23 Μαρτίου, 2018

Καρλομάγνος, Βυζάντιο και Σκόπια

ΓΡΑΜΜΑΤΑ  ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
     Κύριε διευθυντά
     Είπα να προσπεράσω αδιαφόρως τον αφορισμόν ο οποίος εδημοσιεύθη στη σελίδα 2 του φύλλου της 21ης Δεκεμβρίου, ότι το ζήτημα του ονόματος της ΠΓΔΜ είναι «σαχλό». Αλλά ένα γεγονός το οποίο συνέβη προ 1.200 ετών με υποχρεώνει να παρέμβω. 
     Χριστούγεννα του 800 και ο Πάπας Λέων ο Γ΄ υποκλέπτει τον τίτλο του μόνου βασιλέως και αυτοκράτορος Ρωμαίων ο οποίος εδρεύει στη Νέα Ρώμη, στην Κωνσταντινούπολη δηλαδή, και στέφει στον Ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη τον βασιλέα των Φράγκων και Λογγοβάρδων Κάρολο τον Μέγα, αυτοκράτορα των Ρωμαίων. Ετσι ξεπληρώνει και την υποχρέωση που έχει προς τον Καρλομάγνο ο οποίος τον αποκατέστησε στον παπικό θρόνο της Ρώμης.
      Πάπας και Κάρολος θεωρούν το Βυζάντιο εύκολον λείαν, εφόσον συνεχείς αγώνες κατά των Αράβων και των Βουλγάρων και των Σλάβων, αλλά και οι εσωτερικές αναταραχές λόγω της περί τις εικόνες έριδος, πρέπει να το έχουν εξαντλήσει. Αλλά το κυριώτερον, στον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως ευρίσκεται μία γυναίκα. Ομως η γυναίκα αυτή, η αυτοκράτειρα Ειρήνη, αποδεικνύεται τολμηρωτέρα και αποτελεσματικώτερη ανδρός. Η Κωνσταντινούπολις καταδικάζει την πράξη του Πάπα, αρνείται την ανάρρηση του Καρόλου σε αυτοκράτορα Ρωμαίων, εφόσον ο μόνος νόμιμος αυτοκράτωρ Ρωμαίων είναι αυτός που εδρεύει στη Νέα Ρώμη. Αλλεπάλληλες συζητήσεις θα καταλήξουν στη συνθήκη του Ακυισγράνου του 812. Εν τέλει ο Κάρολος και οι διάδοχοί του θα κατορθώσουν να διασώσουν μόνο τον τίτλο του βασιλέως όχι και του βασιλέως Ρωμαίων. Τον τίτλο αυτόν θα κατέχη και θα επιμείνη περισσότερο η Κωνσταντινούπολις. Τα γεγονότα ωδήγησαν στον θρίαμβο της πολιτικής των Βυζαντινών, της πολιτικής σημασίας των ονομάτων. 
      Το πραξικόπημα των Χριστουγέννων του έτους 800 δεν θα ευδοκιμήση. Μετά από μία, δύο γενεές, ουδείς πλέον θα ομιλεί για ενιαία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στη Δύση. Υπάρχουν διάφορα επιμέρους κράτη, το Φραγκικόν, η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκατορία αλλά μόνον του Γερμανικού Εθνους, το παπικό κράτος. Μόνο στην Ανατολή, το Βυζάντιο και ο βασιλεύς του εξακολουθεί να είναι ρωμαϊκή αυτοκρατορία και μάλιστα έως την 29η Μαΐου 1453.
       Λοιπόν δεν είναι καθόλου «σαχλό» το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Η πολιτική των ονομάτων, την οποία εφήρμοζαν οι Βυζαντινοί, αποδεικνύεται ότι διασφαλίζει τη συνέχεια της κρατικής υποδομής αλλά και την ενότητα του έθνους.
Παναγιωτης Γ. Νικολοπουλος, Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, ε.τ. πρόεδρος της ελληνικής επιτροπής για το πρόγραμμα της UNESCO «Μνήμη του Κόσμου»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου