«Χρονιάρες μέρες»
Πάνω ψηλά ένα ολόλαμπρο άστρο. Και κάτω στη Φάτνη άλλα δύο άστρα. Τα μάτια Του. Και όλα αυτά έρχονται στη μνήμη μας τέτοιες «χρονιάρες μέρες», όπως τις ονόμασε ο Δροσίνης. Μια φορά το χρόνο έρχονται και αφήνουν τόσο ζωηρές και θείες αναμνήσεις. Μερικές σύντομες ματιές στα πρόσωπα που αναφέρονται στη Γέννηση του Χριστού θα μας δώσουν χαρά και ελπίδα.
Μια γυναίκα πρώτα. Η Θεοτόκος. Εκείνη με κεφαλαίο Έψιλον. Στολισμός της «το μέσα πλούτος» των Αρχαίων. Στα αγνά σπλάχνα της η θεία βουλή εμφύσησε δημιουργική πνοή και κυοφορήθηκε ο Σωτήρας του κόσμου Χριστός. Είναι ο Υιός της Παρθένου και του Θεού Υιός. Από τότε η γυναίκα είναι το τιμώμενο πρόσωπο. Αρκεί βέβαια ο γυναικείος κόσμος να ξέρει να σταθεί εκεί ψηλά που τον ανέβασε ο Χριστός.
Το παιδί κατόπιν. Ένα βρέφος στο λίκνο της Βηθλεέμ. Δεν είναι ένα οποιοδήποτε νήπιο. Είναι το θείο βρέφος, ο κοσμοπόθητος Λυτρωτής. Πλήρης άνδρας θα μπορούσε να προσγειωθεί στη γη ο Θεάνθρωπος. Ξεκινάει όμως από τη νηπιακή ηλικία. Έτσι τονίζεται η αξία του παιδιού. Προσοχή στο παιδί, λέγει η ενανθρώπηση του Θεού. Κάθε κούνια και μια ελπίδα. Κανείς δεν ξέρει τι κρύβεται μέσα σ΄ ένα νεογνό. Είτε στη φάτνη γεννηθεί είτε στο αρχοντικό. Βέβαια, θείο βρέφος σαν αυτό δεν πρόκειται να ξαναγεννηθεί. Έκλεισε αυτό το κεφάλαιο της σωτηρίας με τη Γέννηση του Κυρίου μας. Μπορεί όμως κάθε άλλο παιδάκι που γεννιέται να γίνει ένας χρήσιμος εργάτης. Ένας ήρωας. Ένας σοφός. Ένας άγιος. Κάθε παιδί που έρχεται στον κόσμο είναι και ένα μήνυμα του ουρανού ότι ο Θεός δε μας εγκατέλειψε. Ένας συγγραφέας, επίσης, προσθέτει ότι «εφόσον στον κόσμο υπάρχουν παιδιά και πουλιά και λουλούδια, μπορούμε να χαιρόμαστε στη ζωή και να διατηρούμε ελπίδες γλυκές».
Ελάτε τώρα και στους τσοπάνηδες. Ζούσαν στα υψώματα της Βηθλεέμ παρέα συνέχεια με τα πρόβατά τους. Απλοϊκοί άνθρωποι του βουνού και της στάνης. Ήταν πιστοί στις παραδόσεις της φυλής τους. Πίστευαν πως θα ΄ρθει μια μέρα κάποιος απεσταλμένος από το Θεό για να ξαναφέρει τον πλανώμενο άνθρωπο στον ορθό δρόμο, όπως και εκείνοι, όταν έχαναν ένα πρόβατο, το ξανάφερναν στη στάνη τους. Αυτό το λυτρωτικό μήνυμα τους έφεραν οι Άγγελοι την άγια εκείνη νύχτα. «Ἐτέχθη ὑμῖν Σωτήρ». Στην ψυχή των απλοϊκών αυτών προσώπων εμπιστεύτηκαν οι Άγγελοι το κοσμοχαρμόσυνο Άγγελμα. Και εκείνοι «ἦλθον σπεύσαντες» και πρώτοι από όλο τον κόσμο προσκύνησαν το θείο βρέφος. Οι καθάριες, οι αγνές ψυχές πετούν πάντα πιο εύκολα στους όμορφους κόσμους «του αγίου, του ωραίου και του αληθινού». Και γίνονται οι δέκτες και οι πομποί των ιερών και ευγενικών ιδανικών που καταξιώνουν πάντα τη ζωή μας.
Αλλά μην ξεχάσουμε στη χαρά μας μέσα και τους μάγους. Είναι αστρονόμοι, όχι αστρολόγοι. Είναι οι σοφοί, οι διανοούμενοι της εποχής τους. Υποβάλλονται σε μακρινό ταξίδι, για να εξακριβώσουν πού γεννήθηκε ο μεγάλος αναμενόμενος. Πριν φέξει το άστρο στον ουρανό, είχε φέξει μέσα στην καρδιά τους, στον ουρανό της ψυχής τους ένα άλλο άστρο, ο πόθος τους για κάτι αληθινό και θείο. Ήταν νοσταλγοί για Κάτι που δεν το εύρισκαν στον ειδωλολατρικό κόσμο που ζούσαν. Με ταπείνωση, με πνεύμα μαθητείας ξεκινούν και ερωτούν «ποῦ ἐστί ὁ τεχθείς βασιλεύς;». Ταπεινοί είναι πάντα όσοι ζητάνε να πλησιάσουν την αλήθεια και το φως. Μόρφωση, εξυπνάδα, ικανότητες και τα παρόμοια, αυτά μόνα τους δεν είναι αρκετά, για να σε οδηγήσουν «στο φως το της γνώσεως», όπως ψάλλει η Εκκλησία μας. Οι Μάγοι, όταν αντίκρισαν το θείο βρέφος, πέφτουν ταπεινά και το προσκυνούν. Άλλωστε έτσι δε γίνεται διαχρονικά; Πάντα τα μεγαλύτερα πνεύματα και οι εκλεκτότερες καρδιές δεν το προσκυνούν; Κάνουν και κάτι άλλο. Προσφέρουν τους θησαυρούς τους, «χρυσόν και λίβανον και σμύρνα». Βάζουν το χρυσάφι τους στα πόδια του Ιησού. Εκεί πράγματι είναι η θέση του. Στην υπηρεσία του Θεανθρώπου και στην ανακούφιση του ανθρώπου.
Μακάρι και εμείς τα δώρα που μας έδωσε, και μας έδωσε πολλά, να τα χρησιμοποιήσουμε όπως Εκείνος θέλει.
Σε παρακαλούμε, Κύριε, να έρθεις κοντά μας. Στη φάτνη της καρδιάς μας. Σε ικετεύουμε και σε καρτερούμε. Έλα στη γη μας, για να φέρεις την ειρήνη και την ευδοκία. Έτσι δεν έψαλλαν οι άγγελοί Σου εκείνη την άγια Νύκτα; Θείο Βρέφος άπλωσε το μικρό Σου χέρι μέσα από τη Φάτνη Σου και ευλόγησέ μας. Έχουμε την ανάγκη Σου. Το ζητάει με λαχτάρα η καρδιά μας.
† Ο Μονεμβασίας και Σπάρτης ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ