H Becky Ianni ήταν εννέα ετών όταν η ενορία της, σε µια γειτονιά της
Αλεξάνδρειας, στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, απέκτησε νέο ιερέα. Ο πατέρας
Ουίλιαµ Ράινεκε ενσωµατώθηκε αµέσως στην τοπική κοινότητα. Οι άντρες τον
σέβονταν, οι γυναίκες τον έβρισκαν γοητευτικό, τα παιδιά τον λάτρευαν.
Οι γονείς της Becky τον συµπάθησαν τόσο, που σύντοµα µπήκε στον στενό
φιλικό κύκλο τους. Συχνά, µάλιστα, τον καλούσαν να περάσει µαζί τους τις
καλοκαιρινές διακοπές του. Αλλά κι εκείνος τους έδειχνε µε κάθε τρόπο
την αγάπη του. Εκανε, µάλιστα, δώρο στην οικογένεια την πρώτη τους
έγχρωµη τηλεόραση. Ηταν στα τέλη της δεκαετίας του ’60.«Στο υπόγειο του σπιτιού µας -την ώρα που η µητέρα µου, επάνω, ετοίµαζε το δείπνο- µε κακοποίησε για πρώτη φορά», µου λέει η Becky από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραµµής. «Και συνέχισε να το κάνει, µόνο που έκτοτε προτιµούσε το σκευοφυλάκιο της εκκλησίας. Ηθελα να πεθάνω από ντροπή, αλλά δεν τολµούσα να µιλήσω σε κανέναν. Ως πιστή καθολική, είχα διδαχθεί να σέβοµαι τον ιερέα, να τον υπακούω, να τον εµπιστεύοµαι τυφλά. Θεωρούσα πως ήταν εκφραστής του Λόγου του Θεού. Από τους γονείς µου είχα µάθει πως έπρεπε να σηκώνοµαι κάθε φορά που έµπαινε στο δωµάτιο. Κι εκείνος, από την άλλη, µε απειλούσε ότι θα πήγαινα στην κόλαση αν αποκάλυπτα οτιδήποτε. Τον πίστευα…»
Το 1992, η Becky έµαθε ότι ο Ράινεκε είχε αυτοκτονήσει, όταν ένα πρώην παπαδοπαίδι, το οποίο επίσης είχε κακοποιήσει, βρήκε το θάρρος να τον αντιµετωπίσει κατά πρόσωπο και τον προειδοποίησε ότι θα τον κατήγγελλε στις Αρχές. Ο θάνατός του προκάλεσε µια χιονοστιβάδα αποκαλύψεων: εκατοντάδες ήταν τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, που είχαν πέσει θύµατα σεξουαλικής κακοποίησης από εκείνον. Τότε, η 55χρονη σήµερα γυναίκα αποφάσισε να µοιραστεί µε τον σύζυγο και τα τέσσερα παιδιά της το βάρος που κουβαλούσε επί τόσες δεκαετίες. ∆
ηµοσιοποίησε, µάλιστα, την υπόθεση. «Επειτα από 18 µήνες απίστευτης γραφειοκρατικής ταλαιπωρίας, έλαβα µια επιστολή από την Αρχιεπισκοπή της Ουάσιγκτον, στην οποία έγραφαν ότι λυπούνταν για την… περιπέτειά µου».
Σήµερα, ως στέλεχος της SNAP (Survivors Network of Those Abused By Priest), της µεγαλύτερης οργάνωσης για θύµατα σεξουαλικής κακοποίησης από ιερείς -ιδρύθηκε το 1988 και αριθµεί περισσότερα από 12.000 µέλη σε 65 χώρες-, παρακολουθεί µε µεγάλο ενδιαφέρον την αλλαγή ηγεσίας στο Βατικανό. «Αντίστοιχα περιστατικά, δυστυχώς, υπάρχουν σε κάθε κοινωνία και σε κάθε θρησκεία», τονίζει. «Σε καµία άλλη περίπτωση, όµως, δεν έχουµε να κάνουµε µε ένα τόσο καλά οργανωµένο σχέδιο συγκάλυψης. Τα τραύµατά µου δεν έχουν ακόµη επουλωθεί. Μέχρι να πεθάνω, θα κουβαλάω τον πόνο που µου προκάλεσε αυτός ο “άνθρωπος του Θεού”. Περιµένω από τον νέο Πάπα να καθαρίσει, επιτέλους, τον οίκο του»…
«Ο Βενέδικτος µας απογοήτευσε»
Αντίστοιχες τραυµατικές εµπειρίες βίωσε ο David Clohessy, αντιπρόεδρος της SNAP και επίσης θύµα κακοποίησης από καθολικό ιερέα – όπως και τα τρία αδέλφια του. Αυτές τις µέρες βρίσκεται στη Ρώµη, για να πιέσει τη νέα ηγεσία του Βατικανού να αναλάβει δράση. Ποια εξήγηση δίνει για τη συχνότητα τέτοιων περιστατικών στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας; «Εχουµε να κάνουµε µε ένα καθεστώς ισχυρό και µυστικοπαθές, µια ανδρικού τύπου µοναρχία, που ως βασική προτεραιότητα έχει το να προστατεύσει τη φήµη και τα κεκτηµένα της. Επί δεκαετίες, µε την πολιτική της συγκάλυψης -που, παρεµπιπτόντως, υπήρξε πολύ αποτελεσµατική- η φυλάκιση ή οποιουδήποτε άλλου είδους τιµωρία έπαψε να είναι φόβητρο και οι δράστες γίνονταν ολοένα και πιο τολµηροί. Ο Βενέδικτος µας απογοήτευσε. Περιµένουµε από τον Φραγκίσκο να δείξει µηδενική ανοχή».
Πράγµατι,
τα σεξουαλικά σκάνδαλα κυριάρχησαν στη θητεία του παραιτηθέντος
Ποντίφικα. Προηγουµένως, είχαν καταγραφεί κυρίως σε ΗΠΑ και Ιρλανδία.
Επί των ηµερών του εξαπλώθηκαν στο Βέλγιο, στην Αυστρία, την Ολλανδία,
τη Νορβηγία και την πατρίδα του, τη Γερµανία. Κι ενώ πριν εκλεγεί Πάπας
είχε χριστεί από το Βατικανό υπεύθυνος για την αντιµετώπιση της
παιδεραστίας, από το 1981, οπότε ανέλαβε αυτό το πόστο, 100.000 νέα
περιστατικά προστέθηκαν στην ήδη µακρά λίστα της ντροπής…Βαριά η κληρονοµιά για τον διάδοχό του, λοιπόν. Θα τολµήσει ο Φραγκίσκος να πάρει σκληρά µέτρα; «Το εύχοµαι, αλλά δεν το θεωρώ πολύ πιθανό», υποστηρίζει ο συγγραφέας του βιβλίου «Κακοποίηση και παραπλάνηση στην Καθολική Εκκλησία» («Abuse and Deception in the Catholic Church»), Donald T. Phillips. «Κυρίως λόγω της ηλικίας του, αµφιβάλλω αν θα προβεί σε ριζική αναθεώρηση της πολιτικής του Βατικανού σε θέµατα σεξουαλικής κακοποίησης. Τι εννοώ; Είναι 76 ετών. Αυτό σηµαίνει ότι τον εξέθρεψε και τον ανέδειξε το ίδιο παλιό σύστηµα που εδώ και δεκαετίες καλύπτει τους δράστες».
Για τον Phillips η υποχρεωτική αγαµία των καθολικών ιερέων και ο αποκλεισµός των γυναικών από τον κλήρο ευθύνονται σε µεγάλο βαθµό για την πληθώρα των κρουσµάτων. «∆εν είναι µυστικό ότι, επί δεκαετίες, πολλοί οµοφυλόφιλοι έβρισκαν καταφύγιο στην Καθολική Εκκλησία. Σχηµάτιζαν µια αδελφότητα µε ισχυρούς δεσµούς και εξασφάλιζαν ο ένας την προστασία του άλλου. Κάθε βρωµιά την έκρυβαν κάτω από το χαλί… Οχι ότι η παιδοφιλία είναι “αποκλειστικότητα” των οµοφυλοφίλων· υπάρχουν και ετεροφυλόφιλοι παιδόφιλοι. Αλλά οι καθολικοί ιερείς, γαλουχηµένοι στο αυστηρό και αποµονωµένο περιβάλλον των θρησκευτικών σχολείων και των εκκλησιαστικών σχολών, έπειτα δεν βιώνουν την ύπαρξη του γυναικείου φύλου. Κάποιοι από αυτούς είναι επόµενο να αναπτύξουν αυτήν τη διαστροφή. Επιπλέον, το να κακοποιούν παιδιά είναι άσκηση επιβολής εξουσίας. Αισθάνονται µικροί θεοί… Γι’ αυτό πιστεύω ότι η είσοδος των γυναικών στον κλήρο µόνο καλό µπορεί να κάνει. Εχετε ακούσει πολλές περιπτώσεις γυναικών που να κατηγορούνται για παιδοφιλία; Προσωπικά, καµία».
Αισιόδοξος
για το μέλλον είναι, πάντως, ο Τhomas G. Plante, καθηγητής ψυχιατρικής
στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ και συγγραφέας του
βιβλίου «Σεξουαλική κακοποίηση στην Καθολική Εκκλησία: µία δεκαετία
κρίσης, 2002-2012» («Sexual Abuse in the Catholic Church: A Decade of
Crisis, 2002-2012»). Πιστεύω ότι το Βατικανό έχει αρχίσει να
συνειδητοποιεί πως η πολιτική της συγκάλυψης δεν μπορεί πλέον να
συνεχιστεί. Οτι προκαλεί το κοινό αίσθημα µε το να μεταθέτει τους
εμπλεκομένους σε τέτοιες υποθέσεις και να μην τους καθαιρεί. «Εχω την
πεποίθηση ότι προς αυτή την κατεύθυνση θα κινηθεί η νέα ηγεσία και ότι
τα πράγματα θα αρχίσουν να αλλάζουν προς το καλύτερο. Τουλάχιστον στον
Πρώτο Κόσμο. Στον Τρίτο Κόσμο, αυτό δεν ισχύει· πολλά πρέπει ακόμη να
γίνουν. Σε μερικές χώρες, τα θύματα κακοποίησης από ιερείς απλώς δεν
μπορούν να απευθυνθούν στην αστυνομία. Και κάτι τελευταίο. Ας έχουμε
υπόψη μας ότι, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών δεν
είναι, δυστυχώς, κάτι που απαντά μόνο στους κόλπους της Καθολικής
Εκκλησίας. Εχει επισήμως καταγραφεί ότι το 4% των καθολικών ιερέων έχουν
εμπλακεί σε τέτοιες υποθέσεις τα τελευταία εξήντα χρόνια. Στο
αντίστοιχο χρονικό διάστημα, τα κρούσματα μεταξύ δασκάλων ήταν 5 – 7%…»Geoffrey Robertson, Βρετανός νομικός, ειδικευμένος σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων
«Εγκλημα κατά της ανθρωπότητας»
«Τόσο πολλές, διαδεδομένες και συστηματικές περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών συνιστούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. H Καθολική Εκκλησία δεν επανορθώνει με το να πληρώνει υπέρογκες αποζημιώσεις. Aν ο νέος Πάπας δεν επιβάλει μια νέα πολιτική που θα ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους για όλα τα παιδιά, θα είναι, όπως ο Βενέδικτος, συνεργός σε ένα συνεχιζόμενο έγκλημα – το οποίο, όμως, θα μπορούσε να αποφευχθεί. Στα παιδιά, όταν από πολύ μικρά συμμετέχουν στα τελετουργικά της εκκλησίας, γίνεται πλύση εγκεφάλου: θεωρούν ότι ο ιερέας είναι εκπρόσωπος του Θεού. Τα θύματα έχουν τόση εξάρτηση, συναισθηματική και ψυχολογική, που συνήθως σιωπούν επί χρόνια. Μια πρώτη λύση θα ήταν να αυξηθεί, από τα 7 στα 13 χρόνια, η ηλικία που ένα παιδί λαμβάνει την πρώτη του Θεία Κοινωνία και εξομολογείται για πρώτη φορά. Ο γάμος των ιερέων δεν “θεραπεύει” την παιδοφιλία. Σε πολλές περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους ανώριμους ή πολύ αδύναμους συναισθηματικά, που είναι ούτως ή άλλως ανίκανοι να δημιουργήσουν μια φυσιολογική -ομοφυλοφιλική ή ετεροφυλοφιλική- σχέση».
portal.kathimerini.gr
