Ἡ προσευχή εἶναι ἔκφραση ἀγάπης στόν Θεό.

............δείχνει τήν κατάσταση στήν ὁποία βρίσκεται ὁ πνευματικός μας ὀργανισμός.

του Σεβ.Μητροπολιτου Ναυπακτου κ.Ιεροθεου

Ἡ προσευχή εἶναι ἀπαραίτητη γιά τήν ζωή μας. Ὁ Χριστός μᾶς ὑπέδειξε τόν τρόπο τῆς προσευχῆς. Ἐνῶ Ἐκεῖνος εἶχε διαρκῆ ἐπικοινωνία μέ τόν Πατέρα Του καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἐν τούτοις ἀνέβαινε στό Ὄρος νά προσευχηθῆ μόνος Του. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἑρμηνεύει ὅτι δέν τό εἶχε ἀνάγκη, ἀλλά τό ἔκανε γιά μᾶς, γιά νά γίνη ὑπόδειγμα, ὥστε νά ἀγαπήσουμε τήν προσευχή σέ ἔρημο τόπο. Ἀκόμη, ὁ Χριστός δίδαξε τούς Μαθητές Του, καί δι’ αὐτῶν καί ἐμᾶς νά προσευχόμαστε διαρκῶς. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γράφει κάπου ὅτι περισσότερο πρέπει νά προσευχόμαστε, παρά νά ἀναπνέουμε, δηλαδή «μνημονευτέον τοῦ Θεοῦ μᾶλλον ἤ ἀναπνευστέον». Τόση ἀνάγκη ἔχει ὁ ἄνθρωπος τῆς συνεχοῦς προσευχῆς, δηλαδή τῆς συνεχοῦς ἀναφορᾶς του στόν Θεό! Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος παρήγγειλε στούς Χριστιανούς τῆς ἐποχῆς του∙ «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε» (Α' Θεσ. ε΄, 17).

Ἡ προσευχή εἶναι ἔκφραση ἀγάπης στόν Θεό. Ἕνας ἄνθρωπος πού ἀγαπᾶ κάποιον ἄλλον, ὁ σύζυγος πού ἀγαπᾶ τήν σύζυγό του ἤ τό ἀντίστροφο, ἡ μητέρα πού ἀγαπᾶ τό παιδί της, θέλουν νά τούς σκέπτωνται συνεχῶς. Ὅταν κανείς ἀγαπᾶ τόν Θεό, θέλει συνεχῶς νά Τόν ἐνθυμεῖται, νά προσεύχεται, ὄχι ὡς καθῆκον, ἀλλά ὡς ἀνάγκη, σάν νά εἶναι μιά ὄρεξη τῆς ψυχῆς γιά τόν Θεό. Εἶναι μιά θεία ἀγάπη, ἕνας θεῖος ἔρωτας. Καί ἐπειδή αἰσθάνεται κανείς μέσα του τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ νά γεμίζη τήν ψυχή του, ἐπειδή αἰσθάνεται νά τελῆται μέσα στήν καρδιά του ἡ νοερά θεία λειτουργία, γι’ αὐτό αὐξάνεται αὐτή ἡ ἀγάπη του πρός τόν Χριστό. Τελικά, ἡ προσευχή καί ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο τελεῖται εἶναι τό θερμόμετρο τῆς πνευματικῆς ζωῆς, δείχνει τήν κατάσταση στήν ὁποία βρίσκεται ὁ πνευματικός μας ὀργανισμός.

Συνάντησα πολλούς μοναχούς, ἀκόμη καί ἀνθρώπους πού ζοῦν στόν κόσμο, μερικοί ἀπό αὐτούς ἦταν οἰκογενειάρχες, πού εἶχαν ἀδιάλειπτη μνήμη Θεοῦ. Ἡ μητέρα μου ἦταν μιά ἀπό αὐτούς, πού στό τέλος τῆς ζωῆς της ἦταν πέντε χρόνια κατάκοιτη καί ποτέ δέν διαμαρτυρόταν, ἀλλά πάντοτε δόξαζε τόν Θεό καί μάλιστα ἔλεγε: «Δέν εἶμαι ἄξια νά Τόν δοξάζω». Αὐτό ἔκανε σέ ὅλη τήν ζωή της. Μπορῶ νά προσθέσω καί τήν μητέρα τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, μιά Καππαδόκισσα γυναίκα, πού ζοῦσε στό Μανχάτταν τῆς Νέας Ὑόρκης, πολύ κοντά στό σημεῖο πού εἶναι τό κτίριο τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν, καί εἶχε ἀδιάλειπτη προσευχή, ἔβλεπε ἁγίους καί ἀγγέλους. Εἶναι ἐκπληκτικό τό νά ζῆ κανείς στό κέντρο τῶν οἰκονομικῶν καί πολιτικῶν καταστάσεων τοῦ κόσμου καί αὐτός νά μήν ἐπηρεάζεται ἀπό αὐτό, ἀλλά νά ζῆ τόν πνευματικό κόσμο καί τόν δημιουργό τοῦ κόσμου. Ἀπό ἐκεῖ κληρονόμησε τήν παράδοση αὐτή ὁ υἱός της, ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης.

Στό «Ἆσμα Ἀσμάτων» τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γράφεται: «Ἐγώ καθεύδω καί ἡ καρδία μου ἀγρυπνεῖ» (Ἆσμ. Ἀσμ. ε΄, 2). Εἶναι δυνατόν κανείς νά κοιμᾶται τό βράδυ, πού σημαίνει ὅτι ὅλα τά ὄργανα τοῦ σώματος ὑπολειτουργοῦν, καί ὅμως τό νοερό τῆς ψυχῆς νά ἔχη μνήμη Θεοῦ. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος τήν ἡμέρα ἔχη μνήμη Θεοῦ, τότε καί τήν νύκτα πού τό σῶμα του ἠρεμεῖ, ὁ νοῦς του, ἡ καρδιά του, οἱ μνῆμες του θά εἶναι στόν Θεό. Μιά τέτοια ἑρμηνεία δίνει καί ὁ Μέγας Βασίλειος σέ αὐτήν τήν κατάσταση.

Καί αὐτό τό ἔργο δέν εἶναι σπάνιο. Οἱ ἐμπαθεῖς ἄνθρωποι τήν νύκτα ὀνειρεύονται ὅ,τι ἔχει σχέση μέ τά πάθη τους πού ἐκδήλωσαν τήν ἡμέρα, ἐνῶ οἱ ἀπαθεῖς ἄνθρωποι, τῶν ὁποίων οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς στρέφονται πρός τόν Θεό, ὅλη τήν νύκτα πού κοιμοῦνται, τότε πού χαλαρώνει τό σῶμα τους καί ὑπολειτουργοῦν τά σωματικά ὄργανα, αἰσθάνονται τήν πνευματική καρδιά τους νά προσεύχεται, νά ἐκφράζη τήν ἀγάπη τους πρός τόν Θεό. Αὐτή εἶναι ἡ φυσική κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου τῆς θείας Χάριτος.

Αὐτό φαίνεται σέ μιά προσευχή πού κάνουμε στόν Χριστό πρίν τόν ὕπνο καί περιλαμβάνεται στήν ἀκολουθία τοῦ Ἀποδείπνου. Ἀφοῦ παρακαλοῦμε τόν Θεό νά μᾶς ἀναπαύση τό σῶμα καί τήν ψυχή κατά τήν διάρκεια τοῦ ὕπνου καί νά μᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τήν σκοτεινή καί νυκτερινή ἡδυπάθεια, καί ἀπό τίς ὁρμές τῶν παθῶν, καί νά καταστείλη τίς ἐπαναστάσεις τῆς σαρκός, στήν συνέχεια προσευχόμαστε: «Καί δώρησαι ἡμῖν ὁ Θεός, γρήγορον νοῦν, σώφρονα λογισμόν, καρδίαν νήφουσαν, ὕπνον ἐλαφρόν, καί πάσης σατανικῆς φαντασίας ἀπηλλαγμένον». Καί ὅλα αὐτά τά ζητᾶμε νά συμβοῦν κατά τήν διάρκεια τοῦ ὕπνου. Ἐπίσης, παρακαλᾶμε: «Παννύχιον ἡμῖν τήν σήν δοξολογίαν χάρισαι εἰς τό ὑμνεῖν καί εὐλογεῖν καί δοξάζειν, τό πάντιμον καί μεγαλοπρεπές ὄνομά σου». Καί ἔπειτα ζητᾶμε νά μᾶς ἀναστήση στόν καιρό τῆς προσευχῆς καί νά εἴμαστε στηριγμένοι στίς ἐντολές Του. Αὐτή ἡ προσευχή πού γίνεται πρό τοῦ ὕπνου περιγράφει τήν ἐμπειρία τῆς προσευχῆς κατά τόν ὕπνο. Εἶναι μιά πολύ σημαντική αὐτή ἡ πληροφορία γιά τήν νοερά προσευχή καί κατά τήν διάρκεια τοῦ σωματικοῦ ὕπνου.

Καί κάτι ἀκόμη ἐκπληκτικότερο. Ὅταν μάθη κανείς νά ζῆ ἔτσι, τότε καί τό διάστημα, πρίν ἀποχωρήση ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα, δηλαδή πρό τοῦ θανάτου, ἐνῶ τό σῶμα θά εἶναι ἀδύνατο, ἄρρωστο, ἡ ψυχή θά προσεύχεται, ὁ νοῦς θά εἶναι σέ πνευματική ἔνταση καί ἔτσι θά φύγη ὁ ἄνθρωπος ἀπό τόν κόσμο αὐτόν προσευχόμενος γιά νά συναντήση τόν Θεό στήν Βασιλεία Του, ὅπου θά συμμετάσχη στήν Οὐράνια θεία Λειτουργία.
Ἐάν ὁ ἄνθρωπος δέν μάθη ἀπό τήν ζωή αὐτήν τήν ἀδιάλειπτη προσευχή, πῶς θά μπορέση νά συμμετάσχη στήν ἀδιάλειπτη Λειτουργία τῆς αἰώνιας ζωῆς, τήν ὁποία περιγράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος στήν Ἀποκάλυψη; Ἄλλωστε, ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τό «Κύριε ἐλέησον» καί τό «Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι».

Γι’ αὐτό εἶναι σημαντικό αὐτό πού σᾶς ἔλεγε ὁ Γέροντας Πρόκλος, ὁ ὁποῖος ἀπό ὅ,τι φαίνεται εἶχε πνευματικές ἐμπειρίες πάνω στό θέμα τῆς νοερᾶς προσευχῆς.

           Ὅλα αὐτά πού εἴπαμε μέχρι τώρα μᾶς δείχνουν τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο πρέπει νά ζοῦμε, γιά νά ὑπερβαίνωνται ὅλα τά προβλήματα τῆς ζωῆς μας, καί νά ζοῦμε τήν εἰρήνη τῆς καρδίας. Ὁ Χριστός δέν μᾶς εἶπε ὅτι θά ζοῦμε σέ ἤρεμες κοινωνίες, ἀντίθετα ἔστειλε τούς Μαθητές Του στόν κόσμο «ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων» καί τούς ἀνήγγειλε διωγμούς, προβλήματα, δυσκολίες, μαρτύριο. Δέν εἶπε ὁ Χριστός ὅτι θά σταματήσουν οἱ πόλεμοι καί οἱ δυσκολίες στήν γῆ, ἀντίθετα μάλιστα εἶπε ὅτι ὅσο πλησιάζουμε πρός τό τέλος τοῦ κόσμου, τόσο θά αὐξηθοῦν τά προβλήματα, γι’ αὐτό εἶπε: «ἐγερθήσεται γάρ ἔθνος ἐπί ἔθνος καί βασιλεία ἐπί βασιλείαν, καί ἔσονται λιμοί καί λοιμοί καί σεισμοί κατά τόπους· πάντα δέ ταῦτα ἀρχή ὠδίνων. τότε παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν καί ἀποκτενοῦσιν ὑμᾶς, καί ἔσεσθε μισούμενοι ὑπό πάντων τῶν ἐθνῶν διά τό ὄνομά μου» (Ματθ. κδ΄, 7-8).

Ἡ εἰρήνη τήν ὁποία ὕμνησαν οἱ ἄγγελοι τήν ἡμέρα τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, καί ἡ βασιλεία γιά τήν ὁποία ὁμίλησε ὁ Χριστός ἀναφέρονται στήν κατάσταση τῆς ψυχῆς, ὅταν ἔρχεται ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα σέ αὐτήν, καί κυρίως ὅταν ὁ ἄνθρωπος δῆ τόν Χριστό μέσα στό Φῶς. Ἔτσι, ἔζησαν ὅλοι οἱ ἅγιοι, οἱ Προφῆτες, οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Μάρτυρες, οἱ Πατέρες, οἱ ὅσιοι καί ἀσκητές, τά εὐλογημένα ἀνδρόγυνα. Δέν ἔζησαν σέ εἰρηνικές κοινωνίες, ἀλλά αὐτοί οἱ ἴδιοι ἔζησαν τήν εἰρήνη τοῦ Θεοῦ στήν καρδία τους.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἦταν αἰχμάλωτος στήν Ρώμη καί ἀπό ἐκεῖ ἔστειλε τέσσερεις Ἐπιστολές γεμάτες θεολογία, ἰδιαιτέρως ἡ πρός Φιλιππησίους Ἐπιστολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἶναι μιά Ἐπιστολή γεμάτη χαρά, πουθενά δέν ὑπάρχει μεμψιμοιρία γιά τίς ἐξωτερικές δυσκολίες πού ὑπῆρχαν.

Ὁπότε, πρέπει νά μάθουμε ἕναν τρόπο ζωῆς πού θά ὑπερβαίνη τά προβλήματα, ὅπως τό ἀεροπλάνο ὑψώνεται πάνω ἀπό τά σύννεφα καί ὅπως ὁ δορυφόρος πού ξεφεύγει ἀπό τόν νόμο τῆς βαρύτητας, ἐξέρχεται ἀπό τήν γῆ ὅπου ἰσχύουν ἄλλοι νόμοι. Οἱ κοσμοναῦτες ἀπό τόν δορυφόρο βλέπουν τήν γῆ, χωρίς νά ἀναμειγνύωνται στά προβλήματά της. Πρέπει νά ζοῦμε τήν ὑπέρβαση τῶν δυσκολιῶν μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Αὐτό μᾶς διδάσκουν οἱ ἅγιοι, πού εἶναι μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ οἱ πλέον φυσικοί ἄνθρωποι, ἄν καί ζοῦν σέ ἀφύσικες κοινωνίες εἶναι οἱ ὑπέρ φύσιν ἐν Χριστῷ ἄνθρωποι. Ὁ νοῦς τους εἶναι οὐράνιος, δέχεται τό Φῶς τοῦ Θεοῦ, καί μέ τόν τρόπο αὐτόν μᾶς κατευθύνουν. Ἀνάπτουν μέσα μας τόν οὐράνιο πόθο, τήν δίψα τῆς αἰωνίου ζωῆς. Γι’ αὐτό καί μᾶς ἐμπνέουν.

Τιμᾶμε τούς ἁγίους γιά νά γίνουν πρότυπα ζωῆς, γιά νά ἀγαπήσουμε πιό πολύ τόν Χριστό πού κατοικεῖ μέσα σέ αὐτούς, ὥστε ἀπό τό παρά φύσιν νά φθάσουμε στό κατά φύσιν, καί ἀπό ἐκεῖ νά ἀνεβοῦμε στό ὑπέρ φύσιν. Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς ζωῆς μας. Ὅλα τά ἄλλα εἶναι δευτερεύοντα.

Πηγήhttps://paraklisi.blogspot.gr/2018/03/blog-post_502.html