Ἡ ἀξία τοῦ παραδείγματος

Οἱ Πατέρες στόν σύγχρονο κόσμο

Ἡ ἀξία τοῦ παραδείγματος
Ἀρχιμ. Ἐφραίμ Μιλτιάδου, Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων Σπάρτης.

Η ἐποχή μας χαρακτηρίζεται ὡς πολυ-
φωνική, πληθωρικὴ στὶς ἰδέες καί στὰ
ἀρνητικά πρότυπα πού δυστυχῶς εἶναι
πολλὰ, ἐνῶ χάσαμε τὸ σωστὸ παράδειγμα
ποὺ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν πνευματική
του οἰκοδομή.
Ὁ Ἅγιος Ἱωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς
λέγει βαθυστόχαστα «Οὔτε νεκρὸς ποὺ
ἀνασταίνεται δὲν προσελκύει τόσο τὸν
ἄπιστο, ὅσο ὁ ἄνθρωπος ποὺ ζεῖ φιλοσοφη-
μένα χριστιανικὴ ζωὴ».
Μπορεῖ νὰ μιλᾶμε ἀπὸ τὸ πρωὶ μέχρι τὸ
βράδυ ἀκόμα καὶ γιὰ πνευματικὰ θέματα
ἀλλὰ δυστυχῶς ἂν ἡ ζωή μας μαρτυρεῖ τὸ
ἀντίθετο κάνουμε πολὺ μεγάλη ζημιὰ στοὺς
συνανθρώπους μας γιατί τοὺς μπερ-
δεύουμε μὲ τὴν ἀνακολουθία λόγων καὶ
ἔργων. Ἡ σαφὴς ἀπόδειξη ἐνὸς πράγματος
γίνεται μὲ τὰ ἔργα καὶ μὲ τὴν καταφυγὴ στὰ
διδάγματα τῆς πείρας.
Ἡ συμμετοχή μας στὰ Ἱερὰ μυστήρια τῆς
Ἐκκλησίας δὲν εἶναι ἀρκετὴ, ἂν ὁ τρόπος
τῆς ζωῆς μας δὲν εἶναι κατά Χριστόν.
Ὁ Κύριος μᾶς παρακινεῖ πρὸς τὸ παρά-
δειγμα τὸ δικό Του «Μάθετε ἀπὸ μένα τὸν
ἴδιο, ὅτι εἶμαι πράος καὶ ταπεινὸς στὴν
καρδιὰ» (Ματθ. 11, 29) καὶ πάλι : «Ἄν ἐγὼ
ὁ Κύριος καί ὁ Δάσκαλος τὰ κάνω αὐτά,
ὀφείλετε πολὺ περισσότερο νὰ τὰ κάνετε κι
ἐσεῖς» (Ἰω. 13, 13-14). Βλέπουμε καθαρὰ
ὅτι μᾶς καλεῖ μὲ τὸ παράδειγμα.

Δὲν θὰ χρειάζονταν λόγια, ἂν ἔλαμπε

ἀληθινὰ ἡ ζωή μας· δὲν θὰ ἦταν
ἀπαραίτητοι οἱ κήρυκες τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς
ἠθικῆς, ἂν παρουσιάζαμε ἔργα ἀρετῆς.
Εἶναι γεγονὸς ὅτι ὁ σωστὸς βίος μας
ἐμπνέει στοὺς ἄλλους μεγαλύτερη
ἐμπιστοσύνη παρ’ ὅτι τὰ βαρύγδουπα
λόγια μας τὰ ὁποῖα πολλὲς φορὲς εἶναι
ἀνώδυνα καὶ ἀνέξοδα. Εἴμαστε ἀξιόπιστοι,
ἐάν ἡ ζωή μας λάμπει ἀπὸ ὅλες τὶς μεριὲς
καὶ δὲν ἔχει τὶς σκιὲς ποὺ ἐμποδίζουν τὴν
εἴσοδο τοῦ φωτός.
Τὸ ἐπιχείρημα τῶν ἔργων εἶναι
ἀκαταμάχητο, γιατί, ἂν ποῦμε μὲ λόγια
ἄπειρες φιλοσοφίες, δὲν παρουσιάζουμε
ὅμως ζωὴ καλύτερη καὶ ἐνάρετη ἀπὸ τοὺς
συνομιλητές μας, τὸ κέρδος εἶναι
ἀνύπαρκτο. Γιατί δὲν προσέχουν σὲ αὐτὰ
ποὺ λέμε, ἀλλὰ ἐξετάζουν αὐτὰ ποὺ πράτ-
τουμε καὶ λένε ἐσωτερικὰ μέσα τους : Συμ-
μορφώσου πρῶτα ἐσὺ πρὸς τὰ λεγόμενά
σου, κι ἔπειτα συμβούλευε ἄλλους. Πῶς θὰ
μποροῦμε νὰ συμβουλεύουμε τοὺς ἄλλους,
ἂν καὶ ἐμεῖς δὲν εἴμαστε σὲ θέση νὰ συμ-
βουλέψουμε τὸν ἑαυτό μας; Ἁπλὰ
ἐρωτήματα, ἀλλὰ πολὺ οὐσιαστικά.
Ὁ Ἅγιος Ἱωάννης ὁ Χρυσόστομος τονίζει
ὅτι ὁ ἄνθρωπος ποὺ θὰ γίνει καλὸ παρά-
δειγμα γιὰ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους θὰ
λάβει διπλὸ μισθὸ · καὶ γι’ αὐτὸ ποὺ κατορ-
θώνει ὁ ἴδιος καὶ γιά τὸ ὅτι ὁδηγεῖ τοὺς
ἄλλους στὴν εὐσέβεια ποὺ εἶναι ἡ ἀρίστη
ὁδὸς τῆς ζωῆς μας.
Πολλοὶ ἄνθρωποι πίστεψαν στὸν Χριστό
ὄχι ἐπειδὴ εἶδαν θαύματα, ἀλλὰ τοὺς προ-
ξένησε ἐντύπωση ἡ ζωὴ Ἁγίων ἀνθρώπων
ποὺ τοὺς παρακινοῦσε νὰ μιμηθοῦν καὶ οἱ
ἴδιοι αὐτοὶ τὴ ζωή. Ἄρα τὸ παράδειγμα εἶναι
μεγαλύτερο ἀπὸ τὸ θαῦμα.
Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς λέγει «τὸ φῶς τοῦ
παραδείγματός σας, ἂς λάμψει μπροστὰ
στοὺς ἀνθρώπους, γιὰ νὰ ἰδοῦν τὰ καλά
σας ἔργα καὶ νὰ δοξάσουν τὸν οὐράνιο Πα-
τέρα σας» (Ματθ. 5, 16) ἐνῶ ἀλλοῦ μᾶς
λέγει «εἶναι εὐτυχισμένος ἐκεῖνος ποὺ θὰ
ἐφαρμόσει τὶς ἐντολὲς καὶ θὰ διδάξει»
(Ματθ. 5, 19).
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς τονίζει ξεκά-
θαρα ὅτι σωστοὶ ἄνθρωποι εἶναι ἐκεῖνοι
ποὺ διδάσκουν μὲ τὰ ἔργα καὶ μορφώνουν
μὲ τὰ λόγια, διαφορετικὰ πέφτουμε στὸ
πάθος τῆς ὑποκρισίας. Ἡ μίμηση τοῦ καλοῦ
παραδείγματος δὲ χρειάζεται πολλὰ χρόνια
καὶ τέχνη, ἀλλὰ μόνο ἀγαθὴ διάθεση. Ἄς κο-
πιάσουμε λίγο, μὲ τὸ παράδειγμά μας
ἀκολουθώντας τὴν ὀρθοπραξία ἡ ὁποία θὰ
μᾶς ὁδηγήσει στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ ση-
μερινός ἄνθρωπος κουράστηκε νά ἀκούει
κούφια λόγια, ζητάει νά ἀκουμπήσει
ἀληθινά τήν καρδιά του σέ σίγουρο καί γνή-
σιο στήριγμα. Ἄς ἀκολουθήσουμε τό μονα-
δικό καί ἀνεπανάληπτο πρότυπό μας, τόν
Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, δέν θά μᾶς διαψεύσει
ποτέ ἀλλά θά μᾶς ἀνοίξει τά μάτια τῆς
ψυχῆς μας γιά νά ἀκολουθήσουμε τό παρά-
δειγμά Του.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΄΄ΟΣΙΟΣ  ΝΙΚΩΝ'' 201