεξήχθη στήν ὁμώνυμη σήμερα περιοχή τοῦ Νομοῦ Κιλκίς.

       Κατά τόν Ἅ Παγκόσμιο Πόλεμο ἡ προεξοχή τοῦ Σκρᾶ εἶχε ὀργανωθεῖ ἀμυντικά ἀπό τούς Βουλγάρους οἱ ὁποῖοι καί παρενοχλοῦσαν τά Συμμαχικά στρατεύματα ἰδίως στήν περιοχή δυτικά του Ἀξιοῦ ποταμοῦ. Ἔτσι ἀποφασίσθηκε ἀπό τόν Γάλλο ἐπικεφαλῆς, ἀρχιστράτηγο Γκυγιωμά ἡ κατάληψη τῆς περιοχῆς ἀπό μονάδες τοῦ ἑλληνικοῦ Σώματος Στρατοῦ Ἐθνικῆς Ἀμύνης, διοικητής τῶν ὁποίων ἦταν ὁ ἀντιστράτηγος Ἐμμανουήλ Ζυμβρακάκης. Ἡ ἐπίθεση διεξήχθη ἀπό πέντε συνολικά συντάγματα πεζικοῦ, τό 5ο καί τό 6ο τῆς Μεραρχίας Ἀρχιπελάγους (ὑπό τόν ὑποστράτηγο Ἰωάννου), πλαισιούμενα δεξιά (Ἅ) ἀπό τό 7ο καί 8ο τῆς Μεραρχίας τῆς Κρήτης (ὑπό τόν ὑποστράτηγο Σπηλιάδη) καί ἀριστερά (Δ) ἀπό τό 1ο σύνταγμα τῆς Μεραρχίας τῶν Σερρῶν (ὑπό τόν ὑποστράτηγο Ἐπαμ. Ζυμβρακάκη), μέ συνολικό ἀριθμό 14.546 μαχητές πεζικοῦ, ὑποστηριζόμενοι ἀπό 287 βαρέα καί ἐλαφρά πυροβόλα. Οἱ Βούλγαροι διέθεταν ἐπίσης πέντε συντάγματα πεζικοῦ ὑποστηριζόμενα ἀπό ἰσχυρό βαρύ καί ἐλαφρό πυροβολικό.

Ἡ μάχη

       Στίς 16 Μαΐου/29 Μαΐου τοῦ 1918, καί ἀπό τῆς 5ης ὥρας πρωινῆς, ἄρχισε ἡ προπαρασκευή τοῦ ἑλληνικοῦ πυροβολικοῦ γιά τήν καταστροφή τῶν διαφόρων ἀμυντικῶν ἐγκαταστάσεων ἐνῶ τά συντάγματα πού ἦταν ἕτοιμα γιά τήν ἐπίθεση ἐξόρμησαν τό πρωί τῆς ἑπομένης (17 Μαΐου) καλυπτόμενα ἀπό κινητό φραγμό τοῦ πυροβολικοῦ. Ἡ Βουλγαρική ἀντίδραση ἦταν ἐπίσης ἰσχυρή πλήν ὅμως ἡ ὁρμή τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ ἦταν τόση πού ὑπερφαλάγγισε τήν βουλγαρική ἀντίσταση καί στίς 06.30 τό Σκρά εἶχε καταληφθεῖ. Βέβαια οἱ Βούλγαροι ὑπερασπίσθηκαν μέ πεῖσμα τίς θέσεις τους καί τό ἀπόγευμα τῆς 17ης Μαΐου ἐπεχείρησαν λυσσώδεις ἀντεπιθέσεις ἰδίως κατά τοῦ 5ου Συντάγματος πεζικοῦ της Μεραρχίας τῆς Κρήτης πού ὅλες ὅμως τελικά ἀποκρούσθηκαν.

Ἀπώλειες

       Οἱ ἀπώλειες ὅμως ὑπῆρξαν βαρύτατες. Ὁ συνολικός ἀριθμός τῶν ἀπωλειῶν τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ ἦταν νεκροί: 29 Ἀξιωματικοί καί 412 ὁπλίτες, καί τραυματίες: 69 Ἀξιωματικοί καί 2135 ὁπλίτες. Τό μεγαλύτερο ἀριθμό ἀπωλειῶν εἶχε ἡ Μεραρχία Ἀρχιπελάγους μέ Ἀξιωματικούς νεκρούς 24, τραυματίες 54 καί ὁπλίτες νεκρούς 314 καί τραυματίες 1723.

Λάφυρα

       Οἱ ἑλληνικές Μεραρχίες παρά τίς βουλγαρικές ἀντεπιθέσεις διατήρησαν τό κατακτηθέν ἔδαφος. Αἰχμαλώτισαν 2.045 Βουλγάρους καί περιῆλθαν σ αὐτές ὡς λάφυρα 32 πυροβόλα καί 12 βομβιδοβόλα χαρακωμάτων τοῦ ἐχθροῦ.

Ἀποτέλεσμα


Ὁ στρατηγός Ζυμβρακάκης μέ τό Ἐπιτελεῖο του.

       Ἡ «νίκη τοῦ Σκρᾶ», ὅπως ἀναφέρεται στήν ἑλληνική στρατιωτική ἱστορία, ἐξέπληξε τόσο τούς συμμάχους ὅσο καί τούς ἐχθρούς. Μέ δεδομένο τήν πολύ καλή ὀχύρωση τῶν βουλγαρικῶν δυνάμεων πού ὑποστηριζόταν μέ πολυάριθμο πυροβολικό, ἡ θέση τούς θεωρούταν ἀπρόσβλητη, ὕστερα μάλιστα ἀπό τήν ἀποτυχία πού εἶχε σημειώσει ἕνα χρόνο πρίν, τόν Μάρτιο τοῦ 1917, ἡ 122α γαλλική Μεραρχία στή προσπάθειά της νά τήν ἐξουδετερώσει. Κανείς ἀπό τούς συμμάχους δέν περίμενε νά δεῖ νά διασπᾶται ἀπό τήν ὁρμή τῶν ἑλληνικῶν στρατιωτικῶν δυνάμεων μιά τέτοια ὀχύρωση σέ μέτωπο μήκους 12 χλμ καί βάθους 1-2 χλμ. Ἡ βουλγαρική διοίκηση, παρά τίς ἀπεγνωσμένες προσπάθειες ἐπανακατάληψης καί τίς σφοδρές ἀντεπιθέσεις πού διέταξε, δέν κατάφερε νά ἐπανακτήσει τίς θέσεις της.

       Ἡ νίκη τοῦ Σκρᾶ θεωρήθηκε ἰσχυρότατο πλῆγμα γιά τούς Βουλγάρους καί μέγα κατόρθωμα τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ. Συγκεκριμένα ὁ ἀρχιστράτηγος τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων στρατηγός Γκυγιωμά, πού εἶχε ἐν τῷ μεταξύ ἀντικαταστήσει τόν στρατηγό Σαράιγ ἀπό τόν προηγούμενο Δεκέμβριο, χαρακτήρισε τό ἑλληνικό πεζικό ὡς “πεζικό ἀπαράμιλλης ἀνδρείας καί ἔξοχης ὀρμητικότητας“. Τό σημαντικότερο, ὅμως, ἀποτέλεσμα τῆς μάχης ἦταν ἡ αὔξηση τῆς ἐμπιστοσύνης τῶν Συμμάχων πρός τίς δυνατότητες τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ, καθώς καί ἡ ἀποκάλυψη τῆς κάμψης τοῦ ἠθικοῦ του βουλγαρικοῦ στρατοῦ. Αὐτές οἱ διαπιστώσεις ἐνίσχυσαν τήν ἰδέα γιά ἀνάληψη ἐπιθετικῆς πρωτοβουλίας τῶν Συμμάχων στό Μακεδονικό μέτωπο, ἡ ὁποία καί ὑλοποιήθηκε τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1918.[1]



Παραπομπές
Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, τ. ΙΕ’, 1978, σ. 71.

Πηγές
Νεώτερο Ἐγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ἡλίου τ.17ος σ.32
Στρατιωτική Ἱστορία νεώτερης Ἑλλάδος ΔΕΚ/ΓΕΣ ἔκδ. 1980



ΠΗΓΗ: https://el.wikipedia.org/wiki/Μάχη_του_Σκρα


http://enromiosini.gr/arthrografia/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου