13 Σεπτεμβρίου, 2024

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΑΕΣΤΡΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΛΟΓΓΟΒΑΡΔΑΣ

 Για την ιστορία, αναφέρουμε ότι ο μαέστρος φορούσε μέχρι τέλος της ζωής του σταυρό, προφανώς κάποιον μεταγενέστερο, τον οποίο ο μαθητής του και διάδοχός του στην διεύθυνση της Φιλαρμονικής ορχήστρας της Νέας Υόρκης, Λέοναρντ Μπερνστάιν κατάφερε να αποκτήσει. Αυτά γράφει σε συνέντευξη στον Όλιβερ Ντάνιελ ο Ντέιβιντ Μπαρ-Ίλλαν, ο οποίος υποπτεύονταν ότι στον Μπερνστάιν τον έδωσε η φίλη του Μητρόπουλου στην Αμερική Τρούντυ, αν και ο ίδιος αμφισβητεί αυτή την εκδοχή εξ αιτίας του γεγονότος ότι η τελευταία δεν συμπαθούσε και πολύ τον Λέννυ. Ο ίδιος ο ερευνητής Ντάνιελ που συγκέντρωνε υλικό με σκοπό να εκδώσει ακριβή βιογραφία του μαέστρου348 και είχε μιλήσει με δεκάδες ανθρώπους, σημειώνει ιδιοχείρως πάνω στο τυπωμένο κείμενο της συνέντευξης, ότι τον σταυρό τον είχε δώσει ο Μητρόπουλος στον φίλο του Ντέιβιντ Ντάιμοντ, ο οποίος με την σειρά του είχε δώσει στον Μπρενστάιν. Κατόπιν προσπαθούσε να τον ξαναπάρει από τον Λέννυ, κάτι που δεν είχε καταφέρει ως τον Απρίλιο του 1985.

 Για την εντύπωση που προκάλεσε ο τότε Ηγούμενος της Σιμωνόπετρας στο δωδεκάχρονο αγόρι και την ποιότητα της σχέσης τους, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ήταν πολύ θετική, πνευματική και πατρική. Όπως και για όλη την εμπειρία του με το Άγιο Όρος, έτσι και για την γνωριμία του αυτή, ο μαέστρος δεν είναι αποκαλυπτικός. Ωστόσο, αρκεί το γεγονός ότι ομολογεί ότι επισκέπτονταν το Άγιο Όρος για να δει τον θείο του –ή κατ’ αυτόν, τους θείους του– και ιδίως ότι ήθελε να γίνει εκεί μοναχός. Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία για το συγκεκριμένο ζήτημα του Πώλ Στράους σε συνέντευξή του στον Όλιβερ Ντάνιελ. «Δεν γνωρίζω αν άλλοι άνθρωποι έχουν μιλήσει γι’ αυτήν την ιστορία, αλλά ο Δημήτρης μου το είπε. Όταν ήταν νεαρός, πολύ συχνά περνούσε τα καλοκαίρια του σε ένα μοναστήρι, ή περνούσε  και Σαββατοκύριακα… Το ήξερες αυτό;».350 Αυτό, φυσικά, δεν θα συνέβαινε αν ο Ηγούμενος δεν του ενέπνεε εμπιστοσύνη, αγάπη και φιλομόναχο φρόνημα. Αντίθετα, στην επιθυμία του έφηβου Δημήτρη για την Σιμωνόπετρα, εκτός από το Νείλο, συνετέλεσε και η προσωπικότητα του Γέροντα Ιωαννικίου. 

Αρχιμανδρίτης π.Φιλόθεος Ζερβάκος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Λογγοβάρδας Πάρου. 

Οι σχέσεις του π.Φιλοθέου Ζερβάκου με την οικογένεια του μαέστρου. Όπως είδαμε και παραπάνω, ο π.Φιλόθεος συνδέονταν στενότατα με την οικογένεια του μαέστρου. Όχι μόνο με τον π.Ευσέβιο Ματθόπουλο, που ήταν πνευματικός του και χειραγωγός του κατά Θεόν,351 αλλά και με τους κοντινούς θείους του Δημητράκη, δηλαδή με τα αδέλφια του πατέρα του, Νικόλαο και Χρήστο.  

Ήταν φίλος και συγκάτοικος με τον θείο του, Νικόλαο, ο οποίος έγινε και η αιτία να γνωριστεί με τον Άγιο Νεκτάριο Πενταπόλεως. Τους συνέδεε βαθειά φιλία πνευματικής ποιότητας και μαζί συμμετείχαν στις αγρυπνίες στον Άγιο Ελισσαίο με τον Άγιο Νικόλαο Πλανά, βοηθώντας στο ιερό αναλόγιο τον Παπαδιαμάντη και τον Μωραϊτίδη. Μάλιστα ξεκίνησαν μαζί για να μονάσουν στο Άγιο Όρος, με την γνωστή κατάληξη που προαναφέραμε. 

Όταν ο Ζερβάκος γίνεται μοναχός και διάκονος πλέον στην Λογγοβάρδα, επισκέπτεται το Άγιο Όρος το 1910. Από τις πρώτες μέρες σπεύδει να δει τον φίλο του, μοναχό πλέον Νείλο, ο οποίος διακονούσε ως Αρχιγραμματέας στις Καρυές. Γράφει στον Αλέξανδρο Μωραϊτίδη: «εφθάσαμεν εις Δάφνην, όταν δε επάτησεν ο πούς μου εις την ξηράν ησθάνθην μεγάλην συγκίνησιν και χαράν. Μοι εφάνη… ότι πατώ εις άγιον τόπον! Μετά την λειτουργίαν ανεχωρήσαμεν πεζή δια τας Καρυάς προς επίσκεψιν του πνευματικού μοι αδελφού Νείλου… ησπάσθημεν αλλήλους και μεταβάντες εις το κονάκιον της Σιμωνόπετρας ηυφράνθημεν πνευματικώς».352 Ο νεαρός διάκονος από την Λογγοβάρδα έμεινε από τον Μάιο ως τον Αύγουστο στον Άθωνα, με σκοπό να γνωρίσει ενάρετους πνευματικούς άνδρες και να ωφεληθεί. Δεν αποκλείεται να είχε συναντήσει και τον μικρό Δημήτρη, μιας και όπως είδαμε ο μικρός επισκέπτονταν τον θείο του τα καλοκαίρια.  

Στο αρχείο της Σιμωνόπετρας σώζεται ένα μόνο τεκμήριο της επίσκεψης του π.Φιλοθέου στο Άγιο Όρος, που αποκαλύπτει τόσο την στοργή και την φροντίδα του μοναχού Νείλου για τον φίλο του, όσο και την άνεση του δεύτερου προς τον πρώτο. Στις 11 Αυγούστου 1910 ο Νείλος γράφει προς τον Ηγούμενο Ιωαννίκιο: «Ο ΔιακοΦιλόθεος του Μοναστηριού της Λογγοβάρδας ήθελε εν ζεύγος υποδήματα διότι τα ιδικά του εφθάρησαν. Θα αναχωρήση το Σάββατον, εάν έχει ευλογίαν μοι στέλνετε εν τοιούτον».353 Συμπεραίνουμε όχι μόνο την χρονική περίοδο παραμονής του Ζερβάκου στον Άθωνα, που διήρκησε σχεδόν 4 μήνες, αλλά και ότι ήταν γνώριμος με τον Ηγούμενο Ιωαννίκιο και τη Μονή. Χάρη στον πατέρα Φιλόθεο, σώζονται πολλές βιογραφικές λεπτομέρειες και πληροφορίες σχετικά με το Νείλο, απόδειξη του δεσμού τους και της κοινής τους πνευματικής ποιότητας.Με τον άλλον θείο του μαέστρου, τον μεγαλύτερο αδελφό του πατέρα του, τον Χρήστο, ήταν αδελφοί στην Λογγοβάρδα. Όπως αναφέραμε, ο Χρήστος Μητρόπουλος αποφασίζει να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο το 1911, μετά τον θάνατο του Νείλου, στην ώριμη ηλικία των 57 ετών. Αρκεί το γεγονός ότι επέλεξε την συγκεκριμένη Μονή για να αντιληφθούμε την φιλία που υπήρχε μεταξύ τους. Μάλιστα, ο π.Φιλόθεος Ζερβάκος περιλαμβάνει και αναφορά για το πρόσωπό του στο τετράδιο αναμνήσεων, εν είδη συναξαριστή, που συνέγραψε για παλαιούς Λογγοβαρδίτες πατέρες, όπου μιλάει πολύ επαινετικά για την βιοτή του ιερομονάχου Ιεροθέου Μητρόπουλου. Παραθέτουμε το απόσπασμα από το σημείο της προσελεύσεώς του στη Μονή: «Ο δε αδελφός Ιερόθεος ο Μητρόπουλος προσήλθεν εις την Μονήν Λογγοβάρδας το 1911 και μετά μήνας εξ, φανεράς γενομένης της μεγάλης αυτού αρετής εν τη μικρά δοκιμασία, εκάρη. Και τη 5η Ιουνίου 1912 εχειροτονήθη διάκονος, τη δε επιούση πρεσβύτερος και πνευματικός υπό του Επισκόπου Τριφυλίας Γαβριήλ εν Αθήναις. Εις δε την μονήν επανελθών ειργάζετο καρποφόρως ως πνευματικός πατήρ πολλήν εις πάντας τους προς εξομολόγησιν προσερχομένους παρέχων την ωφέλειαν και ούτω το κυριώτατον της μονής πνευματικόν έργον προάγων προς τιμήν αυτής και εξασφαλίζων. Αλλά μετά δεκαετή δόκιμον εργασίαν μετεκάλεσεν αυτόν προς εαυτόν ο Κύριος. Νοσήσας και απελθών  εις Αθήνας προς θεραπείαν ανεπαύθη εν τη κλινική του Αλεβιζάτου νοσηλευόμενος τη 11 Δεκεμβρίου 1921».354 Επομένως, είναι ξεκάθαρο ότι ο π.Φιλόθεος Ζερβάκος είναι πολύ στενά δεμένος με τους θείους του μαέστρου (Ευσέβιο, Νείλο και Ιερόθεο) και άρα γνώριζε τον Δημητράκη πολύ καλά. Ζούσε στο σπίτι με τον αγαπημένο του θείο Νικόλαο και κατόπιν στο ίδιο μοναστήρι με τον άλλο του θείο. Δεν ήταν απλώς γνωστός, αλλά ουσιαστικά δεμένος με την οικογένεια και τον πνευματικό κύκλο της, όπως πχ τους Γέροντες Ιωαννίκιο και Ιερώνυμο. Τέλος, παραθέτουμε και ένα ακόμη κοινό γνωστό μεταξύ του μαέστρου και του Γέροντα Φιλοθέου, όχι κληρικού αυτή τη φορά, αλλά λαϊκού και μάλιστα, από τον καλλιτεχνικό κόσμο προερχόμενο. Το πρόσωπο αυτό δεν είναι άλλο από τον Κωστή Μπαστιά.

-54-

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου