Τα αόρατα και τα ορατά όντα και οι φύσεις

Η Αραβική μετάφραση

 «40 Και να γνωρίζετε, 

αγαπητοί μου, ότι οι υψηλές άγιες 

δυνάμεις, οι λογικές και οι 

φωτεινές και επίσης οι υλικές 

φύσεις, όλες δημιουργήθηκαν εξ 

αρχής για ένα και μόνο πράγμα, 

που είναι η ύμνηση του Θεού. 

Αυτές είναι οι άγγελοι, οι 

αρχάγγελοι, οι θρόνοι, οι 

κυριότητες, τα Χερουβείμ , τα 

Σεραφείμ, ο ήλιος, η σελήνη, τα 

αστέρια, οι Πατριάρχες, οι 

Προφήτες, οι Απόστολοι, ο 

Σατανάς, οι Δαίμονες, τα κακά 

πνεύματα και οι άρχοντες [της 

εξουσίας] του αέρα. Όλοι αυτοί 

είναι το ωραιότατο κτίσμα της 

Αγίας Τριάδος, του Πατρός, του 

Υιού και του Αγίου Πνεύματος. 41 

Μερικοί από αυτούς εξαιτίας των 

αισθησιακών τους κινήσεων, ο 

Θεός τους έδωσε ονόματα, λόγω 

των πράξεων τους. 42 Και όσοι 

παρουσίασαν μεγαλύτερη 

πνευματική πρόοδο, επαινέθηκαν 

περισσότερο από τον Θεό.»

Η ελληνική παράδοση

«40 Τώρα, να καταλάβετε, ότι 

οι ιεροί ουρανοί, οι Άγγελοι, οι 

Αρχάγγελοι, οι Θρόνοι, οι 

Εξουσίες, τα Χερουβείμ , τα 

Σεραφείμ, ο ήλιος η σελήνη, τα 

αστέρια, οι Πατριάρχες, οι 

Προφήτες, οι Απόστολοι, ο 

Διάβολος, ο Σατανάς, τα κακά 

πνεύματα ή οι άρχοντες του αέρα, 

επίσης είτε άνδρας είτε γυναίκα, 

όλοι αυτοί στην αρχή της 

δημιουργίας τους προέρχονται 

από μία αρχή, εκτός από την 

Τέλεια και Ευλογημένη Τριάδα:

Τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο 

Πνεύμα. 41 Και λόγω της κακής 

συμπεριφοράς μερικών έπρεπε να 

λάβουν ονόματα κατά τα έργα 

τους. 42 Και όσοι παρουσίασαν 

μεγαλύτερη πνευματική πρόοδο, 

επαινέθηκαν περισσότερο.»

Στην Ελληνική μετάφραση διακρίνεται το κείμενο μεταξύ της Αγίας Τριάδας και των κτισμάτων, τα οποία «στην αρχή της δημιουργίας  τους προέρχονται, από μία αρχή, εκτός από την Τέλεια και Ευλογημένη Τριάδα». Φαίνεται εδώ η διάκριση μεταξύ όντος και μη όντος, Δημιουργού και δημιουργήματος. Διότι η αρχή όλων των όντων είναι η  δημιουργία τους εκ του μηδενός, εκτός από την Τέλεια Τριάδα, η Οποία είναι η αίτια όλων των όντων, είτε λογικά είτε άλογα. Όμως στην  Αραβική μετάφραση: «όλες δημιουργήθηκαν από την αρχή για ένα μόνο  πράγμα, που είναι η δοξολογία του Θεού» για να αποφύγει τη θεολογική  σκέψη του Ωριγένη286. 

Και συνεχίζει ο Άγιος -και στις δύο παραδόσεις- να αποκαλύπτει 

πως έγιναν τα κακά έργα μερικών όντων εξαιτίας των ονομάτων, που  έλαβαν, ενώ τα άλλα όντα που: «42 παρουσίασαν μεγαλύτερη πνευματική πρόοδο, επαινέθηκαν περισσότερο από το Θεό», συνδέοντας έτσι τα έργα  με τα ονόματα των φύσεων. Την ιδέα αυτή θα αναπτύξει περισσότερο o  Άγιος στις άλλες Επιστολές.

δ) Η Σύγκριση μεταξύ της αραβικής και ελληνικής παράδοσης της 

Επιστολής.

Γενικά, η Αραβική μετάφραση συμφωνεί κατά πολύ με την 

ελληνική παράδοση, εκτός από την τελευταία παράγραφο για την 

Τριάδα. Μπορούμε να παρατηρήσουμε στην Επιστολή αυτή την 

προσπάθεια του Άραβα μεταφραστή να αφαιρέσει τις 

επαναλαμβανόμενες περικοπές όσον αφορά τα χωρία (4,15-30) για την  ιστορία της Θείας οικονομίας, όπου επαναλαμβάνεται στην Επιστολή Β  στα σημεία(Β΄2) και (Β΄4-19) και στην Επιστολή (Γ΄10-24) και το  γνωστό χωρίο «32, Σας μιλάω, αγαπητοί μου, όπως ταιριάζει σε λογικούς  ανθρώπους».

-115-

Το έργο της οικονομίας του Θεού .

 4-  Η Αραβική μετάφραση αφαιρεί όλη αυτή την παράγραφο, που βρίσκεται στις άλλες μεταφράσεις, όπου επαναλαμβάνει ο Άγιος την  ιστορία της οικονομίας του Θεού και αναφέρεται στην ασθένεια της  αμαρτίας, που είναι αθεράπευτη. Εξηγεί, πάλι, το έργο του Θεού από τον Μωυσή και τους Προφήτες μέχρι να φτάσει στην ενανθρώπηση του  Λόγου του Θεού. Παρατηρούμε ότι αναφέρει «την αρχέγονη ενότητα»  των λογικών φύσεων: «…και θέλησε ο Μωυσής να τους επαναφέρει  στην αρχέγονη ενότητα αλλά δεν κατέφερε» 

Όμως, στην Αραβική μετάφραση συνοψίζονται όλα αυτά σε ένα  στίχο: «Διότι ο Κύριος μας είναι πάντα μαζί με τα δημιουργήματα Του,  τα οποία εκτελούν την εντολή του, όπως προαναφέραμε στις Επιστολές   μας». (Βλ. Επιστολές Β΄4-19 και Γ΄10-24).

5- Η επίγεια υλική φύση και το αόρατο και άϋλο πυρ (31-36).

Κατά την ελληνική παράδοση αρχίζει την περικοπή με την   αγαπημένη έκφραση «32 Αληθινά, σας μιλάω, αγαπητοί μου, όπως   ταιριάζει σε λογικούς ανθρώπους»281. 

Έπειτα, αποκαλύπτει ο Άγιος στα τέκνα του ότι η σωτηρία τους δεν   μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο αν τηρούν δύο πράγματα: 

Πρώτα, να έχουν μίσος για όλα τα επίγεια υλικά πράγματα της   ανθρώπινης φύσης.

Δεύτερον, να υψώνουν το νου τους προς τα άνω.

Έτσι, αν ο ανθρωπος είναι ειλικρινής στην προσπάθειά του για   χάρη του Θεού, Αυτός θα του χαρίσει «το πυρ, που είναι αόρατο και  άϋλο», για να πραγματοποιηθεί το έργο της κάθαρσης του νου. 

Στο τέλος, διαβεβαιώνει ο Άγιος ότι «Αν παραμείνουμε, λοιπόν, συμφιλιωμένοι με αυτή την υλική φύση, είμαστε εχθροί του Θεού, των 

Αγγέλων και όλων των Αγίων Του»

Παρατηρούμε ότι ο Άγιος τονίζει πρώτα την ανθρώπινη αγωνία και   μετά τη θεία χάρη, που και τα δύο κατευθύνουν προς την κάθαρση του  νού. 

6- Προειδοποίηση (37-39).

Προειδοποιεί ο Άγιος τα τέκνα του, να μην χάσουν την αιωνιότητα   με την προσωρινή ζωή, τη φωτεινή βασιλεία με το υλικό σώμα, θέσεις  της σύναξης των αγγέλων με τη φθαρτή και θνητή θέση.

«37 Και σας παρακαλώ εν τω ονόματι του Κυρίου μας Ιησού  Χριστού να μην καθυστερήσετε να πράξετε ό,τι πρέπει για την σωτηρία  σας και να μην επιτρέπετε σε αυτόν τον προσωρινό καιρό να σας κλέψει  την αιωνιότητα, που δεν έχει τέλος, ούτε [να μην επιτρέψετε επίσης] σε  αυτό το υλικό σώμα282 να σας απομακρύνει από την φωτεινή βασιλεία,  που δεν περιορίζεται μήτε περιγράφεται, ούτε ακόμη να αφήσετε αυτή  τη φθαρτή και θνητή θέση283 να σας κατεβάσει από τις θέσεις εκείνης284  της σύναξης των Αγγέλων.»

Κατόπιν, τους επιπλήττει διότι ενώ μας έχει χαριστεί η ελευθερία  της επιλογής να πράττουμε τα έργα των Αγίων, εντούτοις, «μεθύσαμε με  τα πάθη σαν μερικοί, που μέθυσαν από την ηδονή του οίνου, 39 και δεν  θελήσαμε να εξυψώσουμε τη σκέψη μας285 για την αναζήτηση της  ουράνιας δόξας, δεν μιμηθήκαμε τις πράξεις όλων των Αγίων,...». 

Παρατηρούμε ότι η ελληνική παράδοση αρχίζει από το χωρίο 39 με «39 Διότι καθένας από μας έχει πουλήσει τον εαυτό του με το δικό του  θέλημα, και έχουμε εξουσιαστεί από αυτά [τα πάθη]», τονίζοντας έτσι  την ελευθερία της βούλησης του ανθρώπου. 

7- Τα αόρατα και τα ορατά όντα και οι φύσεις (40-41).

Στην τελευταία παράγραφο μιλάει ο Άγιος για τα αόρατα και τα  ορατά όντα και τις φύσεις. Παρατηρούμε τη διαφορά μεταξύ των παραδόσεων της Επιστολής στον πίνακα, που ακολουθεί:   

-114-