2. Η ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ (1669-1821)

 Τα Οθωμανικά στρατεύματα πολιορκούν ασταμάτητα το φρούριο, που όμως φαίνεται απόρθητο. Η άμυνα του φρουρίου ενισχύεται από νέες επικουρίες κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία. Ο Θ. Δετοράκης αναφέρει ότι «στις 2 Νοεμβρίου 1668 έφτασε γαλλική δύναμη 600 ανδρών. Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1669 ήρθαν νέες ενισχύσεις. Ο Λεοπόλδος Α΄ της Γερμανίας έστειλε 2000 στρατιώτες, ο δούκας του Αννόβερου 4000, η Βενετία 900. Παράλληλα με τις στρατιωτικές ενισχύσεις έφθασαν εφόδια και πολλά χρήματα για τις πληρωμές των μισθοφόρων»41. Ωστόσο οι ξένοι στρατηγοί δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στο σχέδιο δράσης και τακτικής, με αποτέλεσμα οι απώλειες να είναι τεράστιες. Οι Γαλλικές δυνάμεις είχαν πάνω από 2000 τραυματίες και νεκρούς. Τον Αύγουστο του 1669 ο δούκας του Navaille αποφάσισε να εγκαταλείψει την Κρήτη μαζί με γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις. Ο Στρατηγός Μοροζίνη είδε ότι η κατάληψη του φρουρίου ήταν ζήτημα χρόνου και άρχισε τις διαπραγματεύσεις για την παράδοση του φρουρίου42. Οι διαπραγματεύσεις άρχισαν στα τέλη Αυγούστου και είχαν διάρκεια 20 μέρες. Οι εκπρόσωποι της Οθωμανικής πλευράς ήταν ο Αχμέτ Αγάς και ο Έλληνας διερμηνέας  Παναγιώτης Νικούσιος. Εκπρόσωποι του Μοροζίνι ήταν ο Σκωτσέζος Annant και ο Κρητικός Στέφανος Σκορδίλης. Οι συνθήκη παράδοσης του φρουρίου υπογράφτηκε 16 Σεπτεμβρίου 1669 και οι εχθροπραξίες σταμάτησαν αμέσως43. Ο Βενετός στρατηγός είχε 12 ημέρες για να εκκενώσει την πόλη. Η συνθήκη προέβλεπε ότι ο χριστιανικός πληθυσμός του Χάνδακα μπορούσε να πάρει την κινητή περιουσία του και να φύγει από την πόλη44. Ο Χάνδακας εκκενώθηκε μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου. Στις 4 Οκτωβρίου ο Αχμέτ Κιοπρουλής  μπήκε στην πόλη και βρήκε μόνο σωρούς από ερείπια. Οι κάτοικοι του Χάνδακα μεταφέρθηκαν στο μικρό νησί Δία, ανοιχτά του Ηρακλείου και από εκεί στα Επτάνησα και σε άλλες περιοχές45. Με την κατάκτηση του Χάνδακα, η Κρήτη γίνεται περιοχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

2. Η ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ (1669-1821) 

 2.1. Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ 

 2.1.1. Οι συνέπειες της Οθωμανικής κατοχής 

 Η κατάκτηση της Κρήτης από την Οθωμανική αυτοκρατορία σταμάτησε μία περίοδο πολιτιστικής και πνευματικής άνθησης στην παιδεία, την λογοτεχνία, τις τέχνες και το θέατρο. Ο μακροχρόνιος Κρητικός πόλεμος σε συνδυασμό με τους ομαδικούς εκπατρισμούς και τους εξισλαμισμούς μείωσε δραματικά τον πληθυσμό του νησιού και σχεδόν εκμηδένισε την πολιτιστική δραστηριότητα46. Η οικονομική δραστηριότητα περιορίσθηκε στην γεωργία και την κτηνοτροφία ενώ τα πρώτα πενήντα χρόνια της κατοχής δεν υπήρχε σχεδόν καμία εμπορική δραστηριότητα47. 

Η φορολογία ήταν αβάστακτη και οι συνθήκες διαβίωσης ήταν ιδιαίτερα δύσκολες για τους κατοίκους του νησιού και όπως αναφέρει ο Βασίλειος Ψιλάκης «η πίεσις  των νέων κατακτητών έτεινε προς εξώλειαν και εξόντωσιν του εγχώριου στοιχείου»48 . 

 Ωστόσο, οι Τούρκοι αποκατέστησαν την Ορθοδοξία στην Κρήτη και επανέφεραν την Ορθόδοξη ιεραρχία με απώτερο σκοπό «τον ψυχολογικό επηρεασμό των ορθόδοξων λαών»49.

-24-