Ο Άγιος Νεκτάριος, είναι και μέγας συγγραφέας, ο πολυγραφότερος των νεότερων χρόνων μετά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη16 . Με τον χαρακτηρισμό αυτόν, ένα ακόμα ταλέντο προστίθεται στην προσωπικότητά του και ο Άγιος Νεκτάριος γίνεται περισσότερο διδακτικός και δημοφιλής. Μέσα από τα βιβλία του, διαιωνίζει την παρουσία του ως κήρυκας του λόγου του Θεού και διδάσκαλος της Εκκλησίας. Η θεματολογία των έργων του καλύπτει πολλούς κλάδους της θεολογίας, καθώς ήθελε να προσφέρει στην Εκκλησία όσο περισσότερο μπορούσε. Σε πολλά έργα του, με έναν τίτλο μπορεί να πραγματευόταν δύο θέματα.
Την ημέρα ο Άγιος Νεκτάριος λειτουργούσε, δίδασκε, εξομολογούσε, καθοδηγούσε, περιόδευε. Το βράδυ έγραφε, προσευχόταν, ζητούσε τη χάρη του Θεού για να συνεχίσει την αποστολή του17 . Έγραφε για να διαδώσει τον λόγο του Θεού, για την πνευματική ωφέλεια των χριστιανών, αλλά και για να απαντήσει στην καταιγίδα και τη θύελλα που προκαλούσαν νεαροί επιστήμονες από τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, εκπρόσωποι των θετικών επιστημών, οι οποίοι κήρυτταν τον «θάνατο του Θεού» και έναν νέο κόσμο, σε καινούρια θεμέλια, θεωρώντας χρεωκοπημένους θεσμούς την Εκκλησία και τις ελληνικές παραδόσεις18 .Οι σπουδαστές ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Άγιος Νεκτάριος έγραφε, προκειμένου να ικανοποιήσει τις διδακτικές ανάγκες τους, καθώς ήταν ιεροκήρυκας και δάσκαλος της εκπαίδευσης, τόσο στο Λιθί της Χίου όσο και στη Ριζάρειο. Έγραφε, αγρυπνώντας πολλές φορές, για να εξασφαλίσει στους σπουδαστές του πλήρη βοηθήματα για την κατάρτιση τους, πρωτίστως πνευματική και για τους περισσότερους κλάδους της θεολογικής σπουδής όπως η ηθική, η δογματική, η λειτουργική, η ομιλητική και η ερμηνευτική19 . Έτσι, έχοντας την υποχρέωση να μορφώσει τους σπουδαστές του, αλλά και λόγω της έλλειψης συγγραμμάτων την εποχή εκείνη από το κράτος, ο ίδιος έγραφε συνεχώς και εξέδιδε βιβλία από το υστέρημά του για τις ανάγκες των μαθητών. Το βιβλίο του «Μάθημα Ποιμαντικής» το εξέδωσε το 1898, ενώ ήταν τέσσερα χρόνια διευθυντής στη Ριζάρειο, ως διδακτικό εγχειρίδιο για χρήση από τους μαθητές20 . Με αυτόν τον τρόπο, ο Άγιος δεν παρείχε μόνο μορφωτικά αγαθά στους μαθητές του, αλλά προήγαγε και την ψυχική τους καλλιέργεια, καθώς οι μαθητές του γνώριζαν τις θυσίες του. Μέσω του συγγραφικού του έργου, ο Άγιος Νεκτάριος επεδίωκε τη δόξα του Θεού και την πνευματική προαγωγή των πιστών, όλα αυτά στηριγμένα στη στέρεα βάση της ορθόδοξης θεολογίας. Ταυτόχρονα, δεν του έλειπε και η επιστημοσύνη, με 35 χρόνια συγγραφικής δραστηριότητας. Είχε μέσα του έναν πλούτο πνευματικό και διανοητικό τον οποίο όλοι κληρονομήσαμε21 . Σε πολλά έργα του, ο Άγιος Νεκτάριος είναι φανερό ότι αντλεί από τα προσωπικά του βιώματα, μετατρέποντας σε «συνάλλαγμα» διδακτικής χρήσης τις εμπειρίες του από τον δικό του πνευματικό αγώνα και τη μαχητική του προσπάθεια να ενσαρκώσει στην προσωπική του ζωή το πρότυπο του Αγίου Επισκόπου και του καλού ποιμένα, όπως ο Χριστός, ο κατεξοχήν καλός ποιμένας, προέβαλε και δίδαξε με τη δική του επίγεια ζωή22 .
Ο Άγιος Νεκτάριος είχε ζωή Πατερική, με τον πλούτο των Πατερικών χωρίων στα κείμενά του να αποκαλύπτει την Πατερική συνείδηση και λογική που κατείχε. Ως γνήσιος και αληθινός ποιμένας, διδάσκει την αλήθεια του Ευαγγελίου, έχοντας πρώτα βιώσει ο ίδιος αυτήν την αλήθεια. Όταν διδάσκει, μιλά από την πλούσια εμπειρία του δικού του πνευματικού αγώνα, προσφέροντας έτσι μια αυθεντική και βαθιά κατανόηση της πίστης που εκφράζει. Στα βιβλία του φαίνεται η πολυμάθεια, το συγγραφικό του χάρισμα, το καθαρό του πνεύμα, η αγιασμένη ψυχή του23 . Το ότι θήτευσε ως δάσκαλος στην Κωνσταντινούπολη και στη Χίο, τον βοήθησε αργότερα στα κηρυγματά του, αφού διδάσκοντας στους μαθητές διδάσκεσαι και συ τους τρόπους επικοινωνίας με τον λαό. Περίπου 60 βιβλία εκδόθηκαν και κυκλοφόρησαν από τον Άγιο Νεκτάριο. Είναι ένα μεγάλο επίτευγμα η παραγωγή ενός τόσο πλούσιου συγγραφικού έργου και με μεγάλο εύρος ενδιαφερόντων εν μέσω ασχολιών, διωγμών, δοκιμασιών24 . Ταυτόχρονα δημοσίευε και σε περιοδικά: άρθρα, μελέτες, ομιλίες, ερμηνείες σε χωρία της Αγίας Γραφής. Έγραψε 136 επιστολές προς τις μοναχές της Αγίας Τριάδος στην Αίγινα, οι οποίες και αυτές αργότερα εκδόθηκαν και αποτελούν ένα πολύτιμο οδηγό για όλες τις μονές της ορθόδοξης εκκλησίας. Παρακάτω αναφέρονται όλοι οι τίτλοι των βιβλίων τα οποία εξέδωσε ο Άγιος Νεκτάριος, όπως αυτά αναγράφονται στα προλεγόμενα του 1ου τόμου των απάντων:
-15-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου