Ο Αρχηγός του Αγώνα
Το ηφαίστειο έβραζε. Η εξέγερση των ραγιάδων στην Πελοπόννησο ετοιμαζόταν. Το μυστικό απλωνόταν. Καρδιές φλογερές δεν συγκρατιούνταν. Κάποια στιγμή θα ξέσπαγε και τότε…
–Και γιατί δεν ξέσπαγε;
–Γιατί δεν είχε βρεθεί ο Αρχηγός!
Μαραθώνιος δρόμος από τους Φιλικούς να βρεθεί γρήγορα ο άξιος Αρχηγός. Να είναι προσωπικότητα που να εμπνέει, να έχει κύρος, να…
Και τον έστειλε η Πρόνοια του Θεού τον Αρχηγό. Ήταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης. Πρίγκιπας, υπασπιστής του τσάρου της Ρωσίας, μορφωμένος, από παλαιά Φαναριώτικη αρχοντική οικογένεια, που από γενιά σε γενιά μεταβιβαζόταν ο πόθος για την απελευθέρωση του Γένους.
Ελισάβετ Υψηλάντη
Στην πορεία του Αλεξάνδρου σπουδαίο ρόλο διαδραμάτισε η μητέρα του, η αρχόντισσα Ελισάβετ Υψηλάντη.
Μητέρα επτά παιδιών, από τα οποία τα τέσσερα προσφέρθηκαν στον ιερό Αγώνα για την ελευθερία. Στάθηκε μεγαλόψυχη στην προσφορά αυτή των παιδιών της και συμμερίσθηκε τις διώξεις και τα μαρτύριά τους.
Η οικογένεια διώχθηκε από την Υψηλή Πύλη, γιατί ο πατέρας, ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας, είχε δράσει στον ρωσοτουρκικό πόλεμο υπέρ των Ρώσων. Από τη δίωξη αυτή κατασχέθηκε το μισό της τεράστιας περιουσίας της οικογένειας. Από όσα απέμειναν, μεγάλα ποσά διατέθηκαν στον Αγώνα. Είναι συγκινητική η απάντηση που έδωσε η Ελισάβετ στον Αλέξανδρο, όταν αυτός σεβαστικά τής ανέφερε τις ανάγκες τις οικονομικές που είχε ο Αγώνας:
–Έδωσα τα παιδιά μου στον Αγώνα αυτό και θα λυπηθώ τα ρούβλια;
Και έγινε από τους μεγάλους χορηγούς, που στήριξαν τον Αγώνα στην αρχή του.
Όταν έγινε γνωστό ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ήταν αρχηγός του ξεσηκωμού των Ελλήνων, αποκηρύχθηκε από τον αυτοκράτορα της Ρωσίας. Έτσι κατασχέθηκε, από τους Ρώσους τώρα, η περιουσία που κατείχε η οικογένεια∙ και η μητέρα Υψηλάντη «η άλλοτε ηγεμονίς στερήθηκε όλων των μέσων της ζωής. Της έλειψε και ολίγον λάδι δια το καντηλέρι της και τροφή ανθρωπίνη», σημειώνει με ευαισθησία ο ιστορικός.
Όταν ο δεύτερος γιος της Δημήτριος δέχθηκε, με την ευχή της, να εκπροσωπήσει τον αδελφό του Αλέξανδρο στην Πελοπόννησο, όπου είχε ξεσπάσει ήδη η Επανάσταση, το οικογενειακό τους ταμείο ήταν πλέον άδειο. Και τότε η ευγενής Ελισάβετ μαζί με τις δύο κόρες της, Αικατερίνη και Μαρία, αδελφές του Αλεξάνδρου, πρόσφεραν τα προσωπικά τους κοσμήματα. Από την εκποίηση αυτών σχηματίσθηκε το πρώτο κεφάλαιο, σαράντα χιλιάδες ρούβλια, για την οργάνωση του Αγώνα στην Πελοπόννησο.
Αλέξανδρος Υψηλάντης» – Η αρχή του Αγώνα
Ο Αλέξανδρος είναι αυτός που τόλμησε να κάνει την αρχή του Αγώνα. Τόλμησε ανάμεσα σε πολλές δυσκολίες και κινδύνους, σε πολλές αντίθετες γνώμες για το ξεκίνημα της Επαναστάσεως.
Στις 24 Φεβρουαρίου 1821 με την περίφημη προκήρυξή του «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» καλούσε τους Έλληνες σε επανάσταση, και στις 26 Φεβρουαρίου έγινε ο καθαγιασμός της επαναστατικής σημαίας στην εκκλησία των Τριών Ιεραρχών στο Ιάσιο.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης φλεγόμενος από τον πόθο για ελευθερία της Πατρίδας έσπευσε να αρχίσει τον Αγώνα περιστοιχούμενος από τον εκλεκτό Ιερό Λόχο που τον αποτελούσαν Έλληνες σπουδαστές, τα πρώτα ευγενή θύματα.
Η θυσία των Ιερολοχιτών στο Δραγατσάνι, παρά το ότι για πολλούς λόγους απέτυχε το εγχείρημα, έδωσε υπόσταση στον Αγώνα. Τον ξεκίνησε. Και αυτό ακριβώς χρειαζόταν τότε.
Ο Αρχηγός βρέθηκε τελικά στη φοβερή φυλακή στο Μούγκατς της Αυστρίας, κάτω από απίστευτα άθλιες συνθήκες διαβιώσεως. Μέσα όμως στην τραγικότητα της ζωής του διατήρησε αμείωτο το ενδιαφέρον για την απελευθέρωση της Πατρίδος και ζητούσε συνεχώς πληροφορίες για την εξέλιξη του Αγώνα. Έμεινε στη φυλακή έξι ολόκληρα χρόνια, επειδή για τον Μέττερνιχ και τους ομοϊδεάτες του ήταν έγκλημα(!) ο ξεσηκωμός του Γένους κατά της τουρκικής τυραννίας.
Είναι συγκλονιστικό το τέλος της δραματικής, άλλωστε, ζωής του. Τον είχαν μεταφέρει δύο μήνες πριν πεθάνει –επειδή η υγεία του είχε απελπιστικά επιδεινωθεί– σε ένα άθλιο δωμάτιο. Όταν στις 19 Ιανουαρίου 1828 μπήκε στο δωμάτιό του ο πιστός συνεργάτης του Γεώργιος Λασσάνης κρατώντας την εφημερίδα –το φύλλο του «Αυστριακού παρατηρητή– ο Αλέξανδρος τον ρώτησε εναγώνια αν έχει νέα για την Πατρίδα. Και όταν ο Λασσάνης του διάβασε ότι ο Καποδίστριας είχε φθάσει στη Μάλτα και από εκεί φρεγάτα αγγλική θα τον μεταφέρει στην Ελλάδα, είπε Δόξα σοι ο Θεός. Εσήκωσε μετά το χέρι του για προσευχή, άρχισε να απαγγέλλει το Πάτερ ημών, και πριν το τελειώσει, άφησε τον κόσμο, που τόσο τον είχε πικράνει. Έφυγε αναπαυμένος. Είχε πραγματοποιηθεί ο μεγάλος σκοπός της ζωής του.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ. Μορφή ευγενής! Συναρπάζει, εμπνέει και οδηγεί.
Κ.Ι.
Βασική πηγή: Διονυσίου Κόκκινου, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ, τόμος 1ος
*Ταφικό μνημείο όπου βρίσκονται τα οστά του Αλεξάνδρου Υψηλάντη βρίσκεται στην αυλή του Ιερού Ναού των Ταξιαρχών στο Πεδίο Άρεως, στην Αθήνα.
Περιοδικό “Πρός τή ΝΙΚΗ”, Φεβρουάριος 2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου