ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

 

1. Τὸ Τριωδιο

 Ἀπὸ την Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, ἀνοίγει ἡ πύλη τοῦ Τριωδίου· τῆς πνευματικότερης περιόδου ὅλου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Κατὰ τὴν περίοδο αὐτή, ἡ ὁποία θὰ διαρκέσει μέχρι τὸ Μέγα Σάββατο, ἡ Ἐκκλησία μας στὶς ἱερὲς Ἀκολουθίες της χρησιμοποιεῖ τὸ ὁμώνυμο λειτουργικὸ βιβλίο της, τὸ ὁποῖο περιέχει διδακτικότατους ὕμνους καὶ ἱερὰ Ἀναγνώσματα ποὺ κατανύσσουν τὴν ψυχή μας. «Τῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας, Zωοδότα», ψάλλουμε στοὺς Ὄρθρους τῶν Κυριακῶν. Ἄνοιξέ μου, Κύριε, τὶς πύλες τῆς μετανοίας, Ἐσύ, ποὺ χαρίζεις τὴν ἀληθινὴ ζωή. Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἀνοίγει στὴν ἀρχὴ τοῦ Τριωδίου τὸ θησαυροφυλάκιό της γιὰ νὰ μᾶς παραθέσει ὅ,τι πνευματικότερο διαθέτει ὡς μέσο γιὰ τὸν ἁγιασμό μας. Μᾶς καλεῖ νὰ ἐξετάσουμε τὸν ἑαυτό μας, τὸν ἐσωτερικό μας κόσμο, τὰ λάθη καὶ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ νὰ ἀγωνισθοῦμε ἐναντίον τῶν παθῶν μας μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία. Μᾶς προβάλλει παραδείγματα μετανοούντων ἀνθρώπων, ὥστε μὲ τὴν εἰλικρινὴ μετάνοια νὰ ἑτοιμάσουμε κι ἐμεῖς τὴν ψυχή μας νὰ δεχθεῖ τὸ θεῖο Πάθος καὶ τὴν ἔνδοξη Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας. Στὸν σκοπὸ αὐτὸν τῆς ἐντονότερης πνευματικῆς ζωῆς καὶ τῆς στροφῆς τοῦ ἑαυτοῦ μας πρὸς τὸν Θεὸ συντελοῦν καὶ τὰ Ἀποστολικὰ καὶ Εὐαγγελικὰ Ἀναγνώσματα τῆς περιόδου αὐτῆς. 

2. Οἱ Διωγμοὶ των Ευσεβων 

Στὸ Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα της Κυριακης του τελωνου και του φαρισαιου  ὁ ἀπόστολος Παῦλος διατυπώνει γιὰ τὸν μαθητή του Τιμόθεο ἕναν πνευματικὸ νόμο: «Πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται». Ὅλοι, δηλαδή, ὅσοι θέλουν νὰ ζοῦν μὲ εὐσέβεια, ὅπως ἁρμόζει στοὺς πιστοὺς ποὺ εἶναι ἑνωμένοι μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, θὰ καταδιωχθοῦν. Ἐδῶ ὁ Ἀπόστολος ἀναφέρεται πρωτίστως στοὺς διωγμοὺς ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες, σὰν τοὺς φοβεροὺς ἐκείνους διωγμοὺς ποὺ ὑπέστη ὁ ἴδιος «ἐν Ἀντιοχείᾳ, ἐν Ἰκονίῳ, ἐν Λύστροις», ὅπως περιγράφει λίγο πρωτύτερα. Ἐννοεῖ ὅμως καὶ τὶς γενικότερες θλίψεις καὶ τοὺς πειρασμοὺς ποὺ εἶναι βέβαιο ὅτι θὰ ἀντιμετωπίσει κάθε γνήσιος μαθητὴς τοῦ Κυρίου. Ἡ ἀλήθεια αὐτὴ ἐπιβεβαιώνεται καὶ σὲ ὅλη τὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μας. Στὰ χρόνια τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας οἱ Χριστιανοὶ ρίχνονταν στὰ θηρία, στὴ φωτιὰ καὶ σὲ ἄλλα φρικτὰ μαρτύρια, προκειμένου νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους. Ἀργότερα πολεμήθηκαν μὲ τὶς αἱρέσεις. Κατὰ τὴν Τουρκοκρατία τοὺς ὁδηγοῦσαν στὴ σφαγή· στὸν εἰκοστὸ αἰώνα, στὰ στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Ἀλλὰ καὶ στὶς μέρες μας, πόσοι Χριστιανοὶ διώκονται στὴ Συρία καὶ γενικότερα στὴ Μέση Ἀνατολή! Ὁ Χριστιανὸς ἐπιπλέον ἀντιμετωπίζει διωγμοὺς καὶ στὴν προσωπική του ζωή, μὲ εἰρωνεῖες ἀπὸ ἀνθρώπους ἐνάντιους πρὸς τὴν Ἐκκλησία, μὲ συκοφαντίες καὶ ἀδικίες ποὺ δέχεται ἀπὸ τὸ περιβάλλον του, ἀλλὰ καὶ μὲ θλίψεις καὶ ἄλλες δοκιμασίες ποὺ ἀντιμετωπίζει καθημερινά. Ἂς μὴ χάνουμε ὅμως τὸ θάρρος μας! Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τονίζει ὅτι ὁ Κύριος τὸν λύτρωσε ἀπὸ ὅλους τοὺς διωγμοὺς ποὺ ὑπέστη: «Ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος». Ἂς μὴν κλονιζόμαστε μπροστὰ στὶς θλίψεις ποὺ ἀντιμετωπίζουμε, διότι δὲν θὰ μᾶς ἐγκαταλείψει ὁ παντοδύναμος Κύριος. Ὁ ἀδιάψευστος λόγος Του ἂς ἠχεῖ στὰ αὐτιά μας τὴν ὥρα τῆς δοκιμασίας: «Θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον» (Ἰω. ις΄ 33). Ἔχετε θάρρος! Ἐγὼ ἔχω νικήσει τὸν κόσμο. Καὶ μὲ τὴ νίκη μου αὐτὴ ἐξασφάλισα καὶ γιὰ σᾶς τὸν θρίαμβο καὶ τὴ δόξα. 

3. Η Εξαχρειωση των Πονηρών 

Στὴ συνέχεια τῆς Περικοπῆς ὁ ἀπόστολος Παῦλος κάνει μιὰ θλιβερὴ διαπίστωση: «Πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι». Ἀντίθετα δηλαδὴ μὲ τοὺς εὐσεβεῖς ἀνθρώπους, οἱ πονηροὶ καὶ ἀπατεῶνες θὰ προχωροῦν ἀπὸ τὸ κακὸ στὸ χειρότερο. Θὰ πλανοῦν καὶ θὰ ἐξαπατοῦν τοὺς ἄλλους, καὶ οἱ ἴδιοι ὅμως θὰ πλανῶνται καὶ θὰ ἐξαπατῶνται ἀπὸ τὸν φθονερὸ διάβολο καὶ ἀπὸ ἄλλους ἀνθρώπους. Πόσο ἐπίκαιρος εἶναι πράγματι στὶς ἡμέρες μας ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ θείου Ἀποστόλου! Ἐνῶ οἱ εὐσεβεῖς ἄνθρωποι, μὲ τὴν Χάρι τοῦ Θεοῦ, προοδεύουν διαρκῶς στὴν ἀρετή, ἀντίθετα οἱ ἀσεβεῖς, κατευθυνόμενοι ἀπὸ τὸν διάβολο καὶ ἀπὸ τὶς ροπὲς τῶν παθῶν τους, γίνονται ὁλοένα καὶ χειρότεροι. Ἐξαχρειώνονται διαρκῶς οἱ ἴδιοι καὶ ἐπιπλέον παραπλανοῦν καὶ ἄλλους ἀνθρώπους στὶς ἄνομες πράξεις τους, καθιστώντας τοὺς ἑαυτούς τους ὄργανα τοῦ διαβόλου. Αὐτὸ εἶναι τὸ ὀλέθριο κατάντημά τους! Στὴν ἀρχὴ τοῦ Τριωδίου, τὴν ὥρα ποὺ ἡ Ἐκκλησία  προβάλλει μπροστά μας τὴ στενὴ καὶ τεθλιμμένη ὁδὸ τῆς μετανοίας, τῆς ταπεινώσεως καὶ τῆς ἀσκήσεως ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀνύψωση τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ἀνθρωποκτόνος διάβολος θέλει νὰ μᾶς παραπλανήσει στὴν εὐρύχωρη καὶ κατηφορικὴ ὁδὸ τῶν χορῶν, τῶν καρναβάλων καὶ τῆς διαφθορᾶς ποὺ ὁδηγεῖ στὸν ψυχικό μας θάνατο. Ἂς μὴν μᾶς ἑλκύει ἡ ἐπίπλαστη εὐτυχία τῶν διασκεδάσεων αὐτῶν. Ἂς ἀκολουθοῦμε σταθερὰ τὸ κάλεσμα τῆς Ἐκκλησίας μας, ὥστε νὰ ζήσουμε πνευματικὰ τὴν κατανυκτικὴ αὐτὴ περίοδο καὶ νὰ ἑορτάσουμε ἀληθινὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας.

ΟΣΩΤΗΡ2214