«Ἐνδύματα Αλλότρια»

 
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔπεσε στὴν ἁμαρτία καὶ ἔχασε τὸ θεοΰφαντο ἔνδυμά του, τὴν πρώτη ὡραιότητα καὶ χάρη μὲ τὴν ὁποία τὸν ἔπλασε ὁ Θεός, κατάλαβε πὼς ἔπρεπε νὰ καλύψει τὴ γυμνότητά του. Καὶ τὸ ἔκανε, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ἡ Ἁγία Γραφή, μὲ φύλλα συκῆς (Γεν. γ΄ 7). Ἀπὸ τότε οἱ ἐνδυμασίες τῶν ἀνθρώπων ἐξελίχθηκαν ἀνάλογα μὲ τὸν τόπο ποὺ ζοῦσαν, τὶς κλιματικὲς συνθῆκες, τὴν ἐποχή, τὸ πολιτιστικό τους ἐπίπεδο, τὸ φύλο τους. Ἡ ἔνδυση τοῦ σώματος ἀποτελεῖ δεῖγμα στοιχειώδους πολιτισμοῦ καὶ εὐπρεπείας, συγχρόνως δὲ ὄχι μόνο μαρτυρεῖ, ἀλλὰ καὶ διαμορφώνει τὸ ἦθος, τὰ φρονήματα καὶ τὸν χαρακτήρα τῶν ἀνθρώπων. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ φαίνεται ὅτι δίνει μεγάλη σημασία στὸν τρόπο τῆς ἐνδυμασίας. Εἶναι χαρακτηριστικὴ ἡ ἀπειλὴ τοῦ Θεοῦ ποὺ λέγεται μὲ τὸ στόμα τοῦ προφήτη Σοφονία: «Ἐκδικήσω... ἐπὶ πάντας τοὺς ἐνδεδυμένους ἐνδύματα ἀλλότρια» (α΄ 8). Θὰ τιμωρήσω, λέει ὁ Κύριος, ὅσους φοροῦν «ἐνδύματα ἀλλότρια». Τί σημαίνει ἡ φράση αὐτή; Ποιὰ εἶναι τὰ «ἀλλότρια ἐνδύματα» γιὰ τὰ ὁποῖα διατυπώνεται ἡ ἀπειλὴ τοῦ Θεοῦ; Οἱ ἱεροὶ Ἑρμηνευτὲς μᾶς δίνουν τρεῖς ἀπαντήσεις: «Ἐνδύματα ἀλλότρια» εἶναι ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἀπαγόρευε ὁ Μωσαϊκὸς νόμος καὶ τὰ ὁποῖα φανέρωναν πλοῦτο καὶ ὑπερηφάνεια καὶ τὰ χρησιμοποιοῦσαν οἱ γειτονικοὶ λαοὶ τῶν εἰδωλολατρῶν. Ἐνδύματα πολυτελή, ἐξεζητημένα, ἐντυπωσιακά. Αὐτοὶ ποὺ λάτρευαν τὰ εἴδωλα ἐπέμεναν νὰ δίνουν ἰδιαίτερη σημασία στὴν ἐξωτερική τους ἐμφάνιση, νὰ προβάλλουν τὴν ἀξία τους ἐπιδιώκοντας τὸν ἐξωτερικὸ ἐντυπωσιασμὸ μὲ πλούσια καὶ φανταχτερὰ ἐνδύματα, μὲ τρόπους ποὺ ὑπηρετοῦσαν τὸν ἐγωισμὸ καὶ τὴν ὑπερηφάνειά τους. Ἀλλὰ ἡ ἀξία τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι στὰ ροῦχα του. Ἡ ἀξία του δὲν εἶναι οὔτε στὸ σῶμα ποὺ καλύπτουν τὰ ροῦχα. Ἡ ἀξία του βρίσκεται στὴν ἀθάνατη ψυχή του, στὸν «κρυπτὸν τῆς καρδίας ἄνθρωπον», στὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο, ποὺ δὲν φαίνεται στὰ μάτια τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Ὁ ἀπόστολος Πέτρος συνιστᾶ στὶς γυναῖκες, ποὺ ἀπὸ τὴ φύση τους ἔχουν περισσότερη ἐπιμέλεια στὴν ἐξωτερικὴ ἐμφάνιση, νὰ μὴν ἐπιδιώκουν τὸν ἐξωτερικὸ στολισμό, τὰ ἐπιτηδευμένα χτενίσματα, τὰ χρυσὰ κοσμήματα καὶ τὰ πολυτελὴ ἐνδύματα. Ἀλλὰ νὰ ἔχουν ὡς κόσμημα καὶ ἄφθαρτο στολισμὸ τὸ πνεῦμα τῆς πραότητος, τῆς ὑπομονῆς καὶ ἡσυχίας, ποὺ κοσμεῖ τὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο καὶ εἶναι «ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ πολυτελές» (Α΄ Πέτρ. γ΄ 3, 4). Ἡ ἀξία μας βρίσκεται ἐντός μας. Τὸ ἔνδυμα τῆς ψυχῆς πρέπει πρωτίστως νὰ φροντίζουμε, τὴν ἀρετὴ ποὺ τὸν σεμνὸ καὶ ἐνάρετο ἄνθρωπο τὸν ἐπιβάλλει στοὺς ἄλλους ἀνθρώπους καὶ τὸν καθιστᾶ ἀγαπητὸ στὸν Θεό. «Ἐνδύματα ἀλλότρια» εἶναι καὶ «τὰ ἐξ ἁρπαγῆς καὶ πλεονεξίας», αὐτὰ ποὺ δὲν εἶναι δικά μας, ἀλλὰ ἀνήκουν σὲ ἄλλους (Θεοδωρήτου Κύρου, Ἑρμηνεία εἰς τὸν προφήτην Σοφονίαν, PG 81, 1841). Ὑπάρχουν ἐκεῖνοι ποὺ δὲν ζοῦν μὲ ἄνεση καὶ ἀφθονία, ποὺ στεροῦνται ἴσως, καὶ δυστυχῶς καταφεύγουν σὲ ἀδικίες καὶ κλοπὲς γιὰ νὰ κερδίσουν τὰ ξένα, ἢ καὶ ἀγοράζουν μὲ παράνομα κέρδη, μὲ χρήματα δηλαδὴ ποὺ δὲν τὰ κέρδισαν μὲ τὸν τίμιο κόπο τους. Ἀπὸ τὸ νὰ φορᾶς ροῦχα ποὺ ἀπέκτησες «ἐξ ἁρπαγῆς καὶ πλεονεξίας», εἶναι πολὺ προτιμότερο καὶ τιμιότερο νὰ φορᾶς τὰ ἁπλὰ καὶ ταπεινά, ποὺ ἀπέκτησες μὲ τὸν δικό σου κόπο. Ὑπάρχει καὶ μιὰ τρίτη ἑρμηνεία. «Ἐνδύματα ἀλλότρια» εἶναι «τὰ δι’ ἄκραν ἀκολασίαν γενόμενα», διότι καὶ ἄνδρες «παρανομίᾳ συζῶντες» περιβάλλονται ἐνδύματα γυναικῶν, καὶ «γυναῖκες ὡσαύτως λαγνείᾳ συντεθραμμέναι», αὐτὲς ποὺ ζοῦν μὲ φιληδονία καὶ σαρκικότητα, «τὰ ἀνδρῶν ἀμφιέννυνται», ἐνδύονται τὰ ἀνδρικὰ ἐνδύματα (Θεοδωρήτου Κύρου, ὅ.π.). Ὁ Θεὸς ἀπειλοῦσε ὅτι θὰ τιμωρήσει ἐξ ὁλοκλήρου ἐκείνους ποὺ μιμοῦνταν ἔτσι τοὺς εἰδωλολάτρες, ὥστε νὰ ζηλεύουν τὴ χρήση τῶν ἱματίων ποὺ ἀπαγόρευε ὁ Νόμος, ἦταν δὲ «ἁρμόδια τοῖς ἔθνεσι» (Θεοδώρου Μοψουεστίας, Ἑρμηνεία Σοφονίου τοῦ Προφήτου, PG 66, 456). Φανερώνει κατάπτωση τῶν ἠθῶν τὸ νὰ φοροῦν οἱ ἄνθρωποι ἐνδύματα ἀταίριαστα πρὸς τὸ φύλο τους. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἀπαιτεῖ τὰ φύλα νὰ διακρίνονται καὶ ἀπὸ τὰ ἰδιαίτερα ἐνδύματά τους. Νὰ ἐπιτελοῦν τὴν ἀποστολή τους τὸ καθένα, παραμένοντας στὰ ὅρια ποὺ Ἐκεῖνος μὲ τὴν πανσοφία Του ὅρισε. Δυστυχῶς στὴ σύγχρονη ἐποχὴ τῆς συγχύσεως, τὴν ἐποχὴ τῆς ἀποστασίας καὶ γενικῆς ἐπικρατήσεως τῆς ἁμαρτίας, οἱ περισσότεροι δὲν προσέχουν τὸν τρόπο τῆς ἐνδύσεώς τους. Κυκλοφοροῦν μὲ ἐνδύματα πλούσια καὶ πολυτελὴ γιὰ νὰ ἐντυπωσιάζουν, ἢ ἄλλοι, ἰδίως τοὺς θερινοὺς μῆνες, μὲ ἄσεμνα καὶ προκλητικά, μάλιστα ποὺ δὲν ταιριάζουν στὸ φύλο τους, τὰ ὁποῖα ἀντὶ νὰ καλύπτουν, ἀποκαλύπτουν τὸ σῶμα καὶ γίνονται ἀφορμὴ σκανδαλισμοῦ καὶ ἐκτροπῆς σὲ αἰσχρὲς ἁμαρτίες. Πολλοὶ δὲν διστάζουν νὰ εἰσέρχονται καὶ στοὺς ἱεροὺς Ναοὺς μὲ ἀπρεπεῖς περιβολές, καὶ νὰ φανερώνουν ἔτσι τὴν ἀσέβειά τους. Ὁ Θεὸς ὅμως προειδοποιεῖ ὅτι θὰ τιμωρήσει ὁλοφάνερα ὅλους «τοὺς πληροῦντας τὸν οἶκον Κυρίου Θεοῦ αὐτῶν ἀσεβείας» (Σοφον. α΄ 9). Νὰ δεχθοῦμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ ἀκούσουμε τὶς σαφεῖς προειδοποιήσεις καὶ ἀπειλές Του, φροντίζοντας τὰ ἐνδύματά μας νὰ εἶναι βέβαια ὄμορφα καὶ καλά, προπαντὸς ὅμως νὰ τὰ διακρίνει ἡ ἁπλότητα, ἡ λιτότητα, ἡ σεμνότητα καὶ ἡ ταπεινοφροσύνη. Καὶ βέβαια νὰ ἐπιμελούμαστε πρωτίστως τὸ ἔνδυμα τῆς ψυχῆς μας. Αὐτὸ ποὺ θὰ τὸ φοροῦμε καὶ στὴν αἰωνιότητα!ΟΣΩΤΗΡ2214