Στοὺς χαιρετιστήριους λόγους τῶν προσκυνητῶν όταν ηρχοντο στὸν Ναό του Σολομωντος, ἀπαντούσαν οἱ Λευΐτες, οἱ ὁποῖοι ὑμνούσαν τὸν Θεό. Ἀπαντούσαν στὸν καθένα ἀπὸ τοὺς προσκυνητὲς ποὺ ἔρχονταν μὲ τὴ διάθεση καὶ τὸν ἅγιο πόθο νὰ ἀκούσουν στὸν Ναὸ ὕμνους στὸν Κύριο καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τῆς νύκτας, καὶ έλεγαν: Νὰ σὲ εὐλογήσει ἀπὸ τὴ Σιὼν ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος δημιούργησε τὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ (Ψαλ. ρλγ΄ [133] 3). Αὐτὸς εἶναι τύπος εὐλογίας τῶν Ἰουδαίων ποὺ τὸν συναντοῦμε ἤδη στὸ βιβλίο τῶν Ἀριθμῶν. Κατὰ τὸν θεόπνευστο συγγραφέα τοῦ βιβλίου αὐτοῦ, ὁ Κύριος μίλησε στὸν Μωυσῆ καὶ τοῦ εἶπε: Μίλησε στὸν ἀρχιερέα Ἀαρὼν καὶ τοὺς υἱούς του ἱερεῖς καὶ πές τους: Μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο θὰ εὐλογεῖτε τοὺς Ἰσραηλίτες καὶ θὰ τοὺς λέτε· «εὐλογήσαι σε, Κύριος, καὶ φυλάξαι σε»· εἴθε ὁ Κύριος νὰ σὲ εὐλογήσει, νὰ σὲ σκεπάσει καὶ νὰ σὲ προστατεύσει. Εἴθε ὁ Κύριος νὰ δείξει καὶ νὰ ἐπιλάμψει σὲ σένα τὸ πρόσωπό Του γεμάτο Χάρι, εὔνοια καὶ εὐδοκία καὶ νὰ σὲ ἐλεήσει. «Ἐπάραι Κύριος τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἐπὶ σὲ καὶ δῴη σοι εἰρήνην»· εἴθε ὁ Κύριος νὰ σηκώσει καὶ νὰ στρέψει σὲ σένα τὸ πρόσωπό Του μὲ εὐμένεια καὶ εἴθε νὰ σοῦ δώσει μόνιμη εἰρήνη (Ἀριθ. ς΄ 22-26).
Τὸν τύπο αὐτὸ εὐλογίας παρέλαβε καὶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἡ εὐλογία ἐδῶ, ἐνῶ ἀπευθύνεται σὲ πολλούς, διατυπώνεται στὸν ἑνικὸ ἀριθμό, διότι ὁ λαὸς θεωρεῖται ὡς ἕνα, ὡς ἑνιαῖο πρόσωπο. «Ἐκ Σιών», λένε οἱ ἱερεῖς. Νὰ σὲ εὐλογήσει, λαέ, ὁ Θεὸς ἀπὸ τὴ Σιών, διότι ἡ Σιὼν ἐθεωρεῖτο ἡ πηγὴ τῶν θείων εὐλογιῶν (βλ. καὶ Ψαλ. ρκζ΄ [127] 5· ρλβ΄ [132] 3). «Ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν» (βλ. καὶ Ψαλ. ρκ΄ [120] 2). Ἐφόσον ὁ Κύριος εἶναι ὁ παντοδύναμος Δημιουργὸς οὐρανοῦ καὶ γῆς, ἔχει τὴ δύναμη νὰ εὐλογεῖ τοὺς πάντες. Ἐὰν δὲ μὲ ἕναν καὶ μόνο λόγο Του «ἐποίησε» τὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ, πῶς θὰ δυσκολευθεῖ νὰ ἐκχύσει καὶ νέες εὐλογίες ἐπὶ εὐλογιῶν καὶ νὰ προσφέρει χαρὰ καὶ εὐτυχία στὸν θεόπλαστο ἄνθρωπο;
Διδάσκει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: ἡ εὐχὴ «εὐλογήσαι σε Κύριος ἐκ Σιών, ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ γῆν» σημαίνει· ἂν κάνεις αὐτά, θὰ ἐπιτύχεις τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Ἂν δηλαδὴ διανυκτερεύσεις προσευχόμενος, ἂν προσεύχεσαι μὲ τρόπο ἁγνό, ἂν εἶσαι ἄξιος νὰ στέκεσαι στὸν οἶκο τοῦ Κυρίου, ἂν κάνεις τὸν ἑαυτό σου κατάλληλο ναό1 . Καὶ κατακλείει τὴ διδασκαλία του ὁ θεοφόρος Πατέρας μὲ τὰ ἀκόλουθα: Ἐπειδὴ ὁ Ψαλμωδὸς ἤθελε νὰ τοὺς ἀνεβάσει σὲ ἀνώτερες σκέψεις καὶ νὰ τοὺς διδάξει ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι «παντα χοῦ παρὼν» καὶ πρέπει ἀπὸ ὁποιοδήποτε μέρος νὰ Τὸν ἐπικαλοῦνται, ὅρισε δὲ νὰ οἰκοδομηθεῖ ὁ Ναὸς ἐξαιτίας τῆς ἀδυναμίας τῶν ἀνθρώπων, πρόσθεσε· Αὐτὸς ποὺ δημιούργησε τὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ. Ἀλλὰ οἱ Ἰουδαῖοι, συμπληρώνει ἡ χρυσὴ γλώσσα, τότε μὲν λάτρευαν τὸν Θεὸ ἐκεῖ, ἐμεῖς ὅμως οἱ Χριστιανοὶ Τὸν λατρεύουμε σὲ κάθε τόπο καὶ χῶρο: καὶ στὸ σπίτι καὶ στὴν ἀγορὰ καὶ στὴν ἐρημιὰ καὶ στὸ πλοῖο καὶ στὸ πανδοχεῖο καὶ ὁπουδήποτε βρεθοῦμε. Ἡ ἐκπλήρωση τῶν καθηκόντων τῆς προσευχῆς δὲν ἐμποδίζεται καθόλου ἀπὸ τὸν τόπο, ἀρκεῖ μόνο τὰ αἰσθήματά μας νὰ εἶναι σύμφωνα μὲ αὐτήν. Ἂς λατρεύουμε τὸν Θεὸ σὲ ὁποιονδήποτε τόπο. Ἐκεῖνος καὶ θὰ συμπαρίσταται καὶ θὰ μᾶς ἀκολουθεῖ, καὶ ὅλες μας τὶς δυσκολίες θὰ βοηθεῖ νὰ τὶς ἀντιμετωπίσουμε μὲ ἄνεση καὶ εὐκολία καὶ θὰ μᾶς ἀξιώσει νὰ ἐπιτύχουμε τὰ ἀγαθὰ τοῦ μέλλοντος2.
Πόσο μεγάλη εὐεργεσία εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ παντοκράτορος Θεοῦ σὲ μᾶς τοὺς ἀνθρώπους! Πολὺ ἐνισχυόμαστε ὅταν ἐρχόμενοι στὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ δεχόμαστε τὶς εὐλογίες τοῦ οὐρανοῦ μέσῳ τῶν λειτουργῶν ἱερέων. Καὶ πρέπει νὰ παρακαλοῦμε θερμὰ τὸν Κύριο νὰ δίνει τὶς εὐλογίες Του ὄχι μόνο σὲ μᾶς, ἀλλὰ καὶ στοὺς ἄλλους. Νὰ μὴ λέμε μόνο, ὁ Θεός, εὐλόγησέ με, ἀλλὰ νὰ λέμε ἐκ ψυχῆς καὶ στὸν ἄλλον, ὁ Θεὸς νὰ σὲ εὐλογεῖ. Βεβαίως ἡ πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολὴ γράφει ὅτι «χωρὶς πάσης ἀντιλογίας τὸ ἔλαττον ὑπὸ τοῦ κρείττονος εὐλογεῖται» (Ἑβρ. ζ΄ 7)· εἶναι ἀναντίρρητο καὶ ὁμολογημένο ὅτι τὸ μικρότερο καὶ κατώτερο εὐλογεῖται ἀπὸ τὸ μεγαλύτερο καὶ ἀνώτερο. Ἀλλὰ καὶ ὁ μεγαλύτερος καὶ ἀνώτερος ἔχει ἀνάγκη τῶν προσευχῶν καὶ τῆς ἐπικλήσεως τῶν εὐλογιῶν τοῦ Θεοῦ ἐκ μέρους τῶν μικρῶν καὶ κατωτέρων του. Ὁ Ψαλμὸς αὐτός, ὁ σύντομος ἀλλὰ ὑπέροχος, ἀποτελεῖ, θὰ λέγαμε, ἄξια κατακλείδα τῶν 15 Ψαλμῶν τῆς θαυμάσιας καὶ κατανυκτικῆς Ὠδῆς τῶν Ἀναβαθμῶν, τὴν ὁποία ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας καθόρισε νὰ ἀναγινώσκεται στὴν ἀρχὴ τῆς Λειτουργίας τῶν Προηγιασμένων Δώρων. Ὁ Εὐθύμιος Ζιγαβηνὸς κατακλείει τὴν ἑρμηνεία τοῦ Ψαλμοῦ αὐτοῦ μὲ τὴ φράση: «Καὶ οὗτος ὁ Ψαλμὸς ἁρμόδιος πᾶσι». Ἁρμόζει δὲ καὶ ὁ Ψαλμὸς αὐτὸς σ᾿ ὅλους τοὺς Χριστιανούς. ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΤΡΙΣΑΓΙῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ, ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ!
1. ΙΩ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, Εἰς Ψαλ. ρλγ΄ [133], PG 55, 387.
2. ΙΩ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, ὅ.π.
ΟΣΩΤΗΡ2208
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου