Ἀντίδοτο στό θάνατο καί στή δυστυχία

 Ἀρχιμ. Πορφυρίου Κονίδη, Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Ἀναργύρων Πάρνωνος. 

 Eἶναι γεγονός ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν στιγμή τῆς αὐτοεξορίας του θέλησε νά ἀντιμετωπίσει τό μεταπτωτικό φαινόμενο τῆς ὀντολογικῆς δυστυχίας καί τῆς δυστυχίας τοῦ θανάτου. 

Γιά τό λόγο αὐτό ἄρχισε νά χτίζει καί νά δημιουργεῖ διάφορους μηχανισμούς καί τρόπους προκειμένου νά γεφυρώσει τό χάσμα πού δημιουργήθηκε ἀπό τήν ἀποστασία του ἀπό τόν Θεό ὥστε νά καλύψει τήν οὐσιαστική δυστυχία πού συνόδευε τή ζωή του, ἀπό τή μιά καί νά βρεῖ νέα εὐκαιρία ἀθανασίας, ἀπό τήν ἄλλη. 

Βέβαια οἱ κινήσεις πού ἀκολούθησε γιά νά ἐπιτύχει τόν ἐπιδιωκόμενο σκοπό ἦταν σέ λάθος κατευθύνσεις καί ἐπενδεδυμένες μέ τήν ἴδια τήν ἀνθρώπινη φύση καί τό μεταπτωτικό χαρακτήρα της. 

Τελείως ἐνδοκοσμικές, ἀνθρωπίνως ἐφήμερες καί πάνω ἀπ’ ὅλα συμφεροντολογικά μοναχικές. Στηρίχθηκε στίς δικές του ἀδύναμες δυνάμεις καί «ἀξιοποίησε» τήν πεπερασμένη καί ἀτελή λογική του. 

Ἀνέπτυξε τεχνικές καί ἰατρικές μεθόδους, ἀλλά κατέφυγε καί σέ πρακτικές πού νόμιζε ὅτι θά τοῦ ἐξασφάλιζαν ἄν ὄχι τήν αἰωνιότητα, θά τοῦ πρόσφεραν, τουλάχιστον, μία μεγαλύτερη παράταση ζωῆς. 

Τά ἀβέβαια ἀποτελέσματα τῶν μάταιων αὐτῶν προσπαθειῶν του εἶχαν ὡς ἀπόληξη νά αὐξήσουν ἔτι περισσότερο τή λαχτάρα καί ἀγωνία του γιά μιά... «αἰώνια ζωή»... 

Νά τοῦ δημιουργήσουν μιά ἄρρωστη ἐμμονή γιά τήν κατάκτηση μιᾶς ἀθανασίας ἔτσι ὅπως τήν φανταζόταν ὁ ἴδιος... Μιά ἐμμονή πού μεγάλωνε καί ἐξελισσόταν ὄχι μόνο σέ συνεχῆ πειρασμό τῆς ἀνθρώπινης φύσης, μά καί σέ ἀθεράπευτο νευροψυχοπαθολογικό σύμπτωμα καθώς διαπίστωνε ὅτι ὅ,τι κι ἄν ἔκανε ἡ ζωή του εἶχε ἡμερομηνία λήξης, καί μάλιστα ἄγνωστη σ’ αὐτόν... Ὅταν διαπίστωνε, γιά ἄλλη μιά φορά, ὅτι ὁ μόνος ἐπί τῆς γῆς πού εἶναι ἀθάνατος εἶναι τελικά ὁ... θάνατος. 

Ἐπίσης, ἡ προδιαγεγραμμένη καθημερινότητα τόν ἔκανε νά συναισθάνεται τή μεγάλη μοναξιά καί δυστυχία του... Καί ὅπως λέει καί ὁ Ρουσσώ: ὅλα τά πάθη σχηματίζονται μέσα στή μοναξιά. 1 

Ἀκόμη τόν ἔκανε νά συνειδητοποιεῖ ὅτι γίνεται ἀπρόσωπη, ψεύτικη καί δίχως συγκεκριμένο προσανατολισμό ὅλη ἡ ὕπαρξή του... Ὅτι εἶναι μιά ἔρημος... Καί μέσα σ’ αὐτή τήν ἔρημο ἀφουγκράζεται τήν ἔντρομη κραυγή τοῦ Νίτσε πού ἀνακράζει: Ἡ ἔρημος ὁλοένα μεγαλώνει· ἀλοίμονο σ’ αὐτόν πού ἐντός του κρύβει ἐρήμους... Ἡ διακοπή τῆς κοινωνίας του μέ τόν Θεό, διέκοψε τήν ἐπικοινωνία καί μέ τόν πλησίον, ἀλλά πάνω ἀπ’ ὅλα ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του... Νομίζει ὅτι κοινωνεῖ μέ τούς γύρω του καί μέ τό ἐσωτερικό εἶναι του... Ὅμως ἡ πραγματικότητα εἶναι ἄλλη. Ἔχει ὑψώσει μεγάλα καί ὑψηλά τριγύρω του τείχη τά ὁποῖα ἀνεπαισθήτως τόν ἔκλεισαν ἀπό τόν κόσμον ἔξω2 , ὁδηγώντας τον ταυτόχρονα σέ μιά ψυχική μιζέρια... Τά ἐφήμερα ἀντίδοτα-κατασκευάσματα ἐνάντια στή δυστυχία τοῦ θανάτου καί στήν ἀγωνία τῆς κατάκτησης ἐνδοκοσμικῆς ἀθανασίας κομμάτιασαν τήν ὕπαρξή του καί γέμισαν τό μυαλό του μέ ἐμμονές κι ἀπελπισία. Ἡ εὐτυχία, ἡ εὐθυμία καί ἡ εὐχαρίστηση ἀπό τήν ἀπόλαυση τῶν μικροχαρῶν τῆς καθημερινότητάς του χάθηκε ἀπό τόν βιωματικό του ὁρίζοντα. Καί τοῦτο διότι ἔχει χαθεῖ καί ξεχαστεῖ τό αἴτιο ἐκεῖνο πού καθιστοῦσε τόν ἄνθρωπο αἰώνιο μέτοχο τῆς εὐτυχίας τῆς κοινωνίας μέ τόν Θεό· πού τόν ἐκανε παραδείσου οἰκήτορα· πού ἔχτιζε γέφυρες μέ τήν αἰωνιότητα μέσω τοῦ πλησίον, ἀφοῦ ἔσπαζε τήν ἀπομόνωση καί ἐπέτρεπε τήν οὐσιαστική κοινωνία ὄχι μόνο τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους, ἀλλά καί μέ τόν Θεό. Καί αὐτό τό αἴτιο δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τήν οὐσιαστικά ἀγαπητική σχέση του μέ τόν Θεό... Μιά σχέση πού μᾶς καθιστᾶ ὄχι μονάχα ἐραστές τῆς αἰωνιότητας ἀλλά καί οἰκιστές αὐτῆς. 

Ὅμως, στίς μέρες μας χάθηκε καί ξεχάστηκε ἡ ἁπλή ἐκείνη σχέση ἀνθρώπου-Θεοῦ πού περικλείει συμπυκνωμένη ἐκρηκτική δύναμη καί δυναμική καί μᾶς καθιστᾶ παραγωγικούς, αἰώνιους καί εὐτυχισμένους. 

Χάθηκε καί ξεχάστηκε ἡ ὀντολογική ἀγάπη πού περιλαμβάνει ἐνδιαφέρον καί θυσία γιά τόν κάθε ἀδελφό· πού ἐνσαρκώνει τή βιωμένη ἐμπειρία τῆς μαρτυρικῆς ἀγάπης ἀπό τό κατ’ ἐξοχήν θυσιαστικό Μυστήριο τῶν Μυστηρίων, τή Θεία Εὐχαριστία· πού νοηματοδοτεῖ τή ζωή, πού ἀποτελεῖ ἀντίδοτο καί ὑπέρβαση στή μαυρίλα τοῦ θανάτου καί τῆς δυστυχίας μέ τή λυτρωτική δύναμη τοῦ ἀγαπητικοῦ ἐνδιαφέροντος. 

 Ὁ ἄνθρωπος πού θέλει νά ἀποκτήσει οὐσιαστική ἀγαπητική σχέση μέ τόν Θεό, μιά σχέση πού ὁδηγεῖ στήν αἰωνιότητα τῆς εὐτυχίας καί στήν εὐτυχία τῆς αἰωνιότητας, πρέπει νά ἀποβάλλει τήν φαντασιακή χριστιανική του ταυτότητα καί πεποίθηση καί νά σταματήσει νά γυρεύει τήν ἀθανασία του σέ μέρη ὅπου μόνο ἡ σαπίλα τοῦ θανάτου ἀνθεῖ, καί μέ τρόπους πού μόνο δυστυχία θανάτου γεννοῦν... Χρειάζεται νά ἀλλάξει τίς τεχνικές ἀναζήτησεις τῆς αἰωνιότητας καί νά στρέψει τίς ἕρευνές του στήν ἁγιοπνευματική αὐθεντικότητα τοῦ εὐαγγελίου. 

Ἐκεῖ ἀναφέρονται τά μυστικά τῆς αἰωνιότητας καί τῆς εὐτυχίας... Τό νά ἀκολουθήσειτόν Χριστό... 3. 

Τό νά ποιήσει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ... 4.

Τό νά μεταλάβει τήν βρῶσιν τήν μένουσα... 5. 

Μέ λίγα λόγια τό νά γίνει ποιητής τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί ὄχι μόνον ἀκροατής6. 

Ὅταν κινούμεθα μ’ αὐτόν τόν τρόπο νά εἴμαστε σίγουροι ὅτι ἔχουμε βρεῖ τό ἐλιξήριο τῆς ἀθανασίας καί τό ἀντίδοτο τοῦ θανάτου καί τῆς δυστυχίας. 

Καί αὐτό πάντοτε σύμφωνα μέ τά ἀδιάψευστα λόγια τοῦ Χριστοῦ πού λέει: Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή· ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ κἂν ἀποθάνῃ ζήσεται, καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα. 7

 

1 J.J. Ρουσσώ, Ἡ Νέα Ἐλοΐζα, 1861 

2 Πρβλ. Κ.Π. Καβάφης, ΤΕΙΧΗ 

3 Ἰω.5:40 

4 Ἰω. 4:36 

5 Ἰω.6:27 

6 Ἰακ.1:22 

7 Ἰω. 11:25-26

ΟΣΙΟΣ  ΝΙΚΩΝ180