Όταν ήταν έφηβος στην Κωνσταντινούπολη, ο Άγιος Νεκτάριος, παρά την καθημερινή βιοπάλη και την κούραση, έβρισκε χρόνο να γράφει ρητά της Αγίας Γραφής στα χαρτιά περιτυλίγματος των δεμάτων που ετοίμαζε. Αυτό το πρώτο υποτυπώδες συγγραφικό εγχείρημα προοιωνίζει και καθορίζει το κατ’ εξοχήν γνώρισμα της συγγραφικής παραγωγής του, που είναι η πλούσια χρήση της Αγίας Γραφής27 . Ο Άγιος Νεκτάριος αγαπούσε και μελετούσε τις Αγίες Γραφές. Πηγή της εμπνευσής του και οδηγός της διδασκαλίας του ήταν πάντα η Αγία Γραφή και τα συγγράμματα των Πατέρων της εκκλησίας. Τον κανόνα της Αγίας Γραφής αναγνωρίζει ως το πληρέστατο οπλοστάσιο, από το οποίο ο πιστός μπορεί να προμηθεύεται επιχειρήματα για την αντίκρουση των άπιστων. Η σκέψη του θεμελιώνεται πάνω στην αυθεντία της Αγίας Γραφής και όλα τα θέματα τα τεκμηριώνει με το λόγο της Αγίας Γραφής. Διαβάζουμε από το βιβλίο του «ποιμαντική»: «…..πηγαί δε, έξ ών να αντλή, αι Αγίαι Γραφαί δι ’ ο οφείλει νά μελετά πάντοτε τάς Άγιας Γραφάς, όπως συγκρατή ταύτας είς τήν εαυτού μνήμην, και ευχερώς μνημονεύει τών χωρίων, ών δεϊται έν τή διδασκαλία και τή αναπτύξει τών λόγων αυτού [...] Περί δέ τής Κ .Δ . λέγομεν, ότι ό κήρυξ του θείου λόγου οφείλει νά έπίσταται άπό στήθους, εί τοΰτο αυτώ δυνατόν, πάντα τα βιβλία τής Κ .Δ . διότι διά τών ρημάτων τής Κ .Δ . θά καλέση είς πίστιν, είς έλπίδα, είς άγάπην, είς άρετήν, είς τελειότητα’ δι’ αυτών θά πείσει τους άκουόντας, δι’ αυτών θά οίκοδομήση τους πιστούς, δι’ αύτών θά παρακαλέση τούς περιπεσόντας, δι’ αύτών θά ένθαρρύνη τούς όλιγοψύχους, δι ’ αύτών θά διαθερμάνη τούς όλιγοπίστους, καί έν γένει δι’ αύτών θά κορυφώση τό έργον τής έαυτοΰ διδασκαλίας, ένισχύων τούς πιστούς είς τήν εαυτών πίστιν καί άναπτερών τό εαυτών φρόνημα» 28 . Αφού η ορθόδοξη θεολογία στηρίζεται στην Αγία Γραφή και στην απορρέουσα από αυτή Πατερική διδασκαλία, ο Άγιος Νεκτάριος ως ορθόδοξος θεολόγος έχει πληθώρα παραπομπών απ’ την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της εκκλησίας στα βιβλία του29. Στο βιβλίο του «ορθόδοξος ιερά κατήχησις» που γράφτηκε για χρήση των μαθητών της Ριζαρείου σχολής και εκδόθηκε το 1899 γράφει: «αι ιεραί γραφαί της παλαιάς και καινής διαθήκης και η ιερά παράδοσις εισίν αι πηγαί της χριστιανικής διδασκαλίας»30 . Στην απολογητική μελέτη του «Περί της εν τω κόσμω αποκαλύψεως του Θεού», την οποία δημοσίευσε το 1892 ενώ υπηρετούσε ως ιεροκήρυκας στο νομό Εύβοιας, ο Άγιος Νεκτάριος γράφει χαρακτηριστικά: «Αι αγίαι Γραφαί της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης έχουσιν ως υπόθεσην την ιστορικήν εν τω κόσμω αποκάλυψιν του Θεού». Συμπληρώνει επίσης ότι «τών ιερών Γραφών ή άρχαιότης και τό κύρος είσιν ανώτερα πάσης αμφισβητήσεως διότι ουδέποτε υπήρξε βιβλίον έτερον φέρον πλειότερα τη μαρτυρία της αρχαιότητος και γνησιότητος και ουδέν έτερον εφρουρήθη μετά τοσαύτης ευλάβειας και ενδιαφέροντος, όσον ή ιερά Γραφή»31 .
Το Πατερικό πνεύμα εκφράζεται σε όλο το συγγραφικό έργο του Αγίου Νεκταρίου. Εκτός από την Αγία Γραφή, στα βιβλία του περιέχονται πλήθος παραπομπών στους Πατέρες της Εκκλησίας και σε εκκλησιαστικούς συγγραφείς, ακόμα και σε λιγότερο γνωστούς, καθώς και στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και συγγραφείς. Αυτή η πλούσια χρήση πηγών αποδεικνύει τη βαθιά του γνώση και τη σύνθεση των θεολογικών του απόψεων, προσδιορίζοντας την αναφορά του στην παράδοση της Ορθοδοξίας και την Ελληνική φιλοσοφία.
-17-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου