Ἡ ἀνάγκη τῆς ἀγάπης

  Ἂν καὶ δὲν ὑφίσταται ἐργοσωτηρία, ἀλλὰ Χριστοσωτηρία, δὲν σῴζεται δηλαδὴ ὁ ἄνθρωπος διὰ τῶν ἔργων, ἀλλὰ διὰ τῆς Πίστεως εἰς τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ µέσῳ τῆς Ἐκκλησίας Του, ὅµως καὶ τὰ ἔργα πίστεως κρίνονται ὡς ἀναγκαῖο συµπλήρωµα γιὰ τὴν πνευµατικὴ προκοπὴ τοῦ συνειδητοῦ πιστοῦ. Αὐτὰ τὰ ἔργα ἀποδεικνύουν τὴν πίστη καὶ βεβαιώνουν τὴν ἀγαθὴ διάθεση τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτὸς  εἶναι καὶ ὁ λόγος ποὺ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος κάνει λόγο πρὸς τὸν µαθητή του Τίτο, ἐπίσκοπον τῆς Κρήτης, περὶ τῶν ἔργων τῶν καλῶν. Φυσικὰ ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει στὸ ἐνεργητικό του κάτι τὸ καλό, ἔστω καὶ τὸ ἐλάχιστο ποὺ ἀποδεικνύει ὅτι ἡ συµπάθεια καὶ ἡ συµπαράσταση εὑρίσκονται στὴν φύση τοῦ ἀνθρώπου. Ἐδῶ ὅµως δεν μιλαμε για  κάτι τὸ ἁπλὸ καὶ τὸ περιστασιακό, ἀλλὰ για ἔργα γενικώτερα χριστιανικῆς προνοίας ποὺ ἐκπορεύονται ἀπὸ τὴν ἐν Χριστῷ ἀγάπη. Σὲ ἔργα τὰ ὁποῖα ὀργανώνουν καὶ διευθύνουν οἱ πιστοὶ διὰ τῆς Ἐκκλησίας. Σὲ προσφορὰ ποὺ χρειάζεται νὰ καταβληθεῖ χρηµατικὴ βοήθεια, θυσία καὶ κόστος καὶ γενικώτερα σὲ ὀργανωµένη µέριµνα, δοθέντος ὅτι “οἱ καιροὶ οὐ µενετοί”, ἕνεκεν ἀποστασίας, ἀπιστίας καὶ ἀθεΐας καὶ νοµοτελειακῆς λειτουργίας τῶν πνευµατικῶν νόµων. Φυσικὰ σὲ τέτοιες καταστάσεις συστρατεύσεως, ἀλλοίµονο ἐὰν ὁ Χριστιανὸς ἀπαντήσει “ζεύγη βοῶν ἠγόρασα, ἔχε µε παρητηµένον”. Ἀλλὰ ὑπάρχει καὶ κάτι βαθύτερο, πνευµατικώτερος λόγος γιὰ τὸν ὁποῖον τὰ τέκνα τῆς Ὀρθοδοξίας ἐπιβάλλεται νὰ ἐνστερνισθοῦν τὴν Ἀποστολική, δηλαδὴ Ἁγιοπνευµατικὴ Ἐπιταγή. Ὅτι δηλαδὴ τὰ καλὰ ἔργα ποὺ εἶναι θέληµα τοῦ Θεοῦ, ἐξοµοιώνουν τὸν ἄνθρωπο πρὸς τὸν Πανάγαθον Κύριον. Αὐτὸς εἶναι ὁ εὐλογηµένος προορισµὸς τοῦ ἀνθρώπου, νὰ ἐκτελεῖ µὲ ἀκρίβεια τὸ θέληµα τοῦ Πατρὸς τοῦ “ἐν τοῖς οὐρανοῖς”. Νὰ γίνει ὅσο τὸ δυνατὸν ὅµοιος µὲ αὐτόν. Καὶ ὁπωσδήποτε αὐτὸ καλλιεργεῖται καὶ καρποφορεῖ διὰ τῆς καλοσύνης.   Στὸ σηµεῖο ὅµως αὐτὸ κρίνεται ἀναγκαῖο νὰ ἐµβαθύνουµε ἔτι πλέον στὸ θέµα τῆς ἀνάγκης τῶν καλῶν ἔργων, ἀφοῦ αὐτὰ ἀποβλέπουν στὴν ἀνακούφιση τοῦ πλησίον. Στὸν πλησίον ποὺ ὅσο “ξένος” κι ἂν εἶναι, οὐδέποτε παύει νὰ εἶναι ἀδελφός µας. Καὶ ἂν αὐτὸ ἰσχύει γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, πόσο µᾶλλον ἰσχύει γιὰ τοὺς ὁµοδόξους καὶ ὁµοεθνεῖς ποὺ δεσµοὶ εὐλογίας καὶ αἵµατος µᾶς συνδέουν. Χρειάζεται ἆραγε νὰ ἀναπτύξουµε τί ἐστὶ ἐλεηµοσύνη πρὸς τοὺς πτωχούς, τί ἐστὶ προστασία στὰ ὀρφανά, τί ἐπίσκεψις στοὺς ἀσθενεῖς, τί παρηγοριὰ στοὺς θλιµµένους καὶ τόσες ἄλλες περιστάσεις ποὺ καθηµερινῶς ἀντιµετωπίζουµε καὶ ὁλονὲν καὶ περισσότερο θὰ αὐξάνουν λόγῳ κακῆς χρήσεως τῶν ἀγαθῶν καὶ τοῦ πλούτου ποὺ ἕως χθὲς ὅλοι µας ἀσυνειδήτως διασπαθίσαµε; Μόνο ὅποιος θεληµατικῶς κλείνει τοὺς ὀφθαλµούς του ἀρνεῖται νὰ βιώσει καὶ αὐτὲς τὶς “πληγὲς τοῦ Χριστοῦ”. Ἀλλὰ ὑπάρχει κάτι ἀκόµη βασικὸ, τὸ ὁποῖο πρέπει νὰ τονίσουµε. Ὅτι τὰ καλὰ ἔργα ὄχι µόνο ἀνακουφίζουν τὸν πένητα καὶ πάσχοντα στὸ σῶµα, ἀλλὰ ταυτοχρόνως ἀποβλέπουν στὴν σωτηρία τοῦ ἀδελφοῦ. Τὴν ψυχικὴ σωτηρία καὶ ἀπολύτρωση. Πόσες φορὲς λησµονοῦµε καὶ αὐτὴ τὴν πραγµατικότητα. Μᾶς διαφεύγει ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν πάσχει µόνο σωµατικῶς καὶ ὑλικῶς. Πάσχει, κυρίως ψυχικῶς. Ὑποφέρει ἀπὸ τὸ κακό, τὰ πάθη καὶ τὶς ἀδυναµίες, βασανίζεται ἀπὸ τὸ λυσσασµένο θηρίο τῆς ἁµαρτίας. Οἱ αἱµορροοῦσες σωµατικὲς πληγές, σὲ οὐδεµία τῶν περιπτώσεων µποροῦν νὰ συγκριθοῦν µὲ τὸν ἀβάσταχτο πόνο τῶν ψυχικῶν τραυµάτων καὶ τῶν πνευµατικῶν πληγῶν, ποὺ φέρει ὁ ἄνθρωπος τῆς ἀποστασίας καὶ ἐκεῖνος ποὺ ἀγνοεῖ τὸν Μεγάλο Ἰατρό. Αὐτὸν ποὺ εἶπε “∆εῦτε πάντες πρός µε οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισµένοι, καγὼ ἀναπαύσω ὑµᾶς”. (Ματθ. ια´ 28). Ἀλλὰ γιὰ νὰ γίνει αὐτό, γιὰ νὰ γνωρίσει καὶ προσεγγίσει ὁ ἄνθρωπος τὸν Σωτῆρα Χριστό, ἐκτός τῆς ἀγαθῆς διαθέσεως ποὺ εἶναι ἀναγκαῖο νὰ ὑπάρχει στὴν συνείδηση, ὁπωσδήποτε χρειάζεται καὶ κάποια ἁπλὴ ἕως καὶ ἔντονη, διακριτικὴ βεβαίως παρακίνηση. Ἀπαιτεῖται τὸ κήρυγµα καὶ ἡ διδασκαλία τῆς πίστεως. Φυσικὰ εἶναι ἀδύνατον ὅλοι νὰ εἶναι ἱεροκήρυκες, µποροῦν ὅµως καὶ πρέπει µὲ πνεῦµα ἀγάπης καὶ προσευχῆς, µαζὶ µὲ τὴν ὑλικὴ συνδροµὴ νὰ προσφέρεται καὶ ὁ καλὸς ὁ λόγος. Μία συµβουλὴ µὲ πολὺ διάκριση καὶ µία ἀδελφικὴ νουθεσία, ἀφοῦ καὶ ἐµεῖς ἔχουµε περάσει ἀπὸ τὰ ἴδια κακοτράχαλα µονοπάτια τοῦ κακοῦ καὶ ἔχουµε δοκιµάσει τὸ ὀλισθηρὸ παγοδρόµιο τῆς εὐπερίστατης ἁµαρτίας. Κυρίως δὲ µὲ τὸ ἴδιο τὸ ζωντανὸ παράδειγµα τῆς Ὀρθοδόξου πνευµατικότητος, µαζὶ µὲ τὴν ὁποιαδήποτε βοήθεια, γινόµαστε τὰ ὄργανα τῆς Χάριτος, ὥστε ἡ κοινωνία µας νὰ συνεχίσει νὰ ὑπάρχει µέσα σὲ ἀτµόσφαιρα ἐλπίδας καὶ εἰρήνης. Αὐτὰ λοιπὸν εἶναι “τὰ ἔργα τὰ καλὰ” ποὺ κάνουν τὸν ἄνθρωπο συνεργὸ τοῦ Θεοῦ καὶ µεταστρέφουν - ἐξαγνίζουν καὶ ἐξαγιάζουν τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων, γιὰ τὶς ὁποῖες ὁ Ἐλεήµων Κύριος ἔγινε ἄνθρωπος καὶ ὑπέστη τὸν Σταυρικὸ θάνατο. Ἀλλὰ ὑπάρχει ἀµφιβολία ὅτι τὰ “καλὰ ἔργα” εἶναι ὠφέλιµα καὶ γ᾽ αὐτοὺς ποὺ τὰ ἐνεργοῦν;    Πόσο δίκαιο εἶχε µία φιλεύσπλαγχνη ψυχή, ὅταν ρωτήθηκε κάποτε, “µὰ γιατί δὲν κρατᾶς τίποτε γιὰ τὸν ἑαυτό σου; Γιατί τὰ σκορπίζεις ὅλα;” καὶ µὲ χάρη καὶ παιδικὴ ἀφέλεια ἀπάντησε· “Φυσικὰ ἐνεργῶ κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο διότι οἱ ἀδελφοί µου ἔχουν ἀνάγκες πολλές, ἀλλὰ κυρίως δὲν µπορῶ νὰ κρατήσω τίποτε, διότι θὰ µαραζώσω. Τὸ ἔχω ἀπόλυτη ἀνάγκη. ∆ὲν µπορῶ νὰ φανταστῶ τὴν ὕπαρξή µου νὰ κρατᾶ τὰ ἐλέη τοῦ Θεοῦ”. Καὶ τόνισε πολὺ χαρακτηριστικὰ “ἀνάγκη µου ἐστὶ ἡ ἐλεηµοσύνη καὶ ἡ προσφορὰ στοὺς πτωχοὺς ἀδελφοὺς τοῦ Ἰησοῦ”. Ἀλλὰ µετὰ ἀπ᾽ αὐτὴν τὴν ὁµολογία καὶ τὴν προτροπὴ-ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ, µποροῦµε νὰ προσθέσουµε τίποτε δικό µας; Τοῦτο µόνο ἐπισηµαίνουµε καὶ ἂς κλείσουµε τὴν θεωρία, γιὰ νὰ περάσουµε στὴν ἐνεργὸ πρακτικὴ ἀγάπη. Ὅταν µαζεύουµε, γεµίζει ἡ χούφτα µας γιὰ νὰ τὰ χάσουµε καὶ πάλι. Ὅταν ὅµως σκορπίζουµε, ξεχειλίζει ἡ καρδιά µας. Ἀµήν. Ἀρχιµ. Ἰωὴλ ΚωνστάνταροςΟΡΘΟΔ.ΤΥΠΟΣ2086