Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΧΩΜΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ (15 ΜΑΙΟΥ) Α' ΜΕΡΟΣ

 

Ὁ ὅσιος Παχώμιος ὑπῆρξε χαρισματικὴ καὶ ἡγετικὴ μορφὴ τοῦ Ὀρθόδοξου Μοναχισμοῦ. Ἔζησε στὴν ἐποχὴ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου (306-­337) στὴν Αἴγυπτο. Θεωρεῖται «θεμελιωτὴς τῆς κοινοβιακῆς ὀργανώσεως τῶν ἀσκητῶν». Γεννήθηκε τὸ ἔτος 292 μ.Χ. ἀπὸ εἰδωλολάτρες γονεῖς στὴν κάτω Θηβαΐδα (σημερινὸ Σάιντ) τῆς Αἰγύπτου. Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς στρατολογίας του γνωρίστηκε μὲ φλογεροὺς Χριστιανοὺς στρατιῶτες καὶ θαύμασε τὸ μεγαλεῖο τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ ζωῆς. Γι᾿ αὐτό, ὅταν ἀπολύθηκε ἀπὸ τὸν στρατὸ ὁ Παχώμιος, βαπτίστηκε στὸ χωριὸ «Χηνοβόσκιο» στὴν ἄνω Θηβαΐδα καὶ ζοῦσε ἐκεῖ βίο ἀσκητικὸ διακονώντας γιὰ τρία χρόνια τοὺς πάσχοντες ἀνθρώπους ἀπὸ τὴν ἐπιδημία τῆς πανούκλας ποὺ εἶχε ἐνσκήψει τότε. Στὴ συνέχεια ὁ Ὅσιος ἐγκατέλειψε τὰ ἐγκόσμια καὶ κατέφυγε σὲ αὐστηρὸ καθοδηγό, τὸν φημισμένο ἀσκητὴ τῆς περιοχῆς ὅσιο Παλάμωνα (12 Αὐγούστου), ὁ ὁποῖος καὶ τὸν ἐνέδυσε μὲ τὸ μοναχικὸ Σχῆμα. Κοντὰ στὸν γέροντα αὐτὸν ὁ Παχώμιος διδάχθηκε τὴν ὁδὸ τῆς κατὰ Θεὸν τελειώσεως. Ζοῦσε κοντά του μὲ ἀπόλυτη πειθαρχία καὶ ὑπακοή. Μὲ σκληραγωγίες, αὐστηρὲς νηστεῖες καὶ ὁλονύχτιες προσευχὲς ἐξάγνιζε τὸν ἑαυτό του καθιστώντας τὴν καρδιά του δοχεῖο καθαρὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ ὅσιος Παχώμιος ἐργαζόταν μὲ τὸν γέροντα Παλάμωνα χειρωνακτικὰ πλέκοντας σάκκους, ἢ καλάθια ἀπὸ νῆμα, ἢ φύλλα φοινικιᾶς γιὰ τὶς ἀνάγκες τῶν φτωχῶν. Τὶς νύχτες ὁ Ὅσιος ἀποσυρόταν μόνος στὴν ἔρημο τῆς ἄνω Θηβαΐδος καὶ προσευχόταν. Κάποτε ἔμπαινε στοὺς τάφους καὶ ὁ ἱδρώτας ποὺ ἔτρεχε ἀπὸ τὸ σῶμα του, ἔκανε λάσπη τὸ χῶμα ποὺ πατοῦσε. Οἱ πονηροὶ δαίμονες τὸν πολεμοῦσαν ἄγρια καὶ ὁ γενναῖος πολεμιστὴς τοὺς χλεύαζε καὶ τοὺς περιγελοῦσε. Μὲ τὴ δύναμη τῆς δοξολογητικῆς προσευχῆς του ἐκμηδένιζε τὴ σφοδρότητα τῶν ἐπιθέσεών τους. Ὁ Κύριος ἐνδυνάμωνε τὸν ἁγνότατο δοῦλο του Παχώμιο καὶ τοῦ χάριζε ἔκτακτη θεία Χάρι, ὥστε νὰ μπορεῖ ἀκόμη νὰ διαπερνᾶ τὸν Νεῖλο ποταμὸ ἀνάμεσα ἀπὸ κροκοδείλους ἢ νὰ πατᾶ ἐπάνω σὲ σκορπιοὺς καὶ ἑρπετὰ καὶ νὰ μὴν τὸν βλάπτουν. Μετὰ ἀπὸ ἑπτὰ χρόνια σκληρῶν παλαισμάτων ὁ ὅσιος Παχώμιος, μὲ εὐλογία τοῦ γέροντός του Παλάμωνα, κατέφυγε στὴν ἔρημο τῆς Ταβεννησίας στὸ Νεῖλο ποταμό, ὅπου ἵδρυσε μικρὸ Κοινόβιο. Τὸν ὅσιο Παχώμιο συνόδευσε ἐκεῖ καὶ ὁ κατὰ σάρκα ἀδελφός του Ἰωάννης. Ζοῦσαν καὶ οἱ δύο μὲ μεγάλη αὐταπάρνηση. Ἀπὸ τὰ ἔσοδα τῶν ἐργοχείρων τους συντηροῦσαν τοὺς πτωχούς, ἐνῶ οἱ ἴδιοι κρατοῦσαν γιὰ τὸν ἑαυτό τους λίγο ἁλάτι καὶ δύο ψωμιὰ γιὰ τὴν κάθε μέρα. Ἡ πιὸ εὐφρόσυνη ὥρα τους ἦταν ἡ προσευχὴ καὶ κυρίως ἡ μελέτη τοῦ ἐσταυρωμένου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Κάποτε οὐρανόσταλτος Ἄγγελος Κυρίου ἔφερε στὸν Παχώμιο εἴδηση ποὺ ἔλεγε: «Παχώμιε, τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου γιὰ σένα εἶναι νὰ διακονεῖς μὲ χαρὰ τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ τοὺς συμφιλιώνεις μὲ τὸν Θεό». Σύντομα ὁ Παχώμιος μὲ τὴν ὁσιακή του πολιτεία καὶ τὴν εὔσπλαχνη καρδιά του ἔγινε πασίγνωστος. Ἔρχονταν κοντά του καλοδιάθετοι ἄνθρωποι καὶ ζοῦσαν μαζί του τὸν ὁσιακὸ βίο. Πρὸς ὅλους αὐτοὺς ὁ Παχώμιος γινόταν θυσία. Τοὺς φρόντιζε καὶ τοὺς καθοδηγοῦσε στὴν κατὰ Θεὸν πολιτεία. Ἀφοῦ τοὺς δοκίμαζε, τοὺς ἐνέτασσε σὲ μικρὲς ὁμάδες Μοναχῶν, ποὺ ὄφειλαν ὅμως νὰ τηροῦν μὲ ἀπόλυτη ἀκρίβεια τοὺς κανονισμοὺς τοῦ Κοινοβίου ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε θεσπίσει, προσαρμοσμένες βέβαια στὴν ἰδιοσυγκρασία τοῦ καθενός. Προσεύχονταν 12 φορὲς τὴν ἡμέρα καὶ 12 τὴ νύχτα μὲ Ψαλμοὺς καὶ ἄλλες προσευχές. Εἶχαν κοινὰ διακονήματα, κοινὰ γεύματα. Ἔτρωγαν φυτικὲς τροφὲς καὶ τυρί. Ἀσκοῦσαν τὴν ἁγία σιω πὴ καὶ ἐπικοινωνοῦσαν μὲ νεύματα. Σπάνια φοροῦσαν ὑποδήματα. Κοινωνοῦσαν τὰ Ἄχραντα καὶ Ζωοποιὰ Μυστήρια κάθε Σάββατο καὶ Κυριακή. Εἶχαν δὲ ὅλοι τους ὁμοιόμορφη ἐνδυμασία, σύμφωνα μὲ τὴν ἀποκάλυψη ποὺ εἶχε δεχθεῖ ὁ Ὅσιος ἀπὸ Ἄγγελο Κυρίου ποὺ τοῦ ἐμφανίστηκε φορώντας τὸ μοναχικὸ Σχῆμα. Ὅταν οἱ Μοναχοὶ ἔφθασαν τοὺς ἑκατό, ὁ Παχώμιος ἔκτισε ἱερὸ Ναὸ μέσα στὸ Μοναστήρι, ὅπου τοὺς λειτουργοῦσε ἱερέας ἀπὸ γειτονικὸ χωριό – ὁ Ὅσιος δὲν προωθοῦσε τοὺς Μοναχούς του στὴν ἱερωσύνη γιὰ νὰ ἀποφεύγονται οἱ ἀντιζηλίες. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὁ ὅσιος Παχώμιος θεωρώντας τὸν ἑαυτό του ἀνάξιο γιὰ τὸ ὑψηλὸ αὐτὸ λειτούργημα οὐδέποτε θέλησε νὰ γίνει ἱερεύς. Γι᾿ αὐτό, ὅταν τὸν εἰδοποίησαν ὅτι ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, ὁ Πατριάρχης τῆς Ἀλεξανδρείας, εἶχε φθάσει στὸ Μοναστήρι του καὶ τὸν ἀναζητοῦσε ἐπίμονα γιὰ νὰ τὸν χειροτονήσει, ἐκεῖνος ἔφυγε μακριὰ καὶ κρύφτηκε. Θὰ συνεχίσουμε ὅμως καὶ στὸ ἑπόμενο ἄρθρο μας γιὰ νὰ θαυμάσουμε τὴν ἀξιόλογη ποιμαντικὴ δράση καὶ τὸ ἀκέραιο ἦθος τοῦ ὁσίου Παχωμίου. ΟΣΩΤΗΡ2221