06 Οκτωβρίου, 2023

ΟΜΑΔΕΣ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ

 Λίγο μαγεία, λίγο σεξ και ολίγη από Πλάτωνα…

**Ποιες είναι οι κυριότερες ομάδες των γνωστικών που παρουσιάστηκαν;

* «Ο πρώτος γνωστικός είναι ο Κήρινθος από την Αίγυπτο, που έζησε τον 2ο αιώνα.

Αυτός, μας πληροφορεί ο επίσκοπος Ρώμης αγιος Ιππόλυτος, ήταν μορφωμένος άνθρωπος και έλεγε ότι υπάρχει μια ανώτερη και μια κατώτερη δύναμη. Διαχώριζε τον κόσμο της ύλης και του πνεύματος. Αρνούνταν την εκ παρθένου γέννηση του Χριστού, αρνούνταν τη θεότητα του Χριστού και έλεγε ότι ο Χριστός προσέλαβε την χάρη από τον ανώτερο θεό ώστε να μπορέσει να μιλήσει και να κηρύξει. Δεχόταν μ’ έναν δικό του τρόπο την Ανάσταση. Κατεχόταν και από χιλιαστικές απόψεις.

Μετά τον Κήρινθο δημιουργήθηκαν, μέσα στο 2ο αιώνα, διάφορες ομάδες γνωστικίζουσες και ιουδαιοχριστιανικές αιρέσεις. Ο χριστιανισμός διαδόθηκε μέσα στον χώρο από τον οποίο ξεπήδησε. Οι πρώτοι χριστιανοί ήταν Ιουδαίοι οι οποίοι δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν τα πράγματα. Είχαν μια μεγάλη παράδοση πίσω τους, δεν μπορούσαν να ξεκαθαρίσουν το καθαρό μήνυμα του χριστιανισμού

* Τέτοιες ομάδες ήταν οι Ναζωραίοι, οι Εβιωναίοι που δέχονταν τον Χριστό ως άνθρωπο που γεννήθηκε από την ένωση του Ιωσήφ με τη Μαρία. Οταν βαφτίστηκε ήρθε το Αγιο Πνεύμα και του έδωσε κάποιες ιδιαίτερες δυνάμεις. Εδιναν σημασία στον Μωσαϊκό νόμο και το έργο του Χριστού το θεωρούσαν ως έργο ενός προφήτη και δασκάλου. Πίστευαν ότι ο Χριστός ήταν μία μετενσάρκωση.

* Μια άλλη ομάδα ήταν οι Ελκεσαίοι, που πήραν το όνομά τους από τον Ελκεσαίο, που ήταν ο  αρχηγός τους. Δίδασκαν για τον Θεό, για τον υιό και για το Αγιο Πνεύμα. Το υιό τον ταύτιζαν μ’ έναν αρσενικό άγγελο και το άγιο πνεύμα μ’ έναν θηλυκό άγγελο. Τον υιό δεν τον ταύτιζαν με τον Ιησού αλλά μ’ έναν άνθρωπο. Το κέντρο της διδασκαλίας τους ήταν το «νέο βάπτισμα» όπως το έλεγαν, στο όνομα του ύψιστου θεού και του μεγάλου βασιλέως, του υιού, και στη διάρκεια της βάπτισης είχαν επτά μάρτυρες που ήταν σ’ ένα βιβλίο που είχε γράψει ο Ελκεσαίος.

Καθένας από τους αρχηγούς των ομάδων αυτών, έγραφε και κάτι. Σύμφωνα με τον Αγιο Επιφάνιο, η διδασκαλία της αίρεσης ήταν απόκρυφη, δηλαδή χρησιμοποιούσαν την αστρολογία ή τη μαγεία.

Χαρακτηριστικό της εποχής είναι ο συγκρητισμός. Δηλαδή αυτές οι ομάδες ανακάτευαν διάφορες ιδέες.

* Στη Συρία εμφανίστηκαν γνωστικοί, όπως ήταν ο Σύμων ο Μάγος, όπως αναφέρει και η Καινή Διαθήκη. Ηθελε να εξαγοράσει από τους Αποστόλους τη δύναμη που είχε ο Χριστός. Ηταν καλλιεργημένος άνθρωπος, καταγόταν από την Παλαιστίνη και ερμήνευε τα κείμενα αλληγορικά.

* Ο Μένανδρος, στη Συρία, χρησιμοποιούσε τη μαγεία. Πίστευε ότι ο κόσμος ήταν δημιούργημα των αγγέλων. Είχε κι αυτός ένα ειδικό βάπτισμα για τους οπαδούς.

* Ο Σατορνείλος, ένας άλλος γνωστικός, καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας. Ανακάτευε τα ανατολίτικα ρεύματα με τον χριστιανισμό. Μιλούσε κι αυτός για έναν άγνωστο θεό που δημιούργησε αγγέλους. Ελεγε ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από αγγέλους και ότι ο θεός των Ιουδαίων ήταν πολύ κακός, ότι υπάρχει Σατανάς και δαίμονες. Διέκρινε τους ανθρώπους σε καλούς ή κακούς από τη φύση τους και ότι ο Χριστός φαινόταν ως Σωτήρας. Απαγόρευε το γάμο και το σεξ.

* Στην Αίγυπτο, ο Βασιλείδης, που καταγόταν από τη Συρία, είχε ένα σύστημα που ήταν συνδυασμός τού γνωστικισμού πάνω σε μια επιστημονική βάση τής εποχής και την ιδέα ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε από έναν θεό που ήταν μια απρόσωπη δύναμη. Ο Χριστός είχε ανθρώπινη μορφή. Ηταν ένας άνθρωπος που ενώθηκε μ’ ένα πνεύμα που έστειλε η απρόσωπη δύναμη.

* Ο Ισίδωρος καταπολεμούσε τους οπαδούς του Βασιλείδη. Αυτός έλεγε ότι ο Βασιλείδης καταργούσε την ελευθερία του ανθρώπου. Αλλά επειδή υπερτόνιζε την ελευθερία, κατέληγε σε ασυδοσία. Η ηθική ζωή γι’ αυτόν ήταν αδιάφορη.

* Η έμπρακτη ανηθικότητα αποτελούσε τη βάση για τον Καρποκράτη, που ανέπτυξε το δικό του σύστημα που ήταν συνονθύλευμα από ποικίλα στοιχεία. Πήρε από τον Σαντορνείλο το μίσος για τον θεό των Ιουδαίων και εναντίον του νόμου, από τον Βασιλείδη τις θεωρητικές του αρχές και συνδύασε τις θεωρίες του πλατωνισμού για την ανάμνηση του κόσμου των ιδεών. Ελεγε ότι ο Χριστός ήταν απλός άνθρωπος, επειδή όμως η ψυχή του ήταν πολύ καθαρή διατήρησε μέσα του την ανάμνηση, γι’ αυτό και ο θεός πατήρ τού έδωσε δύναμη για να ξεφύγει από τους κακούς αγγέλους,

* Ο Βαλεντίνος, στην Αίγυπτο, δανείστηκε από τον πλατωνισμό ότι ο επίγειος κόσμος αποτελεί ένα αντίτυπο του ουράνιου κόσμου των ιδεών. Από την πανθεϊστική φιλοσοφία των Ινδών επίσης πήρε την ιδέα ότι η υλική ύπαρξη οφείλει την προέλευσή της σε πτώση και εκφυλισμό κάποιου ανώτερου κόσμου υπάρξεως. Οι οπαδοί του χωρίστηκαν στα δυο. Από τη μια η ανατολική σχολή και από την άλλη η ιταλική σχολή.

* Μεταξύ όλων αυτών και οι καϊνίτες, μια παραφυάδα της παραφυάδας. Ολες αυτές οι παραφυάδες είχαν ονόματα αλλόκοτα. Ο Αγιος Ειρηναίος, επίσκοπος της Λυών αναφέρει τρεις τέτοιες παραφυάδες: τους καϊνίτες, τους βαρβηλίτες και τους οφίτες.

Οι καϊνίτες, άρχισαν τη δράση στο τέλος του 2ου μ.Χ. αιώνα, τιμούσαν τον Κάιν ως όργανο Σοφίας και ως εχθρό του δημιουργού θεού. Θεωρούσαν πως ο Κάιν είχε γεννηθεί από υψηλότερη δύναμη από εκείνη, που γέννησε τον αδερφό του, τον Αβελ.

Απέδιδαν ιδιαίτερες τιμές στον Ιούδα τον Ισκαριώτη, γιατί αυτός γνώριζε όλη την αλήθεια για όσα συνέβαιναν στους κόλπους της ομάδας των ανθρώπων του Ιησού Χριστού. Πρέσβευαν ότι ο Ιούδας ο Ισκαριώτης είναι ο ευεργέτης του ανθρώπινου γένους. Με την προδοσία του ματαίωσε τα σχέδια του Ιησού Χριστού να διαφθείρει και να νοθεύσει την αλήθεια. Γιόρταζαν την προδοσία του Ιούδα και ως βίβλο είχαν το Ευαγγέλιο του Ιούδα. Γι’ αυτούς μας δίνουν πληροφορίες ο επίσκοπος της Λυών αγιος Ειρηναίος, ο Τερτυλλιανός και ο επίσκοπος Κύπρου αγιος Επιφάνιος. Οι καϊνίτες κυνηγήθηκαν από θρησκευτικούς αντιπάλους τον 3ο – 4ο αιώνα.

* Οι Αδαμιανοί, στις λατρευτικές τους συνάξεις παρουσιάζονταν τελείως γυμνοί, γιατί είχαν την Εκκλησία ως παράδεισο. Είχαν ελεύθερες σαρκικές μίξεις, μέσω των οποίων θεωρούσαν ότι έτσι θα έφταναν στην πνευματική τελειότητα.

* Ο Βορβοριανοί, οι οποίοι λέγονταν έτσι γιατί ήταν «ακάθαρτοι και βορβορώδεις στο νου».

* Οι πιο …γαργαλιστικοί απ’ όλους ήταν οι …Στρατιωτικοί: είχαν ελεύθερες σαρκικές μίξεις μέσω των οποίων νόμιζαν ότι τελειοποιούνται πνευματικά για να φτάσουν στα επίπεδα του Χριστού. Ο ανοδικός κύκλος προέβλεπε 365 σαρκικές μίξεις, όσες και ο καθοδικός κύκλος. Οταν έφταναν τις 730 σαρκικές μίξεις θεωρούσαν ότι έφταναν το πνευματικό επίπεδο του Χριστού.

Οι ομάδες αυτές είχαν έναν δικό τους τρόπο για να κάνουν και τα μυστήρια. Κυρίως το βάπτισμα και τη θεία ευχαριστία, μέσω των οποίων επιδιωκόταν η κάθαρση από την αμαρτία και την πλήρωση της ψυχής. Στο βάπτισμα παρατηρούνταν ποικίλες θρησκευτικές πλύσεις και καθαρμοί που ήταν παρμένοι από τη βαβυλώνια και περσική θρησκεία και από πολλές ιουδαϊκές αιρέσεις. Γινόταν χρήση βαπτίσματος με νερό, φωτιά και πνεύμα.

Στη θεία ευχαριστία γίνονταν πράξεις μαγικές. Πολλές φορές δινόταν μόνο ψωμί, άλλοτε γάλα και μέλι. Ο αγιος Επιφάνιος μνημονεύει και έναν άλλο τρόπο που γινόταν το μυστήριο που έκαναν οι Στρατιωτικοί. Αυτοί κοινωνούσαν σπέρμα ανδρικό το οποίο θεωρούσαν ως το σώμα του Χριστού και το Πάσχα μεταλάμβαναν «αίμα εκ της εμμήνου ρήσεως των γυναικών» το οποίο θεωρούσαν ως το αίμα του Χριστού.

* Στην ορθόδοξη παράδοση τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Και τα περιγράφει με σαφήνεια ο Απόστολος Παύλος σ’ ένα Ευαγγέλιο που διαβάζεται τη Μεγάλη Παρασκευή. Λέει ο Παύλος: «Δεν ξέρετε ότι λίγο προζύμι φουσκώνει το ζυμάρι; Βγάλτε λοιπόν από ανάμεσά σας το παλιό προζύμι για να γίνετε καινούργιο ζυμάρι αφού πραγματικά είστε το προζύμι της αμαρτίας, γιατί η δική μας γιορτή του Πάσχα συνίσταται στο γεγονός ότι θυσιάστηκε για χάρη μας ο Χριστός. Ας γιορτάσουμε λοιπόν το Πάσχα οχι με ψωμί που περιέχει την παλιά ζύμη, τη ζύμη της αμαρτίας και της πονηρίας, αλλά με το άζυμο ψωμί της αλήθειας»».

Απο την Ελευθεροτυπία 15/04/2006

https://roides.wordpress.com/2006/04/18/%ce%9b%ce%af%ce%b3%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%b5%ce%af%ce%b1-%ce%bb%ce%af%ce%b3%ce%bf-%cf%83%ce%b5%ce%be-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf%ce%bb%ce%af%ce%b3%ce%b7-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%ce%a0%ce%bb%ce%ac%cf%84/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου