Το ανθρωπιστικό – υπαρξιακό μοντέλο αναπτύχθηκε από τους Carl Rogers και Abraham Maslow κυρίως ως αντίδραση στην ψυχανάλυση και τον συμπεριφορισμό με επίκεντρο υγιή, λογικά και ανώτερα κίνητρα. Οι βασικές αρχές του συγκεκριμένου μοντέλου είναι αφενός η ελεύθερη βούληση του ατόμου ανεξάρτητη από προηγούμενες εμπειρίες του και αφετέρου η φαινομενολογική προσέγγιση, με την συμπεριφορά του ατόμου να γίνεται κατανοητή στο πλαίσιο της υποκειμενικής του εμπειρίας. Ο Rogers εισήγαγε την προσωποκεντρική προσέγγιση ως θεωρία για τον εαυτό με την πορεία προς την αυτοπραγμάτωση να γίνεται μέσω της αποδοχής άνευ όρων , της αυθεντικότητας και της ενσυναίσθησης, ενώ ο Maslow έθεσε την πραγμάτωση των αναγκών που είναι ιεραρχικά δομημένες με κύριο στόχο την αυτοπραγμάτωση. Το πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι ενδυναμώνει την αυτογνωσία μέσω της ενεργητικής ακρόασης και της αντανάκλασης του συναισθήματος, ωστόσο δεν ενδείκνυται για σοβαρές ψυχωτικές καταστάσεις53.
Το κοινωνικό – πολιτισμικό μοντέλο ψυχοθεραπείας προσεγγίζει την θεραπεία υπό την επιρροή που ασκείται από τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν στο ευρύτερο περιβάλλον και αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο ολιστικά σε σχέση με τις συνθήκες που επικρατούν στο περιβάλλον του. Βασική αρχή της μεθόδου αυτής είναι να λαμβάνονται υπόψη κοινωνικοί παράγοντες όπως η φτώχεια και η διαφορετικότητα ενώ η περιθωριοποίηση που μπορεί να προκύπτει εξαιτίας τέτοιων παραγόντων είναι το ζητούμενο προς καταπολέμηση. Εστιάζει σε ανάλυση κοινωνικών ανισοτήτων που μπορεί να επηρεάζουν τον ασθενή, ενώ καμιά φορά μπορεί να παραμελήσει την προσωπική εμπειρία του ασθενούς.54
Τέλος, θα εξετάσουμε το συστημικό μοντέλο ψυχοθεραπείας που περιλαμβάνει την αλληλεπίδραση που μπορεί να έχει ο ασθενής σε συστήματα όπως η οικογένεια, η κοινωνία ή το σχολείο. Η θεραπεία δίνει έμφαση στην σχέση μεταξύ του θεραπευόμενου και του συστήματος στοχεύοντας στην μεταβολή του συνόλου του συστήματος και όχι αποκλειστικά του ασθενούς. Κύριοι εκπρόσωποι του μοντέλου είναι ο Salvador Minuchin ο οποίος εδραίωσε την δομική θεραπεία της οικογένειας δημιουργώντας γέφυρα με αυτή και αναδομώντας την λειτουργία της και ο Paul Watzlawick ο οποίος επικεντρώθηκε στην στρατηγική θεραπεία της οικογένειας με την άμεση αλληλεπίδραση των μελών της διερευνώντας τις υπάρχουσες δυσκολίες και αναπτύσσοντας σχετικό σχέδιο δράσης με εφαρμογή στρατηγικών παρεμβάσεων προς αποκατάστασης του προβλήματος. Η μέθοδος αυτή ενδείκνυται για οικογενειακά προβλήματα αλλά εφαρμόζεται δύσκολα όταν η θεραπεία είναι ατομική καθώς έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν δεν εφαρμόζεται ατομικά αλλά σε όλα τα μέλη της οικογένειας55. Μετά την συνοπτική παρουσίαση των επικρατέστερων μοντέλων ψυχοθεραπείας αξίζει να σημειώσουμε ότι στον σύγχρονο κόσμο υπάρχει η ανάγκη για μελέτη του ανθρώπου ολιστικά μέσω ενός σύγχρονου βιοψυχοκοινωνικού μοντέλου που μπορεί να συνδυάσει βιολογικούς παράγοντες με ψυχολογικούς και κοινωνικούς ώστε να μπορεί να έχει πληρέστερη εικόνα τόσο του εσωτερικού αλλά και του εξωτερικού περιβάλλοντος του ατόμου. Το μοντέλο αυτό συνδυάζει την κατανόηση της ψυχικής υγείας με σύγχρονα δεδομένα επιστημονικής έρευνας παρέχοντας μια πληρέστερη γνωμάτευση και θεραπεία του ασθενούς. Η αλληλεπίδραση των κοινωνικο-ψυχο-βιολογικών παραγόντων έχουν ως αποτέλεσμα την ψυχική αρμονία ή αντίστοιχη δυσαρμονία του ανθρώπου, για τον λόγο αυτό η σύγχρονη θεραπευτική των ασθενειών της ψυχής, εκτός των ψυχιατρικών μεθόδων και θεραπειών, θεωρεί απόλυτα σημαντική την συνεργασία με άλλες θεραπείες όπως για παράδειγμα την ορθόδοξη πνευματική ψυχοθεραπεία που μπορεί να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα για την ψυχιατρική επιστήμη56.
-30-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου