«Κύριε, τὸ ἔλεός σου εἰς τὸν αἰῶνα, τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου μὴ παρίδῃς»

 

«Κύριε, τὸ ἔλεός σου εἰς τὸν αἰῶνα, τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου μὴ παρίδῃς»

Μᾶς εἶναι γνωστὸ αὐτὸ τὸ χωρίο. Τὸ διαβάζουμε στὸ τέλος τῆς Μικρῆς Δοξολογίας στὶς Ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας μας. Στὴν πραγματικότητα εἶναι παρμένο ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή, ὅπως ὅλοι σχεδὸν οἱ στίχοι τῆς Δοξολογίας. Σὲ αὐτὰ τὰ λόγια καταλήγει ὁ 137ος Ψαλμός (στίχ. 8): «Κύριε, τὸ ἔλεός σου εἰς τὸν αἰῶνα, τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου μὴ παρίδῃς». Ὁ Ψαλμὸς αὐτὸς εἶναι ποίημα τοῦ προφητάνακτος Δαβίδ. Εἶναι σύντομος – ἀποτελεῖται ἀπὸ μόλις 8 στίχους – ἀλλὰ δυνατὸς στὶς ἐκφράσεις του, ξεχείλισμα εὐγνωμοσύνης καὶ πίστεως τῆς μεγάλης καρδιᾶς τοῦ ἐκλεκτοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ. «Ἐξομολογήσομαί σοι, Κύριε, ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου», γράφει, «καὶ ἐναντίον ἀγγέλων ψαλῶ σοι, ὅτι ἤκουσας πάντα τὰ ρήματα τοῦ στόματός μου» (στίχ. 1). Θὰ Σὲ δοξολογήσω, Κύριε, μὲ ὅλη μου τὴν καρδιὰ καὶ μπροστὰ στοὺς ἀγγέλους ποὺ κυκλώνουν τὸν ἐπουράνιο θρόνο Σου, θὰ Σοῦ ψάλω ὕμνο, διότι ἄκουσες ὅλα τὰ αἰτήματα ποὺ Σοῦ ἔχω ἀπευθύνει στὴν προσευχή μου. Εἶμαι βέβαιος ὅτι ὅποια ἡμέρα Σὲ ἐπικαλεσθῶ, θὰ μὲ ἀκούσεις. Θὰ δείξεις πολλὴ φροντίδα γιὰ μένα μὲ τὴν ἄπειρη δύναμή Σου… Στὴ συνέχεια ὁ Ψαλμωδὸς καλεῖ ὅλους τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς νὰ δοξάσουν τὸν Κύριο γιὰ τὸ ὑπερβάλλον μεγαλεῖο Του καὶ κατακλείει μὲ τὸ χωρίο ποὺ προτάξαμε. «Κύριε, τὸ ἔλεός σου εἰς τὸν αἰῶνα»: Κύριε, εἶμαι βέβαιος ὅτι θὰ προνοεῖς γιὰ μένα, διότι τὸ ἔλεός Σου εἶναι ἀμέτρητο «καὶ τῷ αἰῶνι συνεκτεινόμενον», δηλαδὴ ἐκτείνεται στὴν ἀπέραντη αἰωνιότητα1 . Αὐτὸ σημαίνει καὶ ὅτι δὲν ἐξαντλεῖται ποτέ, ἀλλὰ καὶ τὸ ἑξῆς: Μὲ τὸν Θεὸ δὲν συμβαίνει ὅ,τι γίνεται μ᾿ ἐμᾶς τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ἄλλοτε ἐλεοῦμε καὶ ἄλλοτε ὄχι, ἐξαιτίας τῆς σκληρότητός μας ἢ τῆς ἀντικειμενικῆς ἀδυναμίας μας νὰ βοηθήσουμε. Ὁ Θεὸς διαρκῶς ἐλεεῖ καὶ πάντοτε ἐλεεῖ καὶ δὲν σταματᾶ ποτὲ νὰ δείχνει ἔλεος2. «Τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου μὴ παρίδῃς»: Μὴν παραβλέψεις τὰ ἔργα τῶν χειρῶν Σου. Ὁ λόγος αὐτὸς ἐμφανίζεται ὡς αἴτημα· στὴν πραγματικότητα ἐκφράζει ἀκλόνητη ἐμπιστοσύνη, ἡ ὁποία στηρίζεται στὸ γεγονὸς ὅτι εἴμαστε δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ, «ἔργα τῶν χειρῶν αὐτοῦ». Γιατί ἡ ἀλήθεια αὐτὴ τρέφει τὴν ἐλπίδα τοῦ δικαίου; Διότι ὁ Θεὸς ὅλα τὰ δημιουργήματά Του τὰ ἔχει φέρει στὴν ὕπαρξη ἀπὸ ἀγάπη. Αὐτὸ προκειμένου γιὰ τὰ λογικὰ δημιουργήματα, σημαίνει ὅτι τὰ δημιούργησε ὄχι γιὰ νὰ δυστυχοῦν καὶ νὰ ταλαιπωροῦνται, ἀλλὰ γιὰ νὰ εἶναι εὐτυχισμένα κοντά Του· καὶ ὅτι συνεχῶς προνοεῖ γι᾿ αὐτά. Ἐὰν ὁ σωστὸς πατέρας φροντίζει γιὰ τὰ παιδιά του, πολὺ περισσότερο ὁ πανάγαθος Δημιουργὸς φροντίζει γιὰ τὰ πλάσματά Του. Ἤδη ἐμεῖς οἱ Χριστιανοὶ ποὺ ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς Χάριτος, προσβλέπουμε στὸν Κύριο ὄχι μόνο ὡς τὸν Δημιουργό μας, ἀλλὰ καὶ ὡς τὸν Πατέρα μας. Ἁμαρτήσαμε, πέσαμε. Ἀλλά, ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, «(τὸν ἄνθρωπον) Θεοῦ τοῦ πεποιηκότος ἐλεεινῶς χωριζόμενον παριδεῖν, οὐ Θεοῦ»· τὸ νὰ περιφρονηθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ποὺ μὲ τὴν πτώση του τραγικὰ χωρίσθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ ποὺ τὸν δημιούργησε, δὲν ἦταν ἄξιο τοῦ Θεοῦ, δὲν ταίριαζε στὸν Θεό. Ἀπέστειλε τὸν Υἱό Του, ὁ Ὁποῖος ἀνακαίνισε τὸ ἀνθρώπινο γένος μὲ τὸ ἀπολυτρωτικό Του ἔργο, ἰδιαιτέρως μὲ τὴ θυσία τοῦ Σταυροῦ. Μὲ τὸ Αἷμα Του ποὺ ἔρρευσε ἐπάνω στὸν Σταυρό, ἐλευθέρωσε τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴ φθορὰ καὶ τὸν θάνατο, ἀπὸ τὴν ἐξουσία τοῦ διαβόλου. Μὲ τὸ Αἷμα Του ὑπέγραψε ἀμετάκλητα τὴν ἀνακαίνιση τοῦ ἀνθρώπινου γένους3 . Προσωπικὰ τὸν καθένα μας μᾶς ἀνακαίνισε στὸ ἅγιο Βαπτισμα· καὶ ἔχουμε τὴ βεβαιότητα ὅτι «ὁ ἐναρξάμενος ἐν ἡμῖν ἔργον ἀγαθὸν ἐπιτελέσει»· Αὐτὸς ποὺ ἄρχισε σ᾿ ἐμᾶς τὸ καλὸ ἔργο τοῦ ἁγιασμοῦ μας, θὰ τὸ ὁλοκληρώσει τελείως (Φιλιπ. α´ 6). Ὁ Τριαδικὸς Θεὸς  ἐργάζεται τὴ σωτηρία μας, μᾶς ἑτοιμάζει γιὰ νὰ ζήσουμε αἰώνια εὐτυχισμένοι κοντά Του! Ἐὰν ἐμεῖς κάνουμε ὅ,τι ἐξαρτᾶται ἀπὸ ἐμᾶς, ἐὰν ἀγωνιζόμαστε ταπεινὰ καὶ φιλότιμα, καμία δύναμη δὲν θὰ μπορέσει νὰ ἀκυρώσει τὸ ὑπέροχο σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν καθένα μας. Ὁ ψαλμικὸς αὐτὸς στίχος λοιπὸν περιλαμβάνει μία πολὺ αἰσιόδοξη ἀντιμετώπιση τῆς ζωῆς καὶ τοῦ ἀγώνα μας. Ἂς τὸν προφέρουμε συχνὰ μὲ νόημα, ἱκετευτικὰ καὶ εὐφρόσυνα, δοξολογητικά, μὲ βαθιὰ εὐγνωμοσύνη καὶ ἀταλάντευτη πίστη: «Κύριε, τὸ ἔλεός σου εἰς τὸν αἰῶνα, τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου μὴ παρίδῃς». 

1. Θεοδωρήτου Κύρου, Ἑρμηνεία εἰς τοὺς Ψαλμούς, PG 80, 1933Α. 

2. Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, στό: Εὐθυμίου Ζιγαβηνοῦ ­ Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς τοὺς ΡΝ´ Ψαλμοὺς τοῦ προφητάνακτος Δαβίδ, τόμ. 3ος: Ψαλμοὶ ΡΑ´­ ΡΝ´, ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 1983, σελ. 414, ὑποσημ. 1. 

3. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Λόγος ΛΘ´, Εἰς τὰ ἅγια Φῶτα, § ΙΓ´, PG 36, 348D.

ΟΣΩΤΗΡ2214