13 Αυγούστου, 2015

Αμφισβητησε την Ειδωλολατρεια Προτου Ερθει ο Χριστος !



Ὁ Ἴωνας φιλόσοφος Ξενοφάνης ὁ

Κολοφώνιος (570-480 π.Χ.) ἦταν

ἀπὸ τοὺς πρώτους ποὺ ἄσκησε κρι-

τικὴ στὶς θεϊκὲς ἰδιότητες. Ἀµφισβήτη-

σε τὶς ἀνθρωποµορφικὲς ἰδιότητες,

ποὺ ἀπέδωσαν προγενέστεροί του

συγγραφεῖς στοὺς θεούς: «πάντα

θεοῖς ἀνέθηκαν Ὅµηρος θ’ Ἡσίοδός

τε ὅσσα παρ’ἀνθρώποισιν ὀνείδεα

καὶ ψόγος ἐστίν, κλέπτειν, µοιχεύειν τὲ

καὶ ἀλλήλους ἀπατεύειν». Αὐτὸ τὸ

ἔκανε ὄχι γιατί ἐπιθυµοῦσε νὰ δεῖ τὸν

κόσµο µὲ τὸ µάτι τοῦ ὑλιστῆ, ἀλλὰ

γιατί θεωροῦσε ὅτι ἡ θεότητα δὲν

µπορεῖ νὰ ἔχει σχέση µὲ τὶς ἰδιότητες,

ποὺ τῆς ἀπέδιδαν, τόσο ὁ Ὅµηρος,

ὅσο καὶ ὁ Ἡσίοδος. «Ἕνας θεὸς µέ-

γιστος µεταξὺ τῶν θεῶν καὶ τῶν

ἀνθρώπων. Καθόλου δὲν µοιάζει µὲ

τοὺς θνητοὺς στὸ σῶµα ἢ τὴ σκέψη»

(εἷς θεὸς ἔν τε θεοῖσι καὶ ἀνθρώποισι

µέγιστος οὐ δέµας θνητοῖσι ὅµοιος

οὐδὲ νόηµα). Ἡ βάση τῆς ἀµφισβή-

τησης τοῦ Ξενοφάνη γιὰ τὶς ἀπόψεις

τῶν ποιητῶν ὀφειλόταν στὸ γεγονὸς

πὼς θεωροῦσε ὅτι ἡ σκανδαλώδης

συµπεριφορὰ ἦταν ἀσυµβίβαστη µὲ

τὴν καλοσύνη ἢ ἡ τελειότητα ποὺ

ὑποτίθεται ὅτι κατέχει ὁποιαδήποτε

θεία ὕπαρξη. «ΟἱΑἰθίοπες λένε ὅτι οἱ

θεοί τους εἶναι µαῦροι µὲ κοντὴ µύτη.

Οἱ Θράκες πὼς οἱ δικοί τους εἶναι γα-

λανοµάτηδες καὶ κοκκινοτρίχηδες, ἂν

τὰ ἄλογα καὶ τὰ βόδια εἶχαν τὰ χέρια

καὶ µποροῦσαν νὰ ζωγραφίσουν, οἱ

θεοί τους θὰ ἔµοιαζαν πολὺ µὲ ἄλογα

καὶ βόδια» (Αἰθίοπές τε θεοὺς σφετέ-

ρους σιµοὺς µέλανάς τε Θρῆκές τε

γλαυκοὺς καὶ πυρροὺς φᾶσι πέλε-

σθαι ἀλλ' εἰ χεῖρας ἔχον βόες ἵπποι τὲ

ἠὲ λέοντες ἢ γράψαι χείρεσσι καὶ ἔργα

τελεῖν ἅπερ ἄνδρες, ἵπποι µὲν θ’

ἵπποισι, βόες δὲ τὲ βουσὶν ὁµοίας).

Τοὺς θεοὺς θεωροῦσε ἐξ ὁλοκλήρου

ἀποκυήµατα τῆς ἀνθρώπινης φαντα-

σίας, ἀνάρµοστα γιὰ τὴ θεία φύση.

Ὑποστήριζε µάλιστα πὼς ὅσοι πι-

στεύουν ὅτι οἱ θεοὶ γεννήθηκαν, ἀσε-

βοῦν τὸ ἴδιο µὲ ὅσους λένε πὼς οἱ

θεοὶ πεθαίνουν.

1 σχόλιο:

  1. Στην πραγματικότητα, η εικόνα του Ξενοφάνη που προκύπτει από τα εναπομείναντα αποσπάσματα, μας παρουσιάζει έναν ταξιδευτή ραψωδό που αμφισβήτησε και άσκησε κριτική στις ποιητικές εικόνες των θεών και καθιέρωσε μια νέα σύλληψη για τη θεία φύση. Εκτός αυτού, όμως, ήταν σκεπτόμενος παρατηρητής της ανθρώπινης φύσης και εισηγητής μιας ειδικής μορφής έρευνας (ιστορίαι), την οποία υιοθέτησαν οι Μιλήσιοι φιλόσοφοι-επιστήμονες της εποχής του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή