Μέσω της εξομολογήσεως ως ιερό μυστήριο ο άνθρωπος, αφού έχει πραγματικά μετανοήσει, θεραπεύεται εσωτερικά και ανακαινίζεται. Η μετάνοια αποτελεί τον δρόμο προς τον Θεό, θεραπεύει τον ανθρώπινο πόνο μέσω της άφεσης αμαρτιών που λαμβάνει ο πιστός κατά την εξομολόγηση και αποτελεί την απαρχή της σωτηρίας του ανθρώπου. Το φοβερό κακό της αμαρτίας θεραπεύεται εύκολα από την μετάνοια. Πολλά τα παραδείγματα ανθρώπων που αμάρτησαν και μετανόησαν και στη συνέχεια σώθηκαν αξιούμενοι της κληρονομίας της βασιλείας των ουρανών μαζί με όλους τους αγίους 8 . Η μετάνοια και η αδιάλειπτη προσευχή αποτελούν τον μεγάλο πνευματικό αγώνα των ορθόδοξων χριστιανών. Μέσω της προσευχής ο άνθρωπος επικοινωνεί με τον Θεό και ευχαριστώντας Τον αιτείται το έλεός Του. Σύμφωνα με τον άγιο Παΐσιο η προσευχή σημαίνει: «Στέλνω σήμα, ζητώ βοήθεια. Ζητώ συνεχώς βοήθεια από τον Χριστό, από την Παναγία, από τους Αγίους, για τον εαυτό μου και για τους άλλους.Αν δεν ζητήσω, δεν θα μου δώσουν» 9 . Η προσευχή είναι το μέσο επικοινωνίας με τον Θεό, βοηθάει στην ενδυνάμωση της πίστης και αποτελεί μέγα όπλο, σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, απέναντι στις δοκιμασίες που περνάει ο άνθρωπος. Είναι πηγή αστείρευτης δύναμης, θάρρους, παρηγοριάς, ειρήνης και χαράς. Την προσευχή χρησιμοποίησε και ο Ιησούς Χριστός στην επίγεια πορεία Του και ο ίδιος μας έδωσε και ως πρότυπο προσευχής το «Πάτερ ημών» για να την χρησιμοποιήσουμε στην επικοινωνία μας με τον Θεό 10 .
Εκτός, όμως από την προσευχή, θεμελιώδεις πηγές της χριστιανικής διδασκαλίας αποτελούν η Αγία Γραφή και η Ιερά Παράδοση. Ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει ότι «Από τα δόγματα και τας αληθείας που διαφυλάσσει η Εκκλησία, άλλα μεν τα έχομε πάρει από τη γραπτή διδασκαλία, άλλα δε, που μυστικά έφθασαν μέχρις εμάς, τα εκάναμε δεκτά από την παράδοση των αποστόλων. Και τα δύο έχουν την ίδια σημασία για την πίστη. Και κανείς από όσους έχουν ακόμη και μικρή γνώση των Εκκλησιαστικών θεσμών δεν θα προβάλει αντίρρηση σ' αυτά...»11 . Όπως φαίνεται από το παραπάνω, μιλώντας για την Αγία Γραφή και την Ιερή Παράδοση, δεν εννοούμε δύο διαφορετικά πράγματα αλλά το σύνολο της αποκάλυψης του Θεού με σκοπό την σωτηρία του ανθρώπου. Πιο συγκεκριμένα, η Αγία Γραφή περιλαμβάνει την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, που αποτελούν τις θεϊκά εμπνευσμένες γραπτές μαρτυρίες, ενώ η Ιερή Παράδοση έρχεται συμπληρωματικά να εντάξει τις διδασκαλίες, τις πρακτικές και τα θεόπνευστα βιβλία που συνέγραψαν με την χάρη του Αγίου Πνεύματος οι άγιοι Απόστολοι. Μέσα από την Αγία Γραφή μαθαίνουμε ότι ο Θεός ως παντοδύναμος και παντογνώστης γνωρίζει τα πάντα αλλά δεν είναι εκείνος που αποφασίζει για τις επιλογές των ανθρώπων. Ο Απόστολος Παύλος αναφέρει «Πάντα δε γυμνά και τετραχηλισμένα τοις οφθαλμοίς Αυτού» (Προς Εβραίους 4:13). Όλα όσα συμβαίνουν είναι γνωστά στον Θεό προ καταβολής του κόσμου. Ο άνθρωπος ωστόσο, έχει απόλυτη ελευθερία στις πράξεις του και η σωτηρία του προϋποθέτει να ανταποκριθεί με ελευθερία και με αγάπη στο κάλεσμα του Θεού. Κατά τον Ιωάννη Ζηζιούλα, η ελευθερία και άρα η αγάπη του ανθρώπου του δίνει την δυνατότητα στην απόλυτη επιλογή που μπορεί να αξιοποιήσει προς το καλό ή το κακό12 . Η ελευθερία δεν είναι απλά ένα δικαίωμα, αλλά αποτελεί οντολογικό θεμέλιο της ύπαρξης του ανθρώπου καθώς χωρίς ελευθερία δεν νοείται ο άνθρωπος όπως λέει και ο άγιος Μάξιμος ο ομολογητής «Ἄνελε γάρ ἡμῶν τό αὐτεξούσιον, καί οὔτε εἰκών Θεοῦ ἐσόμεθα, οὔτε ψυχή λογική καί νοερά»13 . Η ελευθερία στην ορθόδοξη παράδοση εκφράζεται επίσης στους κόλπους της εκκλησίας. Εκεί ο άνθρωπος, μέσω της μετάνοιας, της εξομολόγησης, της προσευχής, της νηστείας και της μετάληψης της Θείας Κοινωνίας, βιώνει τις θεραπευτικές ιδιότητες της συμμετοχής του στην εκκλησιαστική παράδοση. Ο άνθρωπος, μέσω των θείων μυστηρίων και υπό την πνευματική καθοδήγηση των πνευματικών πατέρων θεραπεύεται από τα πάθη του και με εφόδια την ταπείνωση και την αυτογνωσία οδηγείται στην αποκατάσταση της σχέσης του με τον Θεό. Η εκκλησία έχει πνευματικούς και το μυστήριο της εξομολόγησης που σωστότερα πρέπει να λέγεται της μετανοίας και αποτελεί θεραπευτήριο όχι γιατί ο πνευματικός θεραπεύει, αλλά γιατί δίνει την δυνατότητα στον άνθρωπο με μεταβεί από την κατάσταση του ατόμου σε εκείνη του προσώπου.
-15-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου