Μονή Παναγίας Κολοκοτρώνη

 

Τα μοναστήρια του Μαινάλου

Ο χώρος της μονής Παναγίας Κολοκοτρώνη με το καθολικό, τα κελιά και το μνημείο

Ανατολικά του δρόμου που συνδέει τη Μεγαλόπολη με το Ψάρι, μέσα σε κοιλάδες σήμερα καλυμένες από ψηλή βλάστηση, συγκροτήθηκε στην ύστερη Τουρκοκρατία ο αγροτικός συνοικισμός Μερζέ, παρακλάδι του Βάγγου. Η θέση βρισκόταν σχετικά κοντά στα λείψανα παλιού μοναστηριού, από το οποίο σώζονταν μόνο το ερειπωμένο καθολικό. Το παλιό αυτό μοναστήρι, που συνήθως αναφέρεται ως Αγία Μονή, ήταν αφιερωμένο στην Κοίμηση της Παναγίας και πιστεύεται ότι υπήρχε από τον 14ο αιώνα.

Τα μοναστήρια του Μαινάλου

Το καθολικό της μονής Παναγίας Κολοκοτρώνη

Στις αρχές του 19ου αιώνα (1803) επισκέπτεται την περιοχή ο Θ. Κολοκοτρώνης και επικαλείται τη βοήθεια της Παναγίας, υποσχόμενος την ανακατασκευή της εκκλησίας αν ευοδώσει ο επαναστατικός αγώνας. Πράγματι, το 1823 χρηματοδοτεί την ανοικοδόμηση του κτίσματος. Αναστηλώνεται κυρίως η δυτική όψη του ναού, όπου τοποθετείται επιγραφή με την αφιέρωση του Κολοκοτρώνη (όπου από λάθος αναφέρεται ως χρονιά του τάματος το 1804), αλλά και μάρμαρα από το θέατρο της αρχαίας Μεγαλόπολης. Το ανατολικό τμήμα της εκκλησίας αναδομείται τμηματικά και προκύπτει ως μονόκλιτη με έκκεντρη τη μοναδική κόγχη του ιερού και υψώνεται περίπου στο μισό του δυτικού. Εσωτερικά, ο ναός διακοσμήθηκε με λαϊκότροπες αγιογραφίες.

Τα μοναστήρια του Μαινάλου

Η επιγραφή με τη χρονολογία του "τάματος" του Θ. Κολοκοτρώνη

Έκτοτε η εκκλησία υπέστη ποικίλες φθορές. Το 1927, ο οικισμός Μερζέ μετονομάστηκε σε Εκκλησούλα και σταδιακά μετακινήθηκε στη σημερινή θέση του, πάνω στον εσωτερικό οδικό άξονα: ο νέος οικισμός ονομάζεται Νέα Εκκλησούλα.

Σήμερα η περιοχή γύρω από το καθολικό έχει αναπλασθεί με κρήνη, χώρο στάθμευσης και βοηθητικά κτήρια, ενώ σε κοντινό ύψωμα στα δυτικά έχει στηθεί προτομή του Κολοκοτρώνη. Η εκκλησία είναι σε καλή κατάσταση (και κλειστή). Στα (νεότερα) κελιά διαμένουν 2 καλόγεροι και ο χώρος χρησιμοποιείται για εορταστικές εκδηλώσεις στις 15 Αυγούστου.

https://www.topoguide.gr/mountains/peloponnese/advs_menalon/pois/Menalon_moni_Panagias_Kolokotroni.php