ΟΙ ΠΕΙΡΑΣΜΟΙ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ

Εἶναι ἄξιο προσοχῆς ὅτι ὁ Ψαλμωδὸς λέει
μὲν ὅτι ἡ ἄγρυπνη πρόνοια τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ­
καὶ τὸ παντοδύναμο χέρι Του περιβάλ­λει
 σὰν ἀπρόσβλητο τεῖχος τοὺς δικαίους καὶ ἀφοσιωμένους σ’ Αὐτόν, δὲν λέει
ὅμως ὅτι οἱ δίκαιοι δὲν θὰ δοκιμάσουν
ποτὲ θλίψεις. Θὰ δοκιμάσουν, ἀσφαλῶς.
Ὡστόσο προσθέτει: «Οὐκ ἀφήσει Κύριος τὴν ράβδον τῶν ἁμαρτωλῶν ἐπὶ τὸν
κλῆρον τῶν δικαίων» (Ψαλ. ρκδ΄ [124] 3).
Δὲν θὰ ἀφήσει ὁ Κύριος γιὰ πάντα τὸ τυραννικὸ ραβδὶ καὶ τὸ βασιλικὸ σκῆπτρο
τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ εἰδωλολατρῶν πάνω στὴν κληρονομία τῶν δικαίων. Ἐπι­τρέπει λοιπὸν ὁ Κύριος καὶ γιὰ τοὺς δικούς Του ἀνθρώπους θλίψεις καὶ πειρασμούς. Γιατί; Διότι μὲ αὐτὰ οἱ δίκαιοι παιδαγωγοῦνται καὶ γυμνάζονται ὅπως οἱ
στρατιῶτες στὰ πυρὰ τῆς μάχης καὶ στὶς
κακουχίες τοῦ πολέμου. Ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ
μὴν ἁπλώσουν τὰ χέρια τους σὲ ἔργα
παράνομα, ἐπηρεασμένοι ἀπὸ τὸ κακὸ
παράδειγμα τῶν κατακτητῶν. Ἢ ἀπελπι­σμένοι ἀπὸ τὴν παρατεινόμενη ἐγκατάλειψή τους, καὶ χάνοντας ἔτσι τὴν πίστη
τους, φύγουν ἀπὸ τὸν δρόμο τοῦ Θεοῦ
καὶ αὐτομολήσουν στοὺς εἰδωλολάτρες
ἐχθρούς τους (Ψαλ. ρκδ΄ [124] 3).

Ἔχοντας λοιπόν, Χριστιανέ, ὑπ’ ὄψη
σου αὐτὴ τὴν ἀλήθεια, ὅταν παραχωρήσει ὁ Θεὸς νὰ σὲ βρεῖ κάποιος πει­ρασμὸς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων, μὴν
ἀπελπιστεῖς, μὴν ἀπογοητευθεῖς, μὴ γογγύσεις κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ σκανδαλισθεῖς, νομίζοντας ὅτι τὰ γεγονότα τῆς
ζωῆς μας δὲν παρακολουθοῦνται καὶ
δὲν κυβερνῶνται ἀπὸ τὸν παντογνώστη
καὶ παντοδύναμο Θεό. Στὶς δύσκολες
περιστάσεις τῆς ζωῆς μας δὲν πρέπει νὰ
ἐγκαταλείπουμε τὸν δρόμο τῆς ἀρετῆς
καὶ τῆς δικαιοσύνης, ἀλλὰ νὰ ὑπομένουμε καὶ μένοντας ὄρθιοι νὰ ἀγωνιζόμα­στε γενναῖα μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι ἔχουμε ὡς βοηθὸ καὶ ὑπερασπιστή μας τὸν
Σωτήρα Κύριο. Αὐτὸς δὲν ἀφήνει τὸ τυραννικὸ ραβδὶ τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ πονηρῶν ἀνθρώπων νὰ τιμωρεῖ ἐπὶ πολὺ  χρόνο τοὺς δικαίους.
Ἀλλὰ καὶ τοὺς πειρασμοὺς τῶν πονηρῶν δαιμόνων πρέπει νὰ τοὺς ἀντιμετωπίζουμε μὲ πίστη πολλὴ καὶ μεγαλοψυχία. Διότι ἡ μεγαλοψυχία καὶ αὐτοὺς
τοὺς μεγάλους καὶ φοβεροὺς πειρασμοὺς τοὺς θεωρεῖ παραμικροὺς καὶ
ἀνάξιους νὰ τοὺς φοβᾶται κανείς, ἐνῶ
ἡ ὀλιγοψυχία καὶ αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς μικροὺς πειρασμοὺς καὶ ἀνάξιους φόβου
τοὺς θεωρεῖ μεγάλους καὶ φοβερούς.
Ἄλλωστε ὁ Θεὸς γνωρίζει τὶς ἀντοχές
μας καὶ τὴν ἀδυναμία μας καὶ δὲν θὰ ἐπιτρέψει νὰ δοκιμαζόμαστε ἐπὶ πολὺ καιρό, οὔτε παραχωρεῖ πειρασμοὺς πάνω ἀπὸ τὴ δύναμή μας. Μᾶς βεβαίωσε  γι’ αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος
ἔγραψε: «Ὁ Θεὸς εἶναι ἀπόλυτα ἀξιόπιστος, ὁ Ὁποῖος σύμφωνα μὲ τὶς ὑποσχέσεις Του δὲν θὰ σᾶς ἀφήσει νὰ πειρασθεῖτε παραπάνω ἀπὸ τὴ δύναμή σας·
ἀλλὰ μαζὶ μὲ τὸν πειρασμὸ θὰ φέρει καὶ
τὸ τέλος του, ὥστε νὰ μπορεῖτε νὰ τὸν
ἀντέξετε» (Α΄ Κορ. ι΄ [10] 13).
Ὁ Θεὸς λοιπὸν ἐνεργεῖ καὶ ἐν προκειμένῳ μὲ σοφία καὶ ἀγαθότητα. Γράφει ὁ ἀείμνηστος Π. Ν. Τρεμπέλας: Τὸ  μέτρο τῶν θλίψεων «εἶναι κανονισμένον σύμφωνα μὲ τὰς δυνάμεις τῶν δο­κιμαζομένων πιστῶν. Ὄχι βαρύτερον
καὶ περισσότερον. Ἐὰν ἦτο βαρύτερον, θὰ ἐκάμπτοντο καὶ θὰ ἔπιπτον. Καὶ
ἀντὶ νὰ ὠφεληθοῦν ἐκ τῆς παιδαγωγίας, θὰ ἐβλάπτοντο. Διὰ τῆς σοφῆς ὅμως
ἀσκήσεως, μὲ τὴν ὁποίαν ὁ ἐπουράνιος Πατὴρ τοὺς καταρτίζει, ἐκεῖνο ποὺ
δὲν ἠμποροῦν νὰ βαστάσουν σήμερον,
θὰ τὸ ὑπομείνουν αὔριον καρτερικῶς
καὶ ἀσαλεύτως. Ἐλαφρότεραι αἱ σημεριναὶ δοκιμασίαι. Ἐλαφραὶ αἱ ἑπόμεναι.
Κάπως βαρεῖαι αἱ μετέπειτα. Βαρεῖαι αἱ
ἐπακολουθοῦσαι. Ἕως ὅτου οἱ ἀγαπητοὶ τοῦ Θεοῦ δοκιμαζόμενοι κατ’ ἀλλε­πάλληλα στάδια ἐξέλθωσιν εἰς τὸ τέλος
τέλειοι, κεκαθαρμένοι ὡς χρυσὸς ἐν τῷ
χωνευτηρίῳ»1.
Βεβαίως, κάθε φορὰ ποὺ ἀντιμετωπίζουμε πειρασμούς, ἂς μὴν παραλείπου­με νὰ φωνάζουμε στὸν Κύριο, ὅπως ὁ
ἀπόστολος Πέτρος, καὶ νὰ Τὸν ἐπικα­
λούμαστε λέγοντας: «Κύριε, σῶσόν με».
Ὅπως ἐπίσης νὰ λέμε καὶ τὸν κατανυ­
κτικὸ Ψαλμό, «Κύριε, εἰσάκουσον τῆς
προσευχῆς μου, καὶ ἡ κραυγή μου πρὸς
σὲ ἐλθέτω» (Ψαλ. ρα΄ [101] 1), ποὺ ἔλεγε ὁ Ψαλμωδὸς ὅταν ὀλιγοψυχοῦσε καὶ
βρισκόταν σὲ δεινὴ δοκιμασία.
Ἀφοῦ ὁ Ψαλμωδὸς στερέωσε τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα του στὸ Θεό, ἀπευθύνει θερμὴ προσευχὴ σ᾿ Αὐτὸν λέγοντας: «Ἀγάθυνον, Κύριε, τοῖς ἀγαθοῖς καὶ
τοῖς εὐθέσι τῇ καρδίᾳ» (στίχ. 4). Εὐεργέτησε, Κύριε, καὶ στεῖλε τὰ ἀγαθά Σου
στοὺς ἀγαθοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ἔχουν
εἰλικρινὴ καὶ ἄδολη καρδιά. Καὶ προσθέτει: Ἐκείνους ὅμως ποὺ παρεκκλίνουν καὶ λοξοδρομοῦν σὲ δρόμους διεστραμμένους, ὁ Κύριος θὰ τοὺς ἐξολοθρεύσει μαζὶ μὲ ὅσους διαπράττουν
ἀνομίες. Καὶ καταλήγει: «εἰρήνη ἐπὶ τὸν
Ἰσραήλ»· μακάρι νὰ βασιλεύσει ἡ εἰρήνη
καὶ ἡ εὐτυχία στὸ λαὸ τοῦ Ἰσραήλ (στίχ.
5). Ὁ Ἰσραὴλ θὰ ἀπολαύσει εἰρήνη καὶ
ἐλευθερία, ἐνῶ οἱ ἄλλοι, οἱ ἀσεβεῖς καὶ
ἀποστάτες, θὰ καταστραφοῦν. Κατὰ τὸν
Π. Ν. Τρεμπέλα, ἐνῶ ὁ Κύριος θὰ ἐξολοθρεύσει ὅσους λοξοδρομοῦν σὲ διεστραμμένους δρόμους μαζὶ μὲ τοὺς ἀνόμους, «εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν
τὸν νέον Ἰσραὴλ τῆς χάριτος, θὰ κυριαρχεῖ τώρα μὲν ἡ εἰρήνη, εἰς τὸ μέλλον δὲ ἡ
ἀτελεύτητος χαρὰ καὶ μακαριότης».
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει πολὺ
ὡραῖα: Ὁ Ψαλμωδὸς τελείωσε τὸν λόγο μὲ εὐχή. Διότι τέτοιας λογῆς εἶναι
οἱ ψυχὲς τῶν Ἁγίων· μαζὶ μὲ τὴ νουθεσία καὶ τὴ συμβουλὴ προσθέτουν καὶ
τὴν εὐχή, εἰσάγοντας μέγιστη βοήθεια
στοὺς ἀκούοντες. Ἐδῶ δὲν ἐννοεῖ μόνο
τὴν αἰσθητὴ εἰρήνη, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀνώτε­ρη ἀπὸ αὐτήν. Μᾶς λέει ἐπίσης ἀπὸ ποῦ
παράγεται αὐτή, καὶ εὔχεται νὰ μὴν ἐπα­ναστατεῖ ἡ ψυχὴ κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ της καὶ
φέρει ἐντός της τὸν πόλεμο τῶν παθῶν2.
Κατὰ τὸν ὅσιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη,
ὁ Ψαλμὸς αὐτὸς «ἁρμόζει καὶ εἰς ἐκεί­νους τοὺς Χριστιανούς, ὁποὺ κατοικοῦν
τὴν ὑψηλὴν καὶ ἀκαταμάχητον Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, τῆς ὁποίας κύκλῳ εἶναι
περιτειχίζοντες αὐτὴν καὶ φυλάττοντες οἱ
ὑψηλοὶ διδάσκαλοι. Ἀλλὰ καὶ ὁ Χριστὸς
εὑρίσκεται κύκλῳ εἰς τὸν Χριστιανικὸν
λαόν του»3.

1. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Ἡ Π. Διαθήκη μετὰ συν­
τόμου ἑρμηνείας, Τόμ. 10ος: Ψαλμοί, ἔκδ. «Ὁ
Σωτήρ», Ἀθῆναι 20025, σελ. 523.

2. ΙΩ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, Εἰς Ψαλ. ρκδ΄ [124],
PG 55, 359.

3. ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ - ΕΥΘ.
ΖΙΓΑΒΗΝΟΥ, Ἑρμηνεία εἰς τοὺς Ψαλμούς, Τόμ.
Γ΄, ἐκδ. «Ὀρθ. Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 1983,
σελ. 346.