Απὸ τὴν Καθαρὰ Δευτέρα ἀρχίζει, ὡς γνωστόν η Νηστεία της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἡ νηστεία αὐτὴ καθορίσθηκε γιὰ νὰ θυμόμαστε τὴν νηστεία των σαράντα ἡμερῶν ποὺ ἔκανε ὁ Θεάνθρωπος Κύριος μετὰ τὴ Βάπτισή στὴν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνη, πρὶν ἀρχίσει τὸ δημόσιο ἔργο Του γιὰ τὴ σωτηρία μας.
Ὅλοι οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἔχουν γράψει σπουδαίους λόγους γιὰ
τὴν ἀξία καὶ τὴ σημασία τῆς νηστείας. Χαρακτηριστικὰ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἔλεγε ὅτι ἡ νηστεία εἶναι «ψυχῆς
παιδαγωγία» (ΕΠΕ 5, 214). Ὁ δὲ ἱερὸς Χρυσόστομος τόνιζε ὅτι ἡ νηστεία «τῆς ψυχῆς ἐστι τροφή» (ΕΠΕ 2, 22). Καὶ ὁ Μέγας
Βασίλειος συμπλήρωνε: Ἡ «νηστεία ὅπλον ἐστὶ πρὸς τὴν κατὰ τῶν δαιμόνων στρατιάν» (ΕΠΕ6, 48).
Ἀναρίθμητοι εἶναι οἱ ἱεροὶ ὕμνοι γιὰ τὴ νηστεία ποὺ ἔχουν συντεθεῖ ἀπὸ χαρισματούχους
ἁγίους ὑμνογράφους τῆς Ἐκκλησίας μας. Περιέχονται στὸ λειτουργικὸ βιβλίο ποὺ λέγεται «Τριώδιον» καὶ ψάλλονται κατὰ
τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὕμνοι θαυμάσιοι, μὲ ἐξαίρετα πνευματικὰ νοήματα, ποὺ κεντρίζουν τὴν ψυχή μας γιὰ τοὺς ὡραίους ἀγῶνες τῆς ἀρετῆς καὶ τοῦ ἁγιασμοῦ μας κατὰ τὴν ἁγία αὐτὴ περίοδο.
Ἕνα μικρὸ σταχυολόγημα ἀπὸ τοὺς ὕμνους τῆς πρώτης ἡμέρας τῆς Μεγάλης Τεσ-
σαρακοστῆς θὰ κάνουμε στὴ συνέχεια, γιὰ νὰ βοηθηθοῦμε πνευματικὰ ὅλοι μας.
Θὰ δοῦμε πρῶτα τρία τροπάρια ἀπὸ τὴν πρώτη ὠδὴ τοῦ δευτέρου Κανόνος, τὸν
ὁποῖο ἔχει συνθέσει ὁ ὑμνογράφος Θεόδωρος.
«Δεῦτε λαοί, σήμερον ὑποδεξώμεθα τῶν Νηστειῶν τὸ χάρισμα, ὡς θεοδώρητον
καιρὸν τῆς μετανοίας· ἐν ταύτῃ τὸν Σωτῆρα ἱλεωσόμεθα». Ἐλᾶτε λαοί, μᾶς παρακινεῖ ὁ ὑμνογράφος Θεόδωρος, νὰ ὑποδεχθοῦμε σήμερα τὸ χάρισμα τῆς περιόδου τῆς Νηστείας (τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς). Νὰ τὸ ὑποδεχθοῦμε ὡς εὐκαιρία γιὰ μετάνοια ποὺ μᾶς τὴν δωρίζει ὁ Θεός.
Μὲ αὐτὴ τὴ μετάνοια θὰ παρακινήσουμε σὲ ἔλεος τον Σωτήρα μας.
Ἂς δοῦμε καὶ τὸ ἑπόμενο τροπάριο: «Ἔφθασε νῦν, εἰσῆκται ὁ τῶν ἀγώνων καιρός,
τὸ τῆς Νηστείας στάδιον· προθύμως ἅπαντες ἀπαρξώμεθα ταύτης, τὰς ἀρετὰς τῷ Κυ-
ρίῳ ὡς δῶρα φέροντες».
Ἔφθασε τώρα, ἄνοιξε ἤδη ὁ καιρὸς τῶν ἀγώνων, τὸ στάδιο τῆς νηστείας· ἂς ἀρχί-
σουμε λοιπὸν ὅλοι μὲ προθυμία τὸν ἀγώνα τῆς νηστείας, προσφέροντας ὡς ἄλλα δῶρα στὸν Κύριο τὶς ἀρετές μας.
Μὲ τὸ τρίτο τροπάριο ὁ ὑμνογράφος μας μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἴδια τὴν ἀρχὴ τῆς νηστεί-
ας: «Βρῶσιν Ἀδὰμ ἔφαγε καὶ Παραδείσου αὐτὸν ἡ ἀκρασία ἔξωσεν· ἡμᾶς δέ, Κύριε,ἡ νηστεία λαβοῦσα ἀξίους μετανοίας δείξει, Φιλάνθρωπε».
Ὁ πρωτόπλαστος Ἀδὰμ ἔφαγε τὸν ἀπαγορευμένο καρπὸ καὶ ἡ ἀκρασία του ἔγινε αἰτία νὰ ἐκδιωχθεῖ ἀπὸ τὸν Παράδεισο τῆς Ἐδέμ. Ἐμᾶς ὅμως, φιλάνθρωπε Κύριε,ἀφοῦ μᾶς πάρει ἀπὸ τὸ χέρι ἡ νηστεία, ἂς μᾶς ἀναδείξει ἄξιους νὰ μετανοήσουμε.
Τὸ ἑπόμενο τροπάριο εἶναι ἀπὸ τὴν θ΄ (ἐνάτη) ὠδὴ τοῦ πρώτου Κανόνος, τὸν
ὁποῖο ἔχει συνθέσει ὁ περίφημος ὑμνογράφος Ἰωσήφ. Εἶναι λίγο δυσκολότερο, ἔχει
ὅμως σπουδαιότατα νοήματα:
«Ἡ τῆς Νηστείας ἡμέρα, ἀποχὴ ἁμαρτίας γενέσθω σοι ψυχή, καὶ πρὸς τὸν Θεὸν νεῦσις ὁμοῦ καὶ οἰκείωσις, ὅπως φύγῃς κακίας τὰ βάραθρα, καὶ μόνας τὰς ὁδοὺς τὰς φερούσας ποθήσῃς πρὸς τὴν ἐκεῖ κατάπαυσιν».
Ἡ μέρα τῆς Νηστείας ἂς σοῦ γίνει, ψυχή μου, εὐκαιρία μαζὶ μὲ τὴν ἀποχὴ ἀπὸ ὁρισμένες τροφὲς καὶ γιὰ ἀποχὴ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Συγχρόνως ἂς σοῦ γίνει καὶ παρακί-
νηση στροφῆς πρὸς τὸν Θεὸ καὶ στενότερου συνδέσμου μαζί Του. Ἔτσι ὥστε νὰ ἀπο-
φύγεις τὰ βάραθρα τῆς κακίας καὶ νὰ ποθήσεις μόνο τοὺς δρόμους ποὺ ὁδηγοῦν στὴν αἰώνια ἀνάπαυση τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν.
Τὸ τελευταῖο τροπάριο θὰ τὸ πάρουμε ἀπὸ τὰ Ἀπόστιχα τῶν Αἴνων τῆς ἡμέρας:
«Ἐλήλυθεν ἡ Νηστεία, ἡ μήτηρ τῆς σωφροσύνης, ἡ κατήγορος τῆς ἁμαρτίας καὶ
συνήγορος τῆς μετανοίας, ἡ πολιτεία τῶν Ἀγγέλων καὶ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων· οἱ πι-
στοὶ ἀνακράξωμεν· ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς».
Ἔχει ἔλθει ἡ Νηστεία, ποὺ εἶναι ἡ μητέρα τῆς ἠθικῆς καθαρότητος, ἡ κατήγορος τῆς
ἁμαρτίας καὶ συνήγορος τῆς μετανοίας. Εἶναι ὁ τρόπος ζωῆς τῶν Ἀγγέλων καὶ ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ἂς φωνάξουμε λοιπὸν οἱ πιστοὶ πρὸς τὸν Κύριο μὲ μεγάλη φωνή: Θεέ μας, ἐλέησέ μας!
Ὅπως βλέπουμε στὸ μικρὸ αὐτὸ ἀπάνθισμα
τῶν ἱερῶν ὕμνων, ἡ Ἐκκλησία μας τὴ νηστεία
δὲν τὴν βλέπει ὡς αὐτοσκοπό, ἀλλὰ ὡς μέσο καὶ ὡς ἀγώνισμα πνευματικὸ ποὺ βοηθεῖ τὴν ψυχή μας στὴ μετάνοια. Ἕνα μάλιστα τροπάριο, ποὺ ψάλλουμε στὰ ἀπόστιχα τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Καθαρᾶς Δευτέρας καὶ τὸ ὁποῖο ἀντιγράφει λόγια τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, λέει τί εἶναι ἡ πραγματικὴ νηστεία: «Ἀληθὴς νηστεία ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις, ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή,
ἐπιθυμιῶν χωρισμός...». Ἔτσι πρέπει νὰ βλέ-
πουμε τὸν ἱερὸ θεσμὸ τῆς νηστείας, ὡς συνδυ
ασμὸ νηστείας τροφῶν και ἁμαρτιῶν.
Βέβαια ὅσοι ἔχουν λόγους ὑγείας πρέπει νὰ
συμβουλευτοῦν τὸν γιατρό τους ὡς πρὸς τὴ νηστεία ποὺ θὰ κάνουν. Καὶ ὅλοι μας νὰ συμβουλευόμαστε σχετικὰ τὸν ἰατρὸ τῆς ψυχῆς μας,τὸν Ἐξομολόγο μας.
Ὅταν ἔτσι νηστεύσουμε καὶ αὐτὴ τὴ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, θὰ δοῦμε μεγάλη ὠφέλεια ἀπὸ τὴ νηστεία μας καὶ ὁ Θεὸς θὰ
μᾶς εὐλογεῖ.ΟΣΩΤΗΡ2063
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου