γ) Το περιεχόμενο
1- Ο Χριστός έλαβε την αδυναμία μας (1-3) Στον πρόλογο της Επιστολής αυτής, ο Άγιος Αντώνιος δεν προσφωνεί τα τέκνα του –όπως έπραττε συνήθως - και χρησιμοποιεί ένα χωρίο από τον Απόστολο Παύλο306, για να δείξει πως έλαβε ο Χριστός τις αδυναμίες μας, για να μας δίνει τη χάρη και τη δόξα Του. Και ολοκληρώνει την παράγραφο με ένα άλλο χωρίο από τον Απόστολο Παύλο, που αναφέρεται στη γνώση μας για τον Χριστό: «Εγώ γνωρίζω «τη χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος για μας έγινε φτωχός, ενώ ήταν πλούσιος, ώστε εμείς να πλουτίσουμε με τη φτώχεια Εκείνου» και να απελευθερωθούμε μέσω της υποταγής Του, να ενδυναμωθούμε με την αδυναμία Του και να γίνουμε σοφοί, όταν δέχθηκε τη μορφή της άγνοιάς μας, και να αναστηθούμε με το θάνατό Του, και να φωνάξουμε με τον απόστολο [Παύλο], και να πούμε: «Αν και έχουμε γνωρίσει κατά σάρκα το Χριστό, τώρα όμως δεν τον γνωρίζουμε πια έτσι»309. Η περικοπή αυτή επαναλαμβάνεται εδώ για τρίτη φορά στις Επιστολές.
2- Οι συνέπειες της αμαρτίας και η αγνωσία μας για τη νοερά μας ουσία (4-9)
Αρχίζει την ομιλία του ο Άγιος για την αγνωσία μας με τα παρακάτω
Η Αραβική μετάφραση
Αλήθεια, αγαπητοί μου, σας λέγω ότι αυτά τα λόγια είναι ακριβή στα νοήματά τους, και έχω πολλά άλλα να σας πω, τώρα όμως δεν είναι ο [κατάλληλος] καιρός να τα εξηγήσω.
Η ελληνική παράδοση
«4 Αλήθεια, αγαπητοί μου, όσον αφορά το νόημα της λέξης της ελευθερίας, υπάρχουν πολλά να σας πω, όμως δεν είναι ο [κατάλληλος] καιρός να τα εξηγήσω.»
Παρατηρούμε ότι η ελληνική παράδοση συμφωνεί με το κοπτικό πρωτότυπο της Τρίτης Επιστολής όσον αφορά το λόγο του Αγίου για την ελευθερία. Στη συνέχεια, ο Άγιος χαιρετίζει τα τέκνα του και τα ευλογεί. Στην ελληνική παράδοση τους καλεί «οι Αγνοί Αληθινοί Ισραηλίτες στην νοερά τους ουσία», έκφραση η οποία δεν απαντάται στην Αραβική μετάφραση. Έπειτα, τονίζει ότι «πρέπει να αγωνιζόμαστε για την σωτηρία των ψυχών μας από τα πάθη μέσω του νοερού νόμου»
Η έκφραση «ο νοερός νόμος» στην ελληνική παράδοση είναι «ο νόμος της διαθήκης». Ύστερα, αναφέρεται και στις δύο παραδόσεις για τις συνέπειες της αμαρτίας στον άνθρωπο, που συνεπάγεται την απώλεια της ικανότητας του ανθρώπου να γνωρίζει τη νοερά του ουσία: «Διότι εξαιτίας της διάδοσης του δόλου και της ηδονής των παθών και της αύξησης των διαβολικών πειρασμών, έχουν αδυνατήσει οι αισθήσεις μας και πέθαναν οι κινήσεις των ψυχών μας, γι’ αυτό δεν μπορέσαμε να γνωρίσουμε την τιμή της νοεράς μας ουσίας λόγω της πτώσης μας στα πάθη».
Παρατηρούμε ότι η έκφραση «οι κινήσεις των ψυχών» δεν απαντάται στην ελληνική παράδοση και πρέπει να τονίσουμε ότι η έκφραση εδώ δεν συμφωνεί καθόλου στο νόημα της με την ίδια έκφραση, που απαντώνται στην πρώτη και δεύτερη Επιστολή, διότι σε αυτές σημαίνει τα πάθη και τις επιθυμίες της ψυχής.
Στην Α΄ Επιστολή αναφέρεται: «η ψυχή έχει δικές της άλλες κινήσεις, και είναι διαφορετικές από εκείνες του σώματος, τις οποίες θα ήθελα να σας τις γνωστοποιήσω. Αυτές είναι η υπερηφάνεια, η επίπληξη των ανθρώπων…. και τα υπόλοιπα πάθη» . Επίσης, στην Β΄ Επιστολή σημειώνεται: «Και αφού η ψυχή του ανθρώπου, η οποία ενώνεται με το σώμα, έχει αδυνατήσει τόσο πολύ, ώστε να έχει αλλοιωθεί, εξαιτίας των κινήσεων της [ψυχής]». Αλλά εδώ εννοεί ο Άγιος τα πνευματικά αισθητήρια της ψυχής, γι’ αυτό στην ελληνική παράδοση λέει «έχει ψυχρανθεί με το νόμο της διαθήκης και πέθαναν οι ικανότητες του νου μας»310
-138-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου