Η προσφορὰ τῆς Ἐκκλησίας στὸ Γένος
μας κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Τουρκοκρατίας
εἶναι ἀνυπολόγιστη.
Ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ ὁ δικέφαλος
ἀετὸς τῆς ὑπερχιλιόχρονης Βυζαντινῆς
Αὐτοκρατορίας δίπλωνε βαριὰ πληγωμέ-
νος τὰ φτερά του καὶ ἡ μαύρη νύχτα τῆς
σκλαβιᾶς βύθιζε στὸ σκοτάδι τὴν Πατρίδα
μας, ἡ Ἐκκλησία στάθηκε στὸ πλευρὸ τοῦ
ὑπόδουλου Ἑλληνισμοῦ.
Ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι ἦταν τόσο μεγά-
λη ἡ τυραννία τοῦ κατακτητῆ, ποὺ ὁ λαός
μας οὔτε τὸν βόγγο του δὲν τολμοῦσε ν’
ἀφήσει ν’ ἀκουστεῖ, γιὰ νὰ μὴν ἀγριέψει
ὁ Τοῦρκος. Ποῦ θά ’βρισκε παρηγοριά;
Ποῦ θά ’λεγε τὸν πόνο του; Ἀπὸ ποῦ θὰ
ἔπαιρνε δύναμη; Ἀπὸ ποῦ ἀλλοῦ παρὰ
ἀπὸ τὴ μητέρα Ἐκκλησία!
Ἡ Ἐκκλησία τόνωνε πνευματικά, ἐμψύ-
χωνε, παρηγοροῦσε, στήριζε τοὺς ὑπό-
δουλους Ἕλληνες. Στὶς ἐκκλησιὲς κατέ-
φευγαν νὰ προσκυνήσουν τὶς ἅγιες εἰκό-
νες, νὰ ἀσπασθοῦν τὰ ἅγια Λείψανα, νὰ
ἐξομολογηθοῦν, νὰ κοινωνήσουν, νὰ ἱκε-
τεύσουν μὲ δάκρυα τὸν Χριστὸ καὶ τὴν
Παναγία Μητέρα Του νὰ σώσει τὸ Γέ-
νος μας. Ἔψαλλαν τοὺς παρακλητικοὺς
ὕμνους «Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν σου»,
«Κύριε τῶν δυνάμεων», «Τῇ Ὑπερμά-
χῳ». Ἔψαλλαν τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» κι
ὁραματίζονταν τοῦ Γένους τὴν ἀνάσταση.
Στὸ γυναικωνίτη τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ ἢ σὲ
ἄλλο κρυφότερο μέρος του, ἢ στὸ σπίτι
τοῦ παπᾶ μαζεύονταν τὴ νύχτα τὰ σκλα-
βόπουλα κι ἐκεῖ ὁ παπάς, ποὺ ἦταν καὶ
δάσκαλος μαζί, θέριευε τὴν ἀποσταμέ-
νη ἐλπίδα τους. Τοὺς μάθαινε ἀνάγνωση
καὶ γραφή, τοὺς διηγιόταν τὰ μεγαλεῖα τῆς
φυλῆς μας, τὰ κλέη τῶν ἀρχαίων προγό-
νων μας, γιὰ νὰ κρατήσει ἀδούλωτο τὸ
φρόνημά τους.
Ἡ Ἐκκλησία ἐπωμίσθηκε ὅλο τὸ βάρος
γιὰ τὴ μόρφωση καὶ τὴν πνευματικὴ ἀνά-
πτυξη τοῦ δούλου Γένους. Μὲ τὰ μονα-
στήρια, μὲ τὰ κρυφὰ σχολειά, μὲ τὶς Σχολὲς
καὶ τὰ λοιπὰ σχολεῖα ποὺ λειτουργοῦσε,
ὅταν τῆς ἐπέτρεπαν νὰ τὸ κάνει, κράτησε
τοὺς Ἕλληνες Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς
καὶ θερμοὺς πατριῶτες, τοὺς ὅπλισε μὲ
τὴν πεποίθηση στὴ δύναμη καὶ τὶς ἱκανό-
τητες τῆς φυλῆς μας, τοὺς γαλούχησε μὲ
τὴ βεβαιότητα ὅτι δὲν θὰ ἀργήσει νὰ ἔλθει
τῆς λευτεριᾶς ἡ πολυπόθητη μέρα.
Μὲ τὴν εὐχὴ τῆς Ἐκκλησίας ἐπιτέλεσαν
τὸ ἐθνοσωτήριο ἔργο τους οἱ Ἐθναπό-
στολοι καὶ οἱ Δάσκαλοι τοῦ Γένους, ποὺ
οἱ περισσότεροι ἀπὸ αὐτοὺς ἦταν κληρι-
κοί. Ἀναφέρουμε ἐνδεικτικὰ ὀνόματα τοὺς
πατριάρχες ἅγιο Γεννάδιο Σχολάριο, ἅγιο
Κύριλλο Λούκαρι, ἅγιο Γρηγόριο Ε΄, τὴν
ἁγία Φιλοθέη, τὸν Νικηφόρο Θεοτόκη,
τὸν Ἄνθιμο Γαζή, τὸν Κωνσταντῖνο Οἰκο-
νόμο, τὸν Ἠλία Μηνιάτη, τὸν ἅγιο Κοσμᾶ
τὸν Αἰτωλό, τὸν ἅγιο Μακάριο Νοταρᾶ,
τὸν ἅγιο Ἀθανάσιο τὸν Πάριο, τὸν ἅγιο
Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη.
Ἡ Ἐκκλησία κατὰ τοὺς χρόνους τῆς
Τουρκοκρατίας χάρισε στὸ Γένος τοὺς
Νεομάρτυρες, ποὺ εἶναι «ἡ δόξα καὶ τὸ
καύχημα τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς
Ἐκκλησίας, ὁ ἔλεγχος καὶ ἡ καταισχύνη
τῶν ἑτεροδόξων, τὸ ἀγλάϊσμα τῆς φυλῆς
μας», κατὰ τὸν ἅγιο Νικόδημο τὸν Ἁγιο-
ρείτη. Ὁ Πουκεβὶλ ἀναφέρει ὅτι μέχρι τὴν
Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ἀπαγχονίστηκαν
ἢ ἀποκεφαλίστηκαν 11 πατριάρχες, μαρ-
τύρησαν ἢ φονεύθηκαν 100 ἐπίσκοποι
καὶ περισσότεροι ἀπὸ 6.000 κληρικοί.
Ἐπίσης ἡ Ἐκκλησία χάρισε στὸ δοῦλο
Γένος ἐμπνευσμένους ἡγέτες, οἱ ὁποῖοι
τὸ διετήρησαν συσπειρωμένο καὶ προ-
νοοῦσαν γιὰ τὶς ἀνάγκες του. Χιλιάδες
αἰχμαλώτους ἐλευθέρωσε, κατατρεγμέ-
νους βοήθησε, κυνηγημένους ἔσωσε!
Μνημονεύουμε ὡς ἐνδεικτικὸ ὄνομα τὸν
ἅγιο Βησσαρίωνα ἐπίσκοπο Λαρίσης, ὁ
ὁποῖος ἐλευθέρωσε πλήθη αἰχμαλώτων,
βοήθησε φτωχούς, περιποιήθηκε ἀσθε-
νεῖς, ἔφτιαξε γέφυρες καὶ ἄλλα χρήσιμα
κτίσματα γιὰ τὸν τόπο.
Κι ἀκόμη ἡ Ἐκκλησία βοηθοῦσε ὑλικὰ
τὰ σκλαβόπουλα νὰ μὴν πεθάνουν ἀπὸ
τὴν πείνα. Στὴν Ἱερὰ Μονὴ Φανερωμένης
τῆς Σαλαμίνος ἔφτασαν νὰ σιτίζονται κα-
θημερινὰ 5-6 χιλιάδες ἄνθρωποι, κατὰ τὸ
πλεῖστον παιδιά. Στὰ μοναστήρια κατέ-
φευγαν οἱ ἀρματωλοὶ καὶ οἱ κλέφτες καὶ
ζητοῦσαν τὰ ἀπαραίτητα τρόφιμα.
Ἀλλὰ καὶ στὸν ἔνοπλο ἀπελευθερωτικὸ
ἀγώνα τοῦ Γένους πρωτοστάτησε ἡ Ἐκ-
κλησία. Μὲ τὴν εὐχή της ξεκίνησαν οἱ ἀ-
γωνιστὲς τοῦ ’21 τὸν ἔνοπλο ἀγώνα, στὸν
ὁποῖο συμμετεῖχε ἐνεργὰ καὶ ὁ ἱερὸς κλῆ-
ρος. Τὸ 10% τῶν μελῶν τῆς Φιλικῆς Ἑται-
ρείας ἦταν κληρικοί. «Οὐδεὶς τῶν Ἑλλή-
νων Μητροπολιτῶν ἔμεινεν ἀμύητος»,
γράφει ὁ Βοβολίνης.
Ἐὰν σήμερα ἐξακολουθοῦμε νὰ εἴμαστε
Ἕλληνες καὶ ἂν μιλᾶμε τὴ γλώσσα τὴν
ἑλληνικὴ καὶ ἂν πιστεύουμε ὀρθόδοξα
στὸ Χριστὸ καὶ δὲν ἔχουμε γίνει μουσουλ-
μάνοι καὶ γενίτσαροι, αὐτὸ τὸ ὀφείλουμε
ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο στὴν Ἐκκλησία.
Καμία ἄλλη δύναμη δὲν ἦταν σὲ θέση νὰ
δράσει κατὰ τὴ σκοτεινὴ ἐκείνη περίοδο
τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς.
Τὴν προσφορὰ τῆς Ἐκκλησίας τὴ διε-
κήρυξαν πρῶτοι οἱ ἀγωνιστὲς τῆς Ἐπα-
ναστάσεως τοῦ ’21. Ἦταν ἀπέραντη ἡ εὐ-
γνωμοσύνη τους στὸ Χριστό, στὴν Παν-
αγία, στοὺς ἁγίους ποὺ προστατεύουν
τὸν τόπο μας, στὰ μοναστήρια καὶ στὶς
ἐκκλησιές.
Βεβαίως στοὺς χρόνους τῆς ἐλευθερί-
ας, ὅταν αὐτὸν τὸν τόπο τὸν διαφέντευ-
αν οἱ ξένοι ποὺ ἦλθαν ἀπὸ τὴ Βαυαρία, ἡ
Ἐκκλησία δυστυχῶς συκοφαντήθηκε καὶ
ἐξακολουθεῖ μέχρι σήμερα νὰ συκοφαν-
τεῖται καὶ ἀπὸ ξένους καὶ ἀπὸ ντόπιους.
Ἀλλ’ ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ εἶναι συντεταγμέ-
νος κάτω ἀπὸ τὴ σημαία της, γιατὶ γνω-
ρίζει ὅτι πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν μπορεῖ νὰ
στηριχθεῖ παρὰ μόνο στὸ Χριστὸ καὶ τὴν
Ἐκκλησία Του. Οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες πι-
στεύουμε ὅτι ἂν κρατήσουμε τὴ θρησκεία
μας, τὴ γλώσσα μας, τοὺς θεσμούς μας,
τὴν οἰκογένειά μας, τὴν ἑλληνορθόδοξη
Παράδοσή μας, θὰ μπορέσουμε νὰ στα-
θοῦμε στὰ πόδια μας καὶ νὰ ὑπερβοῦμε την
καθε κρίση ποὺ ταλανίζει τὴν Πατρίδα μας.
Ἡ μητέρα Ἐκκλησία θὰ ἐξακολουθεῖ νὰ
μᾶς φροντίζει καὶ νὰ μᾶς σκεπάζει κάτω
ἀπὸ τὴν προστασία της.ΟΣΩΤΗΡ2063
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου