Πέραν, όμως, όλων αυτών εντοπίζουμε και ένα άλλο χαρακτηριστικό στον Άγιο Νεκταριο , που ταιριάζει απόλυτα με τον πνευματικό του υιό, τον Δημητράκη. Είναι η σχέση του με τον μουσικό κόσμο και, φυσικά, με το Ωδείο Αθηνών. Θα λέγαμε ότι αυτό το χαρακτηριστικό τον καθιστά μοναδικό ως σύμβουλο στο ζήτημα του παιδιού. Ας δούμε την πορεία της σχέσης αυτής.
Στη συνεδρία της 6 Ιουλίου 1903 το Διοικητικό Συμβούλιο του Ωδείου αποφάσισε την ίδρυση σχολής βυζαντινής μουσικής και ανέθεσε στο τότε διευθυντή Γ. Νάζο235 την μελέτη του ζητήματος σε συνεννόηση με τον Μητροπολίτη Αθηνών. 236 Η σχολή προβλέπει έδρα λειτουργικής, ονοματολογίας και ιστορίας της εκκλησιαστικής μουσικής, 237 με πρώτο καθηγητή τον Ανδρούτσο, ενώ τον Σεπτέμβριο του 1904 διορίζεται ο Κ. Ψάχος. 238 Τελικά το 1905 καταρτίζεται ειδική επιτροπή στην οποία μετέχει και ο διευθυντής της Ριζαρείου «σκοπούσα την καθόλου μεν μελέτην παντός μουσικού θέματος, προς την ημετέραν Εκκλησιαστικήν μουσικήν σχετιζομένου, ιδία δε τον μετ’ επιστημονικής ακριβείας καθορισμόν αμφισβητουμένων τινών σημείων της θεωρίας της Βυζαντινής μουσικής, επί τη βάσει της σωζομένης φωνητικής παραδόσεως προς δε και τον καταρτισμόν ομοιομόρφου εν τω ψάλλειν μουσικού συστήματος, συμφώνως προς το ανέκαθεν εν τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία παραδεδεγμένον σεμνόν και κατανυκτικόν του ιερού μέλους ύφος».239 Μετά από παράκληση του μητροπολίτη Θεοκλήτου να αναλάβει τη διδασκαλία του Τυπικού και των υμνογράφων της Εκκλησίας στους μαθητές της σχολής, κάτι που ο Άγιος δέχεται με μεγάλη χαρά, 240 και δίνεται ολόψυχα στη μελέτη για την προετοιμασία του μαθήματος. Τελικά δεν ευοδώθηκε αυτή η διδασκαλία. 241 Με δική του πρωτοβουλία, ωστόσο, είναι παρών στις εξετάσεις της Σχολής κατά τα έτη 1905-1907. 242
Ο ίδιος συνέθετε υμνογραφήματα ως «άριστη έκφανση μιάς αδήριτης προσωπικής του ανάγκης, να κοινοποιήσει το συναίσθημα, την ευχαρίστηση της καρδιάς του, τον διαπνέοντα την καθόλου ύπαρξή του ακόρεστον πόθο της ανυμνήσεως και την πηγαία διάθεση να συνθέτει ύμνους», 243 που αποδεικνύουν μια «έκδηλη μουσική ευαισθησία». 244 Ήταν γνωστός στο ‘μουσικό γίγνεσθαι’ της εποχής245 και η εκτίμηση που έτρεφαν προς το πρόσωπό του οι μουσικοδιδάσκαλοι των αρχών του 20ου αιώνα και η σχέση του με τους «μουσικούς κύκλους… αποτελούν ενδεικτικά στοιχεία περί της μουσικότητος του Οσίου». 246 Ο Χαλδαιάκης τονίζει ότι: «ο Άγιος πιστοποιείται ως εμβριθής γνώστης της μουσικής καταστάσεως της εποχής του». 247
Η εξομολόγηση.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο Δημητράκης ήξερε τον Άγιο Νεκτάριο τουλάχιστον από το 1903, όντας 7 χρονών,248 όπου τον συναντά στην κηδεία του Πατρών Ιεροθέου. 249 Συναντιούνται ξανά με αφορμή το ετήσιο μνημόσυνο στο κτήμα του άλλου θείου του Χαραλάμπου Ματθόπουλου. Και τέλος, με την προτροπή των οικείων του, πηγαίνει να εξομολογηθεί τον πόθο του για την μοναχική ζωή στη Σιμωνόπετρα, σε σχέση με την αγάπη του για την μουσική. Ο Άγιος γνωρίζει, όπως είδαμε τον μουσικό κόσμο και έχει έμφυτη μουσικότητα, κοινό στοιχείο και στον, ήδη, εδώ και ένα χρόνο μαθητή του Ωδείου, Μητρόπουλο. 250 Το πού και πότε έγινε η συνάντηση δεν μας είναι γνωστό με ακρίβεια. Εξάπαντος, πρέπει να έγινε το διάστημα από το καλοκαίρι του 1911 ως το καλοκαίρι του1912. Πιθανότερο είναι το καλοκαίρι του 1911, επειδή εκείνη τη χρονιά πεθαίνει ο αγαπημένος του θείος, μοναχός Νείλος, ύστερα από οδυνηρή ασθένεια στις 17 Ιουλίου. Ο ίδιος ο Μητρόπουλος, όπως είδαμε, πήγαινε στις σχολικές διακοπές, οπότε οι τελευταίες μέρες και η κοίμηση του θείου του, σε ηλικία 40 ετών, θα τον συγκίνησαν ιδιαίτερα, κάνοντας εντονότερο το δίλλημά του. Όσο για το πού έλαβε χώρα η συνάντησή τους, αν λάβουμε υπόψη μας ότι ο Άγιος παρέμεινε, κατόπιν παρακλήσεως, ως Διευθυντής της Ριζαρείου ως τις 16 Απριλίου 1908, 251 ενώ μετά και ως την κοίμησή του εγκαταβίωνε μόνιμα στην Μονή της Αγίας Τριάδος, θεωρούμε ως πιθανότερο να πήγε ο Δημήτρης στην Αίγινα. Ας δούμε τι έγινε σ’ αυτή την εξομολόγηση, που κατά τον Τρότερ, θυμίζει έργο του Ντοστογιέφσκυ, 252 αφού όντως, ως άλλος Αλιόσα Καραμάζωφ μπροστά στον στάρετς Ζωσιμά, 253 ο Δημητράκης πηγαίνει για να δεί έναν Άγιο, 254 για το αν θα πρέπει να μονάσει. Έχει μπροστά του μια θεία μορφή: «Πρόσωπον εις το οποίον ημιλλάτο η αρμονική αναλογία των μερών με την γλυκύτητα της εκφράσεως. Από τους γαλανούς οφθαλμούς του διεχύνετο μια ακτινοβολία, όμοια με το ανοιξιάτικο γλυκοχάραγμα. Και το ακτινοβολούν εκείνο πρόσωπο εστεφανούτο από χιονόλευκην συμμετρικήν γεννειάδα. Ήτο ωραία βιβλική μορφή». 255 Ήταν τόσο έντονη η εντύπωση που του έκανε η συνομιλία τους, ώστε: «Ο Μητρόπουλος έχει περιγράψει, πανομοιότυπα, τον ακριβή διάλογο ανάμεσά τους σε δεκάδες συνεντεύξεις». 256 Παραθέτουμε το απόσπασμα αυτούσιο από το βιβλίο του Αμερικανού βιογράφου.
«Ο διάλογος άρχιζε με τον Μητρόπουλο να περιγράφει την αγάπη του για την μουσική και την πίστη του στην πνευματική της δύναμη, ομολογώντας ωστόσο την ίδια στιγμή ότι αισθανόταν την ίδια έλξη για την ιδέα της μοναστικής ζωής. Αναζητούσε κάποια διαβεβαίωση ότι η επιλογή οποιουδήποτε από τα δύο δεν θα απέκλειε το άλλο και ότι η Εκκλησία θα μπορούσε να τον καθοδηγήσει σε μια θρησκευτική σταδιοδρομία η οποία θα μπορούσε να ικανοποιήσει και τα δύο πάθη του. «Όχι», είπε ο πνευματικός. «Παρ’ όλο που η Ορθόδοξη Ελληνική Εκκλησία φέρει πλούσια και ένδοξη μουσική κληρονομιά, δεν επιτρέπει οργανική μουσική στις λειτουργίες της». Σίγουρα η Εκκλησία δεν θα είχε αντίρρηση αν επεδίωκε μόνος την ολοκλήρωση των μουσικών του αναζητήσεων στον ελεύθερο χρόνο του, αντέτεινε ο Μητρόπουλος. «Ούτε κάτι τέτοιο είναι δυνατόν», αποκρίθηκε ο ιερέας. «Η Εκκλησία δεν επιτρέπει μουσικά όργανα σε ιερούς χώρους». Ο Μητρόπουλος αντέδρασε λέγοντας ότι ένα μικρό αρμόνιο στο κελί του θα του ήταν αρκετό. «Ούτε καν αρμόνιο», αποκρίθηκε ο ιερέας».
-36-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου