Η λέξη εἶναι παράδοξη καὶ γραμμα-
τικῶς λανθασμένη. Δηλαδὴ δὲν
ὑπάρχει κανονικὰ τέτοια λέξη.
Ὁ ἐλάχιστος εἶναι ὁ πιὸ λίγος, ὁ πιὸ
μικρὸς ἀπὸ ὅλους. Καὶ ὁ ἐλαχιστότερος
ἑπομένως τί εἶναι; Ὁ πιὸ μικρὸς ἀπὸ
τὸν μικρότερο ποὺ μπορεῖ νὰ ὑπάρξει.
Ἀλλὰ τέτοιος βέβαια δὲν εἶναι δυνατὸν
νὰ βρεθεῖ.
Καὶ ὅμως αὐτὴ τὴ λέξη χρησιμοποιεῖ
ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιὰ νὰ χαρακτηρί-
σει τὸν ἑαυτό του. Εἶμαι «ὁ ἐλαχιστότε-
ρος πάντων τῶν ἁγίων», γράφει (Ἐφ. γ΄
8). Ὁ ἐλάχιστος, ὁ πιὸ μικρὸς καὶ ἀσή-
μαντος ἀπ’ ὅλους τοὺς χριστιανούς!
Προκαλεῖ κατάπληξη ὁ λόγος τοῦ με-
γάλου Ἀποστόλου. Γνωρίζουμε ὅτι
ἦταν «σκεῦος ἐκλογῆς» τοῦ Θεοῦ
(Πράξ. θ΄ 15), δηλαδὴ ὄργανο ἐκλεκτό,
ποὺ τὸν διάλεξε ὁ Θεὸς γιὰ ἀποστολὴ
μεγάλη· ἦταν ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν,
ποὺ γύρισε ὅλο τὸν κόσμο γιὰ νὰ κη-
ρύξει τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ
καλέσει στὴ μετάνοια καὶ στὴ σωτηρία
τὸν εἰδωλολατρικὸ κόσμο. Ἦταν αὐτὸς
ποὺ περισσότερο ἀπ’ ὅλους τοὺς ἄλ
λους Ἀποστόλους ἐκοπίασε (Α΄ Κορ.
ιε΄ 10), ποὺ ὑπέφερε θλίψεις καὶ διω
γμοὺς καὶ παθήματα πολλὰ «ὑπὲρ Χρι-
στοῦ» (Β΄ Κορ. ιβ΄ 10). Ζοῦσε διαρκῶς
«ἐν Χριστῷ», ἦταν σὲ διαρκὴ ἐπικοι-
νωνία μὲ τὸν Κύριο, καὶ ἐπειδὴ ἐπιθυ-
μοῦσε τὸ «σὺν Χριστῷ εἶναι», ὄχι μόνο
δὲν φοβόταν τὸν θάνατο, ἀλλὰ καὶ τὸν
ποθοῦσε (Φιλιπ. α΄ 23). Εἶναι αὐτὸς
ποὺ προσευχόταν ἀδιαλείπτως καὶ μέ-
σα του κατοικοῦσε ὁ Χριστός. Εἶναι ὁ
Ἀπόστολος ποὺ ἀνέβηκε «ἕως τρίτου
οὐρανοῦ», πῆγε, ἐνῶ ἀκόμη ἦταν σ’
αὐτὴ τὴ ζωή, στὸν Παράδεισο καὶ εἶδε
καὶ ἄκουσε ὅσα δὲν μπορεῖ καὶ δὲν
πρέπει ἡ γλώσσα τοῦ ἀνθρώπου νὰ
περιγράψει (Β΄ Κορ. ιβ΄ 24).
Πῶς αὐτὸς ὁ θαυμαστὸς ἄνθρωπος,
ὁ πρωταθλητὴς τοῦ χριστιανικοῦ δρό-
μου, λέγει γιὰ τὸν ἑαυτό του ὅτι εἶναι
«ὁ ἐλαχιστότερος πάντων τῶν ἁγίων»,
δηλαδὴ ὁ τελευταῖος χριστιανός;
Δύο ἀπαντήσεις θὰ δώσουμε σ’ αὐ-
τὸ τὸ ἐνδιαφέρον ἐρώτημα, ποὺ πολὺ
μποροῦν νὰ μᾶς βοηθήσουν, ὥστε νὰ
καλλιεργοῦμε τὸ ταπεινὸ φρόνημα καὶ
ἐμεῖς, ποὺ βέβαια δὲν εἴμαστε παρὰ
ἕνα τίποτε μπροστὰ σ’ ἐκεῖνον τὸν με-
γάλο Ἀπόστολο.
Ὁ πρωτοκορυφαῖος Ἀπόστολος τοῦ
Χριστοῦ νιώθει μικρός, πολὺ μικρός,
ἐλάχιστος καὶ ἐλαχιστότερος ὅλων, διό-
τι σκέπτεται τὸ παρελθόν του. Θυμᾶται
τὴν προηγούμενη ζωή του, κατὰ τὴν
ὁποία ἦταν διώκτης τῆς Ἐκκλησίας,
θυμᾶται ὅτι ἦταν ἡ ἀπειλὴ καὶ ὁ τρόμος
τῶν χριστιανῶν, «ὁ πρότερον βλάσ-
φημος καὶ διώκτης καὶ ὑβριστής». Καὶ
αὐτὸ τὸν συντρίβει καὶ τὸν κρατεῖ σὲ
βαθιὰ ταπείνωση. Ἡ δικαιολογία ποὺ
ἔχει γι’ αὐτὴ τὴν προηγούμενη διαγωγή
του, ὅτι δηλαδὴ ἀπὸ ἄγνοια ἔκανε ὅσα
ἔκανε, ὅταν βρισκόταν στὴν ἀπιστία,
δὲν αἰσθάνεται ὅτι ἐλαφρύνει τὴ θέση
του. Αὐτὸ τὸ χρησιμοποιεῖ γιὰ νὰ δι-
καιολογήσει τὴν προτίμηση τοῦ Θεοῦ:
«ἀλλ’ ἠλεήθην, ὅτι ἀγνοῶν ἐποίησα ἐν
ἀπιστίᾳ» (Α΄ Τιμ. α΄ 13).
Κάθε φορὰ ποὺ διαπιστώνουμε πρό-
οδο στὴν πνευματική μας ζωή, κάθε
φορὰ ποὺ αἰσθανόμαστε ὅτι κάνουμε
κι ἐμεῖς κάτι καλό, ὅτι προσφέρουμε ἴσως
στὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ
βοηθοῦμε καὶ κάποιους ἀδελφούς μας,
ἂς μὴν ἀφήνουμε τὴν κενοδοξία νὰ
μᾶς κυριεύει καὶ νὰ κλέβει τὸν μισθό
μας. Μποροῦμε νὰ μένουμε ταπεινοί,
καθὼς σκεφτόμαστε τὸ παρελθόν μας,
στὸ ὁποῖο ἀσφαλῶς ὑπάρχουν πολλὰ
μελανὰ σημεῖα. Ὁποιοσδήποτε γυρί-
σει στὸν προηγούμενο χρόνο τῆς ζωῆς
του, θὰ βρεῖ πολλὰ ἀρνητικὰ γιὰ τὰ
ὁποῖα ἔκλαψε πικρὰ καὶ ζήτησε τὸ ἔλε-
ος τοῦ Θεοῦ, θὰ θυμηθεῖ πολλὲς πτώ-
σεις ποὺ τὸν ταπεινώνουν καὶ τὸν βο-
ηθοῦν νὰ καλλιεργεῖ τὸ φρόνημα τοῦ
ἀνάξιου δούλου τοῦ Θεοῦ, τοῦ μικροῦ
καὶ ἁμαρτωλοῦ, τοῦ τελευταίου.
Ἀλλὰ ὁ ἀπόστολος Παῦλος καὶ γιὰ
ἕναν ἐπιπλέον λόγο ταπεινοφρονεῖ,
μάλιστα τόσο περισσότερο ὅσο προ-
οδεύει καὶ πλησιάζει πιὸ κοντὰ στὸν
Θεό. Ὅταν πλησιάζει κάποιος τὸ φῶς,
βλέπει καθαρότερα τὸν ἑαυτό του, δι-
ακρίνει καὶ τὶς πιὸ μικρὲς λεπτομέρει-
ες. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος προσεγγίζει τὸν
Θεό, αἰσθάνεται βαθύτερη συντριβὴ
γιὰ τὶς μεγαλύτερες ἁμαρτίες του καὶ δι-
ακρίνει εὐκρινέστερα καὶ τὶς πιὸ μικρὲς
ἀτέλειες τῆς ψυχῆς του.
Μιὰ πυγολαμπίδα λάμπει καὶ δια-
κρίνεται εὔκολα μέσα στὸ σκοτάδι. Ἂν
πλησιάσει ὅμως κάποιο φῶς, δὲν φαί-
νεται πιά. Καὶ ὅποιος πλησιάσει τὸν
Ἥλιο, οὔτε πιὰ νὰ ὑπάρχει μπορεῖ.
Ἐξαφανίζεται τελείως. Μπροστὰ σὲ κά-
ποιον πολὺ πλούσιο νιώθεις καλύτερα
τὴ φτώχεια σου, μπροστὰ στὸν πολὺ
μορφωμένο καταλαβαίνεις εὐκολότερα
τὴν ἄγνοιά σου, μπροστὰ στὸν δυνα-
τὸ τὴν ἀδυναμία σου. Ἐνώπιον τοῦ ἀ-
πείρου καὶ ἀναμαρτήτου Θεοῦ βλέπεις
πολὺ καθαρότερα τὴ μικρότητα καὶ ἁ-
μαρτωλότητά σου. Οἱ Ἅγιοι ὅσο πλησί-
αζαν τὸν Θεό, τόσο πιὸ μικρὸ ἔβλεπαν
τὸν ἑαυτό τους. Καὶ ὅταν ἔφταναν πιὰ
νὰ ἑνωθοῦν μαζί Του, ἔνιωθαν ὅτι ἦταν
μηδὲν καὶ κάτω τοῦ μηδενός.
Ἔτσι ἐξηγεῖται ἡ ταπείνωση τῶν Ἁγί-
ων, ἔτσι καταλαβαίνουμε πῶς ὅταν ὁ
ἀπόστολος Παῦλος λέγει ὅτι εἶναι «ὁ
ἐλαχιστότερος πάντων τῶν ἁγίων»,
εἶναι ἀπόλυτα εἰλικρινής, ἂν καὶ αὐτὸ
ποὺ λέγει δὲν εἶναι ἀκριβές. Ὅλοι γνω-
ρίζουμε ποιὸς ἦταν ὁ Παῦλος.
Τώρα μποροῦμε νὰ καταλάβουμε καὶ
πῶς τὸ μεγαλεῖο του τὸ ἀναδεικνύει
λαμπρότερο ἡ βαθιὰ ταπεινοφροσύνη
ποὺ στολίζει τὴ ζηλευτὴ ψυχή του.
Τώρα μποροῦμε πιὸ πρόθυμα νὰ
τὸν ἀκολουθοῦμε στὴν ὁδὸ τῆς ταπει-
νοφροσύνης, σκεπτόμενοι συχνὰ τὸ
ἀρνητικὸ παρελθόν μας καὶ βαδίζοντας
μὲ ὁλοένα μεγαλύτερη συνέπεια τὴν
ὁδὸ τῆς πνευματικῆς προκοπῆς καὶ τε-
λειώσεώς μας.ΟΣΩΤΗΡ2069
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου