ΜΑΚΑΡΙΑ Η ΟΔΟΣ

 Ὅλη ἡ νεκρώσιμη Ἀκολουθία μὲ τοὺς ὕμνους καὶ τὰ Ἀναγνώσματά της ἀποτελεῖ συμπύκνωση τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας περὶ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ζωῆς. 

Εἶναι ἕνα ὑπέροχο ποίημα μὲ θεολογικὸ περιεχόμενο. Καὶ ἐνῶ θλιβόμαστε, πονοῦμε καὶ δακρύζουμε γιὰ τὸν προσφιλὴ νεκρό μας, ἐκείνη τὴ στιγμὴ οἱ ὕμνοι μᾶς δημιουργοῦν μιὰ γλυκιὰ ἀνάπαυση καὶ μιὰ ἐλπίδα ἀναστάσεως. Ἀνάμεσα στὰ τροπάρια ποὺ ἀκούγονται κατὰ τὴ διάρκεια τῆς νεκρωσίμου Ἀκολουθίας ὑπάρχει καὶ ἕνα ποὺ ἀπευθύνεται προσωπικὰ στὸν κεκοιμημένο ἀδελφό μας. Εἶναι τὸ Προκείμενο τοῦ Ἀποστολικοῦ Ἀναγνώσματος ποὺ ψάλλεται πρὶν διαβασθεῖ τὸ Ἀνάγνωσμα: «Μακαρία ἡ ὁδός, ᾗ πορεύει σήμερον, ὅτι ἡτοιμάσθη σοι τόπος ἀναπαύσεως». Εὐτυχισμένος ὁ δρόμος ποὺ σήμερα πορεύεσαι, διότι ἔχει ἑτοιμασθεῖ γιὰ σένα τόπος ἀναπαύσεως. Ἀκούγοντας αὐτὰ τὰ λόγια καὶ λόγῳ τῆς φόρτισης τῆς στιγμῆς ἴσως νὰ μὴν ἔχουμε δώσει τὴν προσοχὴ ποὺ ἁρμόζει. Ὁ πιὸ εὐτυχισμένος δρόμος εἶναι ἡ ἔξοδός μας ἀπὸ αὐτὴ τὴ ζωή. Γιατί ἄραγε; Ἔχουμε ἀναλογισθεῖ; Πρῶτον, διότι τελειώνουν τὰ βάσανα αὐτῆς τῆς ζωῆς. Οἱ κόποι, οἱ ἀγωνίες, οἱ μέριμνες τοῦ βίου, οἱ ἀγῶνες, τὰ δάκρυα καὶ ὁ ἱδρώτας σταματοῦν γιὰ πάντα. Ἀρκετὰ ὁ ἄνθρωπός μας δοκιμάσθηκε καὶ ἀγωνίσθηκε, πάλεψε καὶ ἵδρωσε, ἔτρεξε, δούλεψε, κουράσθηκε... τώρα ἔρχεται ἡ ὥρα τῆς ἡσυχίας, τῆς ἀληθινῆς ξεκούρασης. Εὐτυχισμένος ὁ δρόμος, διότι ὁ προσφιλὴς νεκρός μας πορεύεται σὲ τόπο ἀναπαύσεως. Βρίσκει τὴν τέλεια ἀνάπαυση κοντὰ σ’ Ἐκεῖνον ποὺ τὸν δημιούργησε. Ἐκεῖ εἶναι διαφορετικός, εὐλογημένος τόπος. Μᾶς τὸ βεβαιώνει ξεκάθαρα ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Τί λέει; Ἐκεῖ «πάντα χαρά, πάντα εἰρήνη, πάντα ἀγάπη, πάντα εὐθυμία, πάντα εὐφροσύνη, πάντα ἀληθῆ καὶ εἰλικρινῆ». Ἐκεῖ δὲν θὰ ὑπάρχει θυμός, «οὐ λύπη, οὐ χρημάτων ἔρως, οὐ σωμάτων πόθος, οὐ πενία, οὐ πλοῦτος, οὐκ ἀτιμία, οὐκ ἄλλο τῶν τοιούτων  ουδέν» (ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Εἰς Ψαλ. ριδ΄ [114] 3, ΡG 55, 319 καὶ Περὶ κατανύξεως, ΡG 63, 883, 885). Ἀκόμη εἶναι μακαρία ἡ ὁδός, διότι εἶναι καὶ ἡ ὥρα τῆς ἀμοιβῆς, τῶν ἐπάθλων. Αὐτὴ ἐδῶ ἡ ζωὴ εἶναι περίοδος ἀγώνων, θὰ μᾶς ὑπενθυμίσει τὸ χρυσὸ στόμα τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἐκείνη ὅμως εἶναι ὥρα βραβείων: «οὗτος ὁ τῶν σκαμμάτων καιρὸς καὶ τῶν ἀγώνων, ἐκεῖνος δὲ τῶν στεφάνων καὶ τῶν βραβείων» (ΕΠΕ 5, 178). Ναί, ἦρθε ἡ ὥρα ὅπου τὸ μὲν σῶμα θὰ ἐναποτεθεῖ στὸν τάφο καὶ θ᾿ ἀναπαυθεῖ ἀναμένοντας τὴν κοινὴ ἀνάσταση, ἡ δὲ ψυχὴ θὰ προγευθεῖ ὅσα ἐργάσθηκε ἐπὶ γῆς. Ἀναμένει νὰ λάβει τὸ στεφάνι καὶ τὰ ἔπαθλα. Εἶναι ὅμως «μακαρία ἡ ὁδὸς» καὶ διότι ἡ ψυχὴ θὰ συναντηθεῖ μὲ τὸν Κύριο τῆς ζωῆς, τὸν ἀναστάντα Νικητὴ τοῦ θανάτου. Αὐτὸν ποὺ ποθοῦσε, ποὺ λάτρεψε καὶ ἀγωνιζόταν γι᾿ Αὐτὸν σ᾿ ὅλη του τὴ ζωή. Εἶναι ἡ ὁδὸς αὐτὴ ἐπιστροφὴ στὸ σπίτι τοῦ Οὐράνιου Πατέρα. Ἐκεῖ ποὺ θὰ παρατεθεῖ ἡ οὐράνια τράπεζα καὶ μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς ἀδελφούς, τὴν Παναγία, τοὺς Ἁγίους, τοὺς δικαίους θὰ δοξάζει ὁ πιστὸς τὸν Τριαδικὸ Θεὸ αἰωνίως. Αὐτὴ τὴν ἀλήθεια κρύβει ἡ εὐχὴ ποὺ ἀπευθύνουμε στὸν νεκρὸ ἀδελφό μας. Γι᾿ αὐτὸ παρηγορούμαστε, χαιρόμαστε καὶ ἐλπίζουμε ὅτι ὁ κεκοιμημένος ἀγαπητός μας ἀδελφὸς βαδίζει στὸν πιὸ εὐτυχισμένο δρόμο ποὺ καταλήγει στὸν τόπο τῆς ἀναπαύσεως: τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.ΟΣΩΤΗΡ2208