Η Κόρη τῆς Ναζαρὲτ δικαιολογώντας τὸν λόγο της ὅτι ὁ Κύριος «ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης
αὐτοῦ» προσθέτει: Γι’ αὐτὸ «ἰδοὺ ἀπὸ
τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί»
(Λουκ. α΄ 48). Ἰδού, ἀπὸ τώρα, ποὺ πρώτη μὲ μακάρισε ἡ Ἐλισάβετ, θὰ μὲ μακαρίζουν ὅλες οἱ γενεὲς τῶν πιστῶν Χριστιανῶν. Θὰ μὲ μακαρίζεις ὄχι μόνο σὺ ἡ
Ἐλισάβετ, ἀλλὰ καὶ «πᾶσαι αἱ γενεαὶ τῶν
πιστευόντων»1.
Ὁ λόγος τῆς Παναγίας ὅτι θὰ τὴ μακαρίζουν ὅλες οἱ γενεὲς τῶν πιστῶν, ἦταν λόγος «τοῦ ἁγίου Πνεύματος (τοῦ) ἐπελθόντος αὐτῇ». «Προέλαβε οὖν ἡ προφητεία,
ἠλήθευσε δὲ ἡ ἔκβασις τοῦ λόγου. Ποία
γὰρ γενεὰ ἐξ ἐκείνου (ἀπὸ τὴν ἡμέρα ἐκείνη) τὴν Μαρίαν οὐ μακαρίζει;»2.
Ὁ ἑρμηνευτὴς Θεοδώρητος Κύρου παρατηρεῖ: Ὅπως ἡ Ἄννα «ἐμέθεξεν ἀπὸ τὸ
προφητικὸν χάρισμα», εἶχε μερίδιο, ἔγινε
μέτοχος στὸ προφητικὸ χάρισμα τοῦ υἱοῦ
της Σαμουήλ, καὶ ὅπως ἡ Ἐλισάβετ εἶχε μερίδιο ἀπὸ τὸ προφητικὸ χάρισμα τοῦ υἱοῦ
της Ἰωάννου, «ἔτσι καὶ ἡ Παρθένος Μαρία
ἐμέθεξεν ἀπὸ τὸ προφητικὸν χάρισμα τοῦ
υἱοῦ της Ἰησοῦ, τοῦ Δεσπότου ἁπάντων
τῶν Προφητῶν». Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Παρθένος ἔγινε προφῆτις «ὑπέρ (περισσότερο
ἀπό) τὴν Προφῆτιν Μαριάμ, τὴν ἀδελφὴν
Μωυσέως· ὑπὲρ τὴν Προφῆτιν Δεββώραν
(Κριτ. δ΄ 4)· ὑπὲρ τὴν Προφῆτιν Ὄλδαν
(Δ΄ Βασ. κβ΄ [22] 14)· ὑπὲρ τὴν Προφῆτιν
Ἄνναν (Α΄ Βασ. β΄ 1)· ὑπὲρ τὴν Προφῆτιν
Ἐλισάβετ καὶ ὑπὲρ πάσας τὰς ἄλλας γυναῖκας τῆς Παλαιᾶς καὶ τῆς Νέας» Διαθήκης, ὅσες ἀξιώθηκαν νὰ λάβουν χάρισμα
προφητείας ἀπὸ τὸν Θεό.
Ἄλλωστε καὶ ὁ προφήτης Ἡσαΐας, προφητεύοντας τὴν ἄσπορη σύλληψη τῆς
Παρθένου καὶ τὸν τόκο της, τὴν ὀνόμασε
«Προφῆτιν». Εἶπε: «Καὶ προσῆλθον πρὸς
τὴν προφῆτιν, καὶ ἐν γαστρὶ ἔλαβε καὶ ἔτεκεν υἱόν» (Ἡσ. η΄ 3). Τὴν ἰδιότητα τῆς προφήτιδος βεβαίωσε καὶ ἡ Παρθένος μὲ τὴν
ὠδή της «Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον...», παρατηρεῖ ὁ Μέγας Βασίλειος3.
Τὰ λόγια τῆς ἁγίας Παρθένου, τῆς Προφήτιδος τῶν Προφητίδων, πραγματοποιήθηκαν καὶ πραγματοποιοῦνται ἤδη διὰ
μέσου τῶν αἰώνων. Ἡ Ἐλισάβετ, κατακλείοντας τὴν προσφώνησή της πρὸς τὴν
Θεοτόκο, τῆς εἶπε: Μακαρία εἶναι ἐκείνη
πού, ὅπως ἐσύ, πίστεψε ὅτι θὰ ἐκπληρωθοῦν πλήρως καὶ τελείως ἐκεῖνα ποὺ τῆς
ἔχει πεῖ ὁ Κύριος διὰ τοῦ ἀγγέλου Του
(Λουκ. α΄ 45). Ἡ Κεχαριτωμένη ἀποκρίνεται πρὸς τὴν Ἐλισάβετ καὶ τῆς λέγει: Τώρα μὲ ὀνομάζεις ἐσὺ μακαρία· ὅμως στὸ
ἑξῆς θὰ μὲ ὀνομάζουν «μακαρίαν, πανευτυχεστάτην, πανευδαίμονα καὶ πεπληρωμένην παντὸς ἀγαθοῦ πᾶσαι αἱ γενεαὶ»
τῶν ἀνθρώπων ποὺ θὰ πιστέψουν «εἰς
τὸν ἐξ ἐμοῦ τεχθέντα», χάρη στὸν Ὁποῖο
ἔχω γίνει μακαρία4.
Πράγματι! Ἡ προφητεία ἄρχισε νὰ ἐκπληρώνεται ἤδη ἀπὸ τὰ χρόνια ποὺ ζοῦσε
ἡ Παρθένος. Τὴν μακάρισε ἡ εὐσεβὴς γυναίκα ποὺ ἀκούοντας τὸν Κύριό μας νὰ διδάσκει, φώναξε μέσα ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν
ἀκροατῶν: «Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας». Καὶ
ὁ Κύριος ἀπαντώντας εἶπε: «Μενοῦνγε»,
δηλαδή· ἀληθινὰ εἶναι μακαρία ἡ γυναίκα
ποὺ μὲ γέννησε καὶ μὲ θήλασε (Λουκ. ια΄
27-28).
Μήπως ὅμως καὶ ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι οἱ
σκορπισμένοι στὰ τέσσερα πέρατα τοῦ
κόσμου δὲν μακαρίζουμε στὶς ἀτομικὲς
ἀλλὰ καὶ στὶς κοινὲς προσευχές μας κατὰ
τὴ θεία Λατρεία καὶ μάλιστα μὲ ἕνα στόμα
καὶ μὲ μιὰ καρδιὰ τὴν κιβωτὸ τῆς ζωῆς καὶ
τὸ καύχημα τῆς παρθενίας; Ἄλλοτε ψάλλουμε τὴν ὠδή της· ἄλλοτε τοὺς ὕμνους
«Μακαρίζομέν σε, Θεοτόκε Παρθένε, καὶ
δοξάζομέν σε οἱ πιστοὶ κατὰ χρέος»· ἄλλοτε «Μακαρίζομέν σε πᾶσαι αἱ γενεαί,
Θεοτόκε Παρθένε...». Ἄλλοτε μὲ ἅγιο ἐνθουσιασμὸ τὸν ὑπέροχο ὕμνο ποὺ μᾶς
δίδαξε ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ: «Ἄξιόν
ἐστιν ὡς ἀληθῶς μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον, τὴν ἀειμακάριστον καὶ παναμώμητον...» κλπ.
Ὡστόσο ἡ προφητεία τῆς Θεοτόκου ὅτι
θὰ τὴν μακαρίζουν «πᾶσαι αἱ γενεαί»,
δὲν θὰ πραγματοποιεῖται μόνο στὸν παρόντα, ἀλλὰ καὶ στὸν μέλλοντα καὶ ἀτελεύτητο αἰώνα, σύμφωνα μὲ τὸν λόγο τοῦ
Ψαλμωδοῦ: «Διὰ τοῦτο λαοὶ ἐξομολογήσονταί σοι εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα
τοῦ αἰῶνος» (Ψαλ. μδ΄ [44] 18). Διότι, ὅπως διδάσκει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, τὸ ρητὸ αὐτὸ ἀπευθύνεται πρὸς
τὴν Θεοτόκο. Λέγει: Βλέπεις ὅλη τὴν κτίση νὰ δοξολογεῖ αὐτὴν τὴν Μητροπάρθενο, καὶ μάλιστα ὄχι σὲ περασμένα χρόνια ἀλλὰ στὸν αἰώνα καὶ στὸν αἰώνα τοῦ
αἰῶνος; Και απὸ αὐτὰ , μποροῦμε νὰ ἀντιληφθοῦμε ὅτι οὔτε ἐκείνη δὲν θὰ παύσει
νὰ εὐεργετεῖ αἰώνια ὅλη τὴν κτίση5.
Ἂς μὴ λησμονοῦμε λοιπὸν καὶ ἐμεῖς νὰ
μακαρίζουμε καὶ νὰ ἐγκωμιάζουμε τὴν
Θεοτόκο ἔχοντας ὑπ’ ὄψιν ὅτι καὶ αὐτὴ
θὰ εὐλογεῖ καὶ θὰ κάνει μακαρίους καὶ ἐμᾶς, κατὰ τὸ παράδειγμα τοῦ Κυρίου, ὁ
Ὁποῖος ὑποσχέθηκε: «Τοὺς δοξάζοντάς
με δοξάσω» (Α΄ Βασ. β΄ 30).
Ἄλλωστε ἡ
Παναγία εἶναι, κατὰ τὸν ἅγιο Νικόδημο
τὸν Ἁγιορείτη, «Μάμμη(γιαγιά) καὶ Μήτηρ τῶν
Χριστιανῶν». Μάμμη καθόσον ὁ Υἱός
της λέγεται «Πατὴρ ἡμῶν», κατὰ τὸ προφητικὸν «Πατὴρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος»
(Ἡσ. θ΄ 6). Εἶναι ὅμως καὶ «Μήτηρ», διότι ὁ Υἱός της εἶναι ἀδελφός μας, κατὰ τὸν
λόγο Του πρὸς τὴ μυροφόρο Μαρία «πορεύου πρὸς τοὺς ἀδελφούς μου» (Ἰω. κ΄
[20] 17).
Εἶναι χαρακτηριστικὰ τὰ λόγια μὲ τὰ
ὁποῖα μακαρίζει τὴν Παρθένο «καὶ πάντα
τὰ αὐτῆς» ὁ ἅγιος Γερμανός, ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. Γράφει: «Ἡμεῖς, Θεόνυμφε, πίστει εὐλογοῦμεν... ἀεί
σε μεγαλύνοντες καὶ σεπτῶς μακαρίζοντες. Μακάριος γὰρ ὡς ἀληθῶς ἐξ ἀνδρῶν
ὁ πατήρ σου, καὶ μακαρία ἐκ γυναικῶν ἡ
μήτηρ σου, μακάριος ὁ οἶκός σου, μακάριοι οἱ γνωστοί σου, μακάριοι οἱ ἰδόντες
σε, μακάριοι οἱ συνομιλήσαντες, μακάριοι οἱ ὑπηρετήσαντες, μακάριοι οἱ τόποι
σου οὓς ἐβάδισας, μακάριος ὁ ναὸς ἐν ᾧ
προσηνέχθης, μακάριος Ζαχαρίας, ὁ σὲ
ἐναγκαλισάμενος, μακάριος Ἰωσήφ, ὁ σὲ
μνηστευσάμενος, μακαρία ἡ κλίνη σου,
μακάριος ὁ τάφος σου! Σὺ γάρ, τιμὴ τῶν
τιμῶν, καὶ γέρας (βραβεῖο) τῶν γερῶν
(βραβείων), καὶ ὑψωμάτων ὕψωμα»6.
Ἀλλ’ ἐὰν εἶναι μακάριοι ὅσοι εἶδαν ἢ ὑπηρέτησαν τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο, ἢ ὅσοι τὴν μακαρίζουν καὶ τὴν δοξάζουν, πόσο μακάριοι θὰ εἶναι ὅσοι προσπαθοῦν
νὰ μιμηθοῦν τὶς ἅγιες ἀρετές της καὶ τὸν
πανάγιο βίο της;
1. ΩΡΙΓΕΝΟΥΣ, Εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν Ὁμ. 8, ΒΕ-
ΠΕΣ 15, 25 [36-38]. Βλ. καὶ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΥ
ΑΧΡΙΔΟΣ, Ἑρμηνεία εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν, PG 123,
709D. Ἐπίσης ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΖΙΓΑΒΗΝΟΥ, Ἑρμη-
νεία εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν, PG 129, 873Α.
2. ΩΡΙΓΕΝΟΥΣ, ὅ.π., ΒΕΠΕΣ 15, 25-26.
3. Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Ἑρμηνεία εἰς τὸν προφήτην
Ἡσαΐαν, κεφ. 8, 208, PG 30, 477B.
4. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, Κῆπος Χαρίτων,
σελ. 207.
5. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ, Ὁμ. 53, Εἰς τὴν πρὸς
τὰ ἅγια τῶν ἁγίων εἴσοδον... τῆς δεσποίνης ἡμῶν
Θεοτόκου..., 36, ΕΠΕ 11, 308.
6. ΓΕΡMΑNΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ,
Ἐγκώμιον εἰς τὴν ἁγίαν Θεοτόκον· ὅτε προσηνέ-
χθη..., PG 98, 317ΒC.
ΟΣΩΤΗΡ ΑΡΙΘ. 2060
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου