14 Νοεμβρίου, 2024

13 Νοεμβρίου 1940 – Η νίκη της Ελλάδας στη μάχη της Πίνδου

Η ελληνική νίκη επέδρασε αρνητικά στο ηθικό των Ιταλών στρατιωτών, ενώ καθοριστική υπήρξε η συμβολή των κατοίκων της Πίνδου, ανδρών και γυναικών, οι οποίοι με αυτοθυσία βοήθησαν τους μαχόμενους στρατιώτες

Η νίκη των ελληνικών δυνάμεων απέτρεψε την «αποκοπή» της Ηπείρου από τη δυτική Μακεδονίας, εξυψώνοντας το ηθικό των Ελλήνων στρατιωτών 
Στις 5.30 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 τα ιταλικά στρατεύματα εξαπέλυσαν την επίθεσή τους εναντίον της Ελλάδας. Η ιταλική επίθεση εκδηλώθηκε σε δύο μέτωπα, στην Ηπειρο και στην Πίνδο. Την άμυνα επί της ελληνοαλβανικής μεθορίου είχε αναλάβει η VIII Μεραρχία, με διοικητή τον υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, η οποία είχε δύναμη 35.000 ανδρών. Η κύρια αποστολή της μεραρχίας κατά τις πρώτες ημέρες του πολέμου ήταν η αναχαίτιση της ιταλικής επίθεσης έως την ολοκλήρωση της επιστράτευσης, η παρεμπόδιση της κατάληψης των οδικών αρτηριών και περασμάτων που οδηγούσαν στη Θεσσαλία και τη δυτική Μακεδονία και η κάλυψη του θεάτρου των επιχειρήσεων που λάμβαναν χώρα σε εκείνη την περιοχή.

Παράλληλα, την άμυνα του έτερου τομέα, ο οποίος δέχθηκε την επίθεση των Ιταλών, είχε αναλάβει το Απόσπασμα Πίνδου υπό τον συνταγματάρχη Κωνσταντίνο Δαβάκη. Το Απόσπασμα Πίνδου υπαγόταν τακτικά στο Τμήμα Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας (ΤΣΔΜ) και αποτελούνταν από το 51ο Σύνταγμα Πεζικού, έναν λόχο προκαλύψεως (Βούρμπιανης), έναν ουλαμό Ιππικού, έναν λόχο Ημιονηγών, μια διμοιρία Διαβιβάσεων, μια ορειβατική πυροβολαρχία των 75 χιλιοστών και έναν ουλαμό Πυροβολικού των 65 χιλιοστών, συνολικής δύναμης περίπου 2.000 ανδρών. Κύρια αποστολή του ήταν η πρόταξη άμυνας στη νοητή γραμμή μεταξύ του Σμόλικα, του χωριού Μόλιστα, του υψώματος Καστάνιανη, του χωριού Οξυά και του υψώματος Καταφύκι, με σκοπό την παρεμπόδιση της κατάληψης των περασμάτων προς Νότον και την εξασφάλιση του συνδέσμου με τις δυνάμεις που δρούσαν στην Ηπειρο.
Απέναντι από τις ελληνικές δυνάμεις στην Πίνδο οι Ιταλοί παρέταξαν την 3η Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια» υπό τον στρατηγό Girotti. Η μεραρχία αριθμούσε περίπου 10.000 άνδρες. Κύρια αποστολή της ήταν να κινηθεί διαμέσου των ορεινών διαβάσεων της Πίνδου προς το Μέτσοβο και να αποκόψει τον σύνδεσμο ανάμεσα στην VIII Μεραρχία και το ΤΣΔΜ.

Ευρισκόμενοι σε επιφυλακή για αρκετές ημέρες, οι Ελληνες υπερασπιστές των συνοριακών φυλακίων δεν αιφνιδιάστηκαν.

Η επίθεση των ιταλικών δυνάμεων στην Πίνδο ξεκίνησε το πρωί της 28ης Οκτωβρίου. Ευρισκόμενοι σε επιφυλακή για αρκετές ημέρες, οι Ελληνες υπερασπιστές των συνοριακών φυλακίων δεν αιφνιδιάστηκαν, παρότι αναγκάστηκαν να συμπτυχθούν σε καλύτερες θέσεις κατά τις επόμενες ημέρες, εξαιτίας της σφοδρότητας των ιταλικών πυρών. Στην άμυνα έναντι των ιταλικών δυνάμεων συνέδραμε και η Ι Μεραρχία, όταν η κατάσταση στο μέτωπο άρχισε να εξελίσσεται δραματικά υπέρ των Ιταλών.

Από την 1η Νοεμβρίου, ωστόσο, η εξέλιξη των επιχειρήσεων άρχισε να βαίνει αντίστροφα. Εκείνη την ημέρα οι ελληνικές δυνάμεις πραγματοποίησαν την πρώτη τους αντεπίθεση εναντίον του αριστερού άκρου της Μεραρχίας «Τζούλια», ανακαταλαμβάνοντας μερικά χωριά. Αυτή η πρώτη αντεπίθεση συνέβαλε καθοριστικά στην αναπτέρωση του ηθικού των Ελλήνων στρατιωτών, οι οποίοι συνειδητοποίησαν ότι οι Ιταλοί δεν ήταν άτρωτοι. Στις 2 και 3 Νοεμβρίου μονάδες της Ι Μεραρχίας ανακατέλαβαν διάφορα υψώματα και η Ταξιαρχία Ιππικού ανακατέλαβε τη Σαμαρίνα.

Εως τις 13 Νοεμβρίου αποκαταστάθηκε η ελληνική γραμμή άμυνας από τον Σμόλικα έως τον Γράμμο.

Τις επόμενες ημέρες οι ελληνικές δυνάμεις εκδήλωσαν με μεγαλύτερη ορμή την αντεπίθεσή τους, με αποτέλεσμα η Μεραρχία «Τζούλια» να υποχωρήσει προς την Κόνιτσα. Εως τις 13 Νοεμβρίου αποκαταστάθηκε η ελληνική γραμμή άμυνας από τον Σμόλικα έως τον Γράμμο. Επρόκειτο για μια μεγάλη ελληνική νίκη. Αφενός αποτράπηκε η αποκοπή των δυνάμεων της Ηπείρου από εκείνες της δυτικής Μακεδονίας και αφετέρου εξυψώθηκε το ηθικό των Ελλήνων στρατιωτών. Επιπλέον, η ελληνική νίκη επέδρασε αρνητικά στο ηθικό των Ιταλών στρατιωτών. Καθοριστική υπήρξε και η συμβολή των κατοίκων της Πίνδου, ανδρών και γυναικών, οι οποίοι με αυτοθυσία βοήθησαν με διαφόρους τρόπους τους μαχόμενους στρατιώτες.

Η ελληνική αντεπίθεση εναντίον των Ιταλών εξαπολύθηκε στις 14 Νοεμβρίου. Επειτα από σκληρούς αγώνες, οι μονάδες του Γ΄ Σώματος Στρατού απελευθέρωσαν στις 22 Νοεμβρίου την Κορυτσά. Ηταν η αρχή της εποποιίας των ελληνικών όπλων στη Βόρειο Ηπειρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου