Ο ΟΣΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Ο ΝΕΟΣ

ΠΟΛΙΟΥΧΟΙ ΑΓΙΟΙ

  Ὁ   π ο λ ι ο ῦ χ ο ς   τ ῆ ς     Β έ ρ ο ι α ς

Εἶναι γνωστός στούς πολλούς ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ὁ θεμελιωτής τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἔζησε ἀσκητικά στήν ἔρημο τῆς Αἰγύπτου τόν 3ο μ.Χ. αἰώνα καί ἑορτάζει στίς 17 Ἰανουαρίου. Τήν ἴδια μέρα ὅμως ἑορτάζει καί ἕνας ἄλλος ὁμώνυμός του Ἅγιος, ἴσως λιγότερο γνωστός, ὁ ὅσιος Ἀντώνιος ὁ νέος, ὁ προστάτης καί πολιοῦχος τῆς Βέροιας. Ἀξίζει λοιπόν νά τόν γνωρίσουμε. 

*** 

Ὁ ὅσιος Ἀντώνιος γεννήθηκε καί ἔζησε γύρω στά τέλη τοῦ 10ου-ἀρχές 11ου αἰ. μ.Χ. στή Βέροια τῆς Μακεδονίας, πόλη ἀρχαία καί ἱστορική, μέ ἐξαίρετη ὀμορφιά καί φυσικό πλοῦτο. Ἄν καί καταγόταν ἀπό πλούσια οἰκογένεια, δέ θαμπώθηκε ἀπό πλούτη καί κοσμικές φιλοδοξίες, ἀλλά προτίμησε νά ἀφιερώσει τή ζωή του στόν Θεό ἀκολουθώντας τή μοναχική ζωή. Στήν ἀρχή κατέφυγε στή σκήτη τῆς Βέροιας, τό ἱστορικό μοναστήρι τοῦ Τιμίου Προδρόμου πού βρίσκεται στούς κατάφυτους πρόποδες τῶν Πιερίων μέ ὑπέροχη θέα πρός τόν ποταμό Ἀλιάκμονα. Στό σπουδαῖο αὐτό μοναστικό κέντρο ἔζησαν ὅσιοι ἀσκητές μέ τεράστια πνευματική ἀκτινοβολία, ὅπως ὁ ἅγιος Κλήμης ἀρχιεπίσκοπος Ἀχρίδος, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὁ ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Μετεωρίτης, ὁ ὅσιος Διονύσιος ὁ ἐν Ὀλύμπῳ καί ἄλλοι. Ἐκεῖ ὁ ὅσιος Ἀντώνιος ἔζησε μέ ὑποδειγματική ὑπακοή περίπου εἴκοσι χρόνια. Ὕστερα ζήτησε εὐλογία γιά νά ἐγκατασταθεῖ σέ τόπο ἐντελῶς ἔρημο καί ἥσυχο στίς ὄχθες τοῦ Ἀλιάκμονα καί νά ἐπιδοθεῖ ἔτσι σέ ἐντονότερη ἄσκηση. Πράγματι βρῆκε ἕνα μικρό σπήλαιο, ὅπου ἔμεινε πάνω ἀπό πενήντα χρόνια μέ ἀξιοθαύμαστη ἐγκράτεια, ὁλονύκτιες ἀγρυπνί ες καί ἀδιάλειπτη ἐπικοινωνία μέ τόν Θεό. Ὁ μεγάλος αὐτός ἀθλητής τοῦ Χριστοῦ καθημερινά προόδευε στήν ἀρετή καί τήν ἁγιότητα. 

Ὡστόσο, ὁ πανοῦργος διάβολος, πού δέν

ἄντεχε νά βλέπει τήν ἐνάρετη ζωή του, ἄρχισε νά τόν πολι ορκεῖ μέ διάφορους τρόπους. 

Τήν πρώτη φορά παρουσιάστηκε μέσα στή νύκτα μέ τή μορφή ἑνός μοναχοῦ πού προσπαθοῦσε νά τόν πείσει νά φύγει ἀπό τήν ἔρημο. Ἀλλά ὁ συνετός καί διακριτικός Ἀντώνιος ἔκανε θερμή προσευχή καί ἀφοῦ πληροφορήθηκε ἐσωτερικά ἀπό τόν Θεό γιά τήν ἀπάτη τοῦ διαβόλου, ἀμέσως τόν ἔδιωξε! Ὁ φθονερός ἀντίπαλος, ὅμως, ἐπιτέθηκε καί δεύτερη φορά καί μάλιστα μέ συνοδεία τούς συνεργούς του. Ἄγριες σκοτεινές μορφές περικύκλωσαν τό σπήλαιο καί προσπαθοῦσαν νά τρομοκρατήσουν τόν Ἀντώνιο μέ τόξα καί βέλη, μέ πέτρες καί ξύλα, μέ σιδερένιους λοστούς καί κασμάδες. Τέτοιο χαλασμό προκαλοῦσαν, πού νόμιζες ὅτι θά γκρέμιζαν τό σπήλαιο! Ὡστόσο ὁ γενναῖος ἀθλητής τοῦ Χριστοῦ θυμήθηκε τά θεόπνευστα λόγια τοῦ προφήτου Δαβίδ: «ἐκύκλωσάν με ὡσεὶ μέλισσαι κηρίον... καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς»· μέ περικύκλωσαν ὅπως οἱ μέλισσες τό κερί, ἀλλά τούς ἀπέκρουσα μέ τήν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου. 

Ἔτσι γλύτωσε καί ἀπό αὐτόν τόν πειρασμόκαί δόξασε τόν Θεό. Ἀκολούθησε ὅμως καί τρίτη καλά σχεδιασμένη προσβολή. Αὐτή τή φορά ὁ ἐφευρέτης τῆς κακίας θέλησε νά τόν παρασύρει στήν ὑπερηφάνεια. Ἐμφανίστηκε μέ τή μορφή ἀγγέλου τά μεσάνυχτα, τήν ὥρα πού προσευχόταν, καί τοῦ εἶπε: «Εἶσαι μακάριος, Ἀντώνιε, ἐπειδή ἀγωνίστηκες τόσο πολύ, ὅσο κανένας ἄνθρωπος στή γῆ». 

Ὡστόσο ὁ σεμνός μοναχός

σκέφθηκε ἁπλά καί ἀπάντησε ταπεινά: «Δέν εἶμαι ἄξιος ἐγώ νά δεχθῶ τήν ἐμφάνιση ἑνός ἀγγέλου». Αὐτή ἡ ταπεινοφροσύνη τοῦ Ἁγίου ἐξαφάνισε τόν παμπόνηρο ἐχθρό νικημένο καί ἐξευτελισμένο. Ἔτσι ἀγωνίστηκε ὁ μακάριος Ἀντώνιος μέχρι πού ἔφθασε σέ βαθύ γῆρας. Στό μεταξύ ἡ φήμη του εἶχε ἐξαπλωθεῖ παντοῦ καί κόσμος πολύς ἐρχόταν κοντά του, γιά νά πάρει τήν εὐχή καί τήν εὐλογία του. Ὁ ἴδιος ὅμως ἀναζητοῦσε πάντοτε τή γλυκύτητα τῆς ἡσυχίας καί τῆς προσευχῆς. Ὅταν κατάλαβε ὅτι πλησιάζει τό τέλος του, εἰδοποίησε ἱερέα γιά νά ἔλθει νά τόν κοινωνήσει. Ἦταν οἱ ἑορτές τῶν Χριστουγέννων. Τήν 1η Ἰανουαρίου εἰρηνικός ξάπλωσε, σταύρωσε τά χέρια του καί ἡ ψυχή του πέταξε γιά τόν οὐρανό. Ὕστερα ἀπό δεκαέξι ἡμέρες κάποιοι κυνηγοί εἶδαν ἕνα χέρι νά τούς κάνει νεῦμα καί ὁδηγήθηκαν ἀπό τά σκυλιά τους στό σπήλαιο, ὅπου βρῆκαν τό νεκρό σῶμα τοῦ ὁσίου ἀσκητοῦ ἀπείραχτο ἀπό τά θηρία, ἄφθαρτο καί λουσμένο μέσα στό φῶς. Μάλιστα ἀνέδιδε ὑπερκόσμια εὐωδία. Ἀμέσως ἐνημέρωσαν τόν Μητροπολίτη τῆς περιοχῆς. Σχηματίστηκε εἰδική πομπή πού παρέλαβε μέ πολλή συγκίνηση τό ἱερό λείψανο, γιά νά τό φέρει στήν πόλη. Ὡστόσο κατά τή διάρκεια τῆς διαδρομῆς δημιουργήθηκε κάποια ἰδιόμορφη διαμάχη. Οἱ χωρικοί ἀπό τήν γύρω περιοχή ζητοῦσαν νά μείνει τό ἱερό λείψανο κοντά τους, στόν τόπο ὅπου ἀσκήθηκε ὁ ὅσιος, ἐνῶ οἱ κάτοικοι τῆς πόλης ἤθελαν νά τό μεταφέρουν στόν τόπο πού γεννήθηκε. Τελικά μέ τήν παρέμβαση τοῦ ἐπισκόπου ἄφησαν τά βόδια πού μετέφεραν τό κάρο μέ τό ἱερό λείψανο ἐλεύθερα νά τά ὁδηγήσει ὁ Ὅσιος, ὅπου ἐκεῖνος ἤθελε. Μόνα τους ἐκεῖνα κατέληξαν σέ μιά μουριά μπροστά στό πατρικό σπίτι του, ὅπου τελικά ἐτάφη ὁ Ὅσιος. Με τά τήν ἀνακομιδή τοῦ λειψάνου του, ὁ ὅσιος Ἀντώνιος τοποθετήθηκε σέ λάρνακα μέσα στόν ἱερό ναό Παναγίας Καμαριωτίσσης, ὅπου ἄρχισε νά τιμᾶται ὡς πολιοῦχος τῆς Βέροιας. 

Ἀπό τότε μέχρι καί σήμερα ἔχουν καταγραφεῖ πάρα πολλά θαύματα πού ἐπιτελοῦνται μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου. Στή θέση τοῦ ναοῦ τῆς Παναγίας κτίστηκε περίπου πρίν ἀπό ἕναν αἰώνα νέος ναός πρός τιμήν του. Τό ναό αὐτό ἀνεκαίνισε ὁ νῦν Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων καί τόν ἔκανε μεγαλόπρεπο καί περικαλλή, ἀληθινό καύχημα τῆς πόλεως. Ἡ μνήμη του ὁσίου Ἀντωνίου ἑορτάζεται τήν 17η Ἰανουαρίου καί τήν 1η Αὐγούστου1. 

Ἄν σκέπτεσαι νά ἐπισκεφθεῖς τή Βέροια, μήν παραλείψεις νά περάσεις ἀπό τόν ἱερό ναό τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου. Νά προσκυνήσεις τήν τιμία κάρα καί τά ἱερά του λείψανα καί νά παρακαλέσεις τόν νικηφόρο ἀθλητή τοῦ Χριστοῦ νά σοῦ δίνει δύναμη γιά νά ἀντιστέκεσαι στίς ἐπιθέσεις τοῦ Πονηροῦ καί μέ τή θεία χάρη νά χαίρεσαι ὅλο καί περισσότερες νίκες στόν πνευματικό σου ἀγώνα! Νικηφόρος –––––––– 

1.Ναός τοῦ ὁσίου Ἀντωνίου τοῦ νέου ὑπάρχει καί στήν κωμόπολη Ἀγιᾶς Λαρίσης, τῆς ὁποίας εἶναι καί πολιοῦχος. Τόν ναό αὐτό ἀνήγειραν γύρω στό 1764 χριστιανοί πρόσφυγες ἀπό τή Βέροια, πού κατέφυγαν ἐκεῖ κυνηγημένοι ἀπό τούς Ὀθωμανούς.

προς τη νικη Ἰανουάριος 2014