Ἦταν Μάϊος μῆνας στὰ 1867. Τὸ ὅτι οἱ κάτοικοι τῆς Κρώμνης φανερώθηκαν ὡς Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες καὶ στὴν ψυχὴ καὶ στὴν καρδιά, αὐτὸ ἔδωσε μεγάλο θάρρος στοὺς Σταυριῶτες, κι ἔλεγαν ἀναμεταξύ τους. «Ἀφοῦ ὁ ἑκατοχρονίτης Μολλᾶ-Μπεχρὲμ’ ς πέταξε τὸ σαρίκι κι ἔβγαλε τὸν κίτρινο τσουμπέ, γιατί κι ἐμεῖς νὰ μὴν πετάξουμε ἀπὸ πάνω μας τὴ ντροπὴ τοῦ ἀρνησίθρησκου;»
Γι’ αὐτὸ οἱ χωρικοὶ συγκεντρώθηκαν στὸ σπίτι τοῦ πρωτόπαπα τοῦ χωριοῦ, καὶ ἀφήνοντας κατὰ μέρος καὶ τὰ ψέματα, ἔκαναν τὴν ἑξῆς συμφωνία. «Δὲν ἔχει σημασία το ὅτι οἱ παποῦδες μας ἀρνήθηκαν τὸ Χριστὸ μπροστὰ στοὺς ἀνθρώπους. Ἐμεῖς, κι ἂν ἀκόμα μᾶς σφάξουν, εἴμαστε ἀποφασισμένοι νὰ κάνουμε ὅπως ἔκαναν οἱ Κρωμέτες. Θὰ φανερώσουμε τὴν πίστη μας καὶ θὰ χάσουμε ὅλα μας τα ὑπάρχοντα, ἀρκεῖ νὰ βγοῦμε ἀπὸ αὐτὴ τὴν κόλαση».
Καὶ ἀμέσως ὑπόγραψαν τὴ συμφωνία καὶ πῆραν ἀπόφαση νὰ πᾶνε στὸ Κάνι καὶ νὰ ὁμολογήσουν τὴν πίστη τῶν πατέρων τους μπροστὰ στὸ Μουτασερίφη καὶ ὅλο τὸ Συμβούλιο.
Καὶ τότε ἔβλεπες στὸ Σταυρὶ ἕνα θέαμα ποὺ νὰ σπαράζη τὴν ἀνθρώπινη καρδιά. Ὅλοι ἀγκάλιαζαν τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά τους, ἔκλαιγαν καὶ τὰ ἀποχαιρετοῦσαν, ὄχι γιατί φοβοῦνταν γιὰ τὴν ἀπόφαση ποὺ ἔπαιρναν, ἀλλὰ γιὰ τὰ βάσανα ποὺ θὰ τοὺς ἐπέβαλε ἡ βάρβαρη κυβέρνηση τοῦ τόπου, ἡ ὁποία οὔτε νόμο εἶχε οὔτε πίστη, καὶ ἡ ὁποία ἦταν ἐξοργισμένη γιατί οἱ Σταυριῶτες πῆραν θάρρος ἀπὸ τοὺς Κρωμέτες καὶ ἀπὸ τοὺς Γιαγλί-ντερέδες.
Ἀφοῦ πολὺ τὸ σκέφτηκαν καὶ τὸ συζήτησαν, πῆγαν καὶ λειτουργήθηκαν στὴν ἐκκλησία καὶ μετάλαβαν, ἔκαναν τὸ σταυρό τους καὶ πῆραν του Κανὶ τὸ δρόμο κι ἦρθαν μπροστὰ στὸ Μουτεσαρίφ, τὸν Χάμαλην Γιουσοὺφ πασᾶ, καὶ ἄφοβα τοῦ εἶπαν τὴν ἀπόφασή τους. Ὁ Μουτεσαρίφης, ἔξυπνος ἄνθρωπος, ὅταν βρέθηκε μπροστὰ σὲ ὀγδόντα ἀνθρώπους ἕτοιμους νὰ πεθάνουν, ἐπροσκάλεσε τὸ Ἰνταρέ-Μεζλισὶν καὶ τὸ Μουφτῆ τῆς πολιτείας καὶ μπροστά τους προσπάθησε μὲ καλὸ τρόπο νὰ τοὺς κάνη ν’ ἀλλάξουν γνώμη. Ὅταν ὅμως εἶδε πὼς εἶναι ἀμετάπειστοι, τοὺς φυλάκισε.
Δυὸ μέρες ἔμειναν στὴ φυλακὴ πεινασμένοι, διψασμένοι, ἄϋπνοι, καὶ κατόπι τοὺς ἔβγαλε καὶ τοὺς ἔστειλε σὲ καταναγκαστικὰ ἔργα. Καὶ ἔβλεπες τοὺς νέους μάρτυρες τοῦ χριστιανισμοῦ νὰ κουβαλοῦν μὲ τὴ ράχη τοὺς ἀπὸ μέσα ἀπὸ τὴν πολιτεία μεγάλες πέτρες, κάτω ἀπὸ τὸ μαστίγιο τῶν ζεπτιέδων, καὶ νὰ χτίζουν ντουβάρια στὴ Ρωμαίισσα, στὸ τούρκικο νεκροταφεῖο, ἄλλους νὰ καθαρίζουν ἀποχωρητήρια σὲ δημόσια γραφεῖα, ἄλλους νὰ κουβαλοῦν στὰ λουτρὰ τὰ σκεύη τῶν χανουμισσών, ἄλλους νὰ καθαρίζουν τὰ χάνια τῆς πολιτείας ἀπὸ τὶς ἀκαθαρσίες τῶν ὑποζυγίων, ἄλλους νὰ κάνουν κατώτερες δουλειές, ἐνῷ τοὺς ἔφτυναν, τοὺς ὕβριζαν, τοὺς ἔσπρωχναν καὶ τοὺς ράβδιζαν.
Τί ἔκαναν οἱ πρόκριτοι καὶ οἱ δημογέροντες τοῦ Κανί; Ἡ ἀλήθεια εἶναι πὼς δὲν κάθισαν μὲ σταυρωμένα χέρια. Ὁ δεσπότης ὁ Γερβάσιος Καρνέτης προσκάλεσε σὲ συνεδρίαση τὴ Δημογεροντία, ποὺ ἀποτελοῦνταν ἀπὸ τὸ Χατζῆ Ἀναστάση Τσαμουρλή, τὸν ἀδελφὸ τοῦ Χατζῆ Κωνσταντῖνο, τὸ Χατζῆ Κωνσταντῖνο Τσαμκιόζη, τὸν Ἀναστάση Βαφειάδη, τὸ Γιάννη Τουλούμη, τὸ Χατζῆ Δημήτρη Μουμτζῆ, τὸν Ἀγαθάγγελο Δημητριάδη. Ἡ Δημογεροντία ἀποφάσισε καὶ ἔκρινε καλὸ νὰ στείλουν πεζοδρόμους στὴν Τραπεζοῦντα -γιατί τότε τηλεγραφεῖα δὲν ὑπῆρχαν, καὶ στὸ ταχυδρομεῖο τὰ ἑλληνικὰ γράμματα πάντα ἀνοίγονταν ἀπὸ τοὺς ταχυδρομικοὺς ὑπαλλήλους- νὰ δώσουν εἴδηση στὴν Ἀδελφότητα τῶν Ἀργυροπολιτῶν καὶ τὸν ἐκεῖ σχολάρχην Γεώργιον Παπαδόπουλον τὸν Κυριακίδην γιὰ τὰ ὅσα ἔγιναν στὸ Κάνι, καὶ ἐκεῖνοι νὰ εἰδοποιήσουν τὶς Πρεσβεῖες καὶ τὸ Πατριαρχεῖο καὶ νὰ προλάβουν τὸ κακό.
Βρῆκαν καὶ ἔστειλαν τέτοια παλληκάρια, καὶ γρήγορους σαΐδες, τὸ Γιάννη τοῦ Λουκᾶ καὶ τὸν Παντελῆ Ζαμανόπουλο, ποὺ σὲ 15 ὧρες ἔφτασαν ἀπὸ τὸ Γουλάτι στὴν Τραπεζοῦντα. Ἀπ’ ἐκεῖ ὁ Κυριακίδης ἔγραψε ἀμέσως στὸ Πατριαρχεῖο καὶ στὶς Πρεσβεῖες καὶ ἔστειλε ἀναφορὰ στὴν Ὑψηλὴ Πύλη καὶ πέτυχαν νὰ σταλοῦν γρήγορα κυβερνητικὲς διαταγές, νὰ σταματήσουν οἱ βασανισμοὶ τῶν Σταυριωτῶν καὶ νὰ τοὺς ἀφήσουν νὰ πᾶν στὰ σπίτια τους.
Καὶ ὕστερα ἀπὸ κάμποσες μέρες, στὶς 29 Ἰουνίου, ἐλεύθεροι, καὶ χωρὶς σαρίκι καὶ τσουμπέ, μὲ χαρούμενο τὸ πρόσωπο καὶ γαληνεμένη τὴν καρδιά, γύρισαν τρεχάτοι στὰ χωριά τους, πῆγαν στὶς ἐκκλησίες, ἄναψαν μεγάλες λαμπάδες, χτύπησαν τὶς καμπάνες, δόξασαν τὴν Ἁγία Τριάδα, ποὺ οἱ γονεῖς τους μπροστά τους τὴν ἀρνοῦνταν, καὶ ἄρχισαν τὶς χαρὲς καὶ τὶς διασκεδάσεις.
Μονάχα οἱ Κασίμ-ζαντέδες, ἐπειδὴ εἶχαν τὴν πόστα τῆς Τραπεζοῦντας ὡς τὸ Ἐρζερούμ, δὲν πῆραν μέρος ὡς τὸν καιρὸ τῆς Ἀνταλλαγῆς, ὁπότε κρυφά-κρυφὰ ἕνα δυὸ ἦρθαν κι ἐκεῖνοι στὸ Ὠραιόκαστρο τῆς Θεσσαλονίκης καὶ φανερώθηκαν καὶ δόξασαν τὸ Θεό.
https://agiazoni.gr/%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%e1%bd%b0-%ce%ba%cf%81%cf%85%cf%80%cf%84%ce%bf%cf%87%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%b1%ce%bd%e1%bf%b6%ce%bd/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου