Ἡ φιλοκατηγορία

 

Ἀρχιμ. Ἐφραίμ Μιλτιάδου, Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων Σπάρτης.

 Ὅλα τὰ πάθη γιὰ νὰ δράσουν χρειάζονται κάποιο χρονικὸ διάστημα. Στὴν περίπτωση τῆς φιλοκατηγορίας δὲν συμβαίνει τὸ ἴδιο. Φθάνει μόνο ἕνας λογισμὸς καὶ ἀμέσως ἡ γλῶσσα μας μπαίνει στὴν ὑπηρεσία τῆς κατάκρισης. 

 Πολλὲς φορὲς ἀρχίζουμε τὴν συζήτηση γιὰ τὶς ὑποθέσεις καὶ τὰ προβλήματα τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, ξεκινώντας δῆθεν ἀπό ἐνδιαφέρον, ἀλλὰ μετὰ πέφτουμε στὴν κατηγορία, διασύρουμε τοὺς πάντες νομίζοντας ὅτι κάνουμε κάτι καλό, προσφέρομε «ὑπηρεσίες» στοὺς ἄλλους. 

Δηλαδὴ μία ἀρρωστημένη κατάσταση στὴν ὁποία ἀναπαυόμαστε χωρὶς νὰ συνειδητοποιοῦμε τοὺς μεγάλους πνευματικοὺς κινδύνους ποὺ ἐλλοχεύουν σὲ αὐτὴ τὴν περίπτωση. 

 Ἐμεῖς πρέπει νὰ φροντίζουμε μόνο γιὰ τὴν ψυχή μας. Ὅσο γιὰ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, ἂς προσευχόμαστε νὰ τοὺς φωτίσει ὁ Θεὸς. 

 Διότι δὲν εἶναι δική μας ὑπόθεση ὁ ἔλεγχος τῶν σφαλμάτων τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. 

Τὸ ἔργο τῆς κρίσεως εἶναι τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος μᾶς τὸ λέει ξεκάθαρα «Δὲν βλέπεις τὸ δοκάρι ποὺ ὑπάρχει στὸ μάτι σου, καὶ παρατηρεῖς τὸ πολὺ μικρὸ ἀγκαθάκι πού εἶναι στὸ μάτι τοῦ ἀδελφοῦ σου; Βγάλε πρῶτα τὸ δοκάρι ποὺ εἶναι στὸ μάτι σου, καὶ ὕστερα προσπάθησε νὰ βγάλεις τὸ ξυλαράκι ποὺ εἶναι στὸ μάτι τοῦ ἀδελφοῦ σου ». Ὁ ἅγιος Χρυσόστομος μᾶς τονίζει ὅτι αὐτὸς ποὺ φροντίζει νὰ παραμελεῖ τὰ δικά του ἁμαρτήματα, ἂν καὶ εἶναι μεγάλα, καὶ κρίνει τὰ ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων μὲ αὐστηρότητα, ἂν καὶ εἶναι μικρὰ καὶ ἀσήμαντα, βλάπτεται διπλὰ· γιατί ἀδιαφορεῖ γιὰ τὰ δικά του καὶ ταυτόχρονα δείχνει ἐχθρότητα καὶ ἀποστροφὴ πρὸς ὅλους καὶ μολύνεται καθημερινά μὲ τὴν χειρότερη σκληρότητα καὶ ἀπανθρωπιά. 

 Πολλοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἐμεῖς τοὺς θεωροῦμε παραπεταμένους καὶ τιποτένιους, ὁ Θεὸς τοὺς ἔχει πολὺ ψηλά, ἐνῷ ἀντιθέτως αὐτοὺς ποὺ ἔχουμε πολὺ ψηλά, τοὺς μεγάλους καὶ ὀνομαστούς, ὁ Θεὸς θὰ τοὺς κατακρίνει γιὰ τὴν ὑποκρισία καὶ ἁμαρτία τους. 

 Καὶ τὶς μεγαλύτερες θυσίες μας δὲν τὶς δέχεται ὁ Θεός, ἂν κατηγοροῦμε τὸν ἀδελφό μας. Καὶ ὅλο τὸν κόσμο μὲ ὅλα του τὰ ἀγαθὰ ἂν ἀπαρνηθεῖ κανεὶς γιὰ χάρη τοῦ Χριστοῦ, κι ἂν πάει στὴν πιὸ βαθιὰ ἔρημο καί κλειστεῖ στὸ πιὸ ἀπόμερο καὶ ἐρημικὸ κελλί, κρίνει ὅμως τὸν ἀδελφό του, ὅλα πᾶνε χαμένα. Διότι ὁ Θεὸς δὲν ἐμπαίζεται. Διαβάζει τὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ γνωρίζει ὅλα τὰ κρύφια τῆς διάνοιάς του καὶ ἐν γένει τῆς ζωῆς του. 

 Ὁ Χριστὸς εἶπε ὅτι δὲν ἦρθε νὰ κρίνει τὸν κόσμο, ἀλλά νὰ τὸν σώσει. Πῶς τολμᾶμε ἐμεῖς νὰ κρίνουμε καὶ νὰ κατακρίνουμε; αὐτὸ εἶναι αὐτοκαταστροφικό, ἀφοῦ ἐγκυμονεῖ τόσους κινδύνους γιά τόν ἑαυτό μας. Πρέπει νὰ βάλουμε στὸ στόμα μας πόρτα καὶ κλειδαριά. Νὰ κατακρίνομε τὶς δικές μας ἁμαρτίες· κανεὶς δὲν θὰ μᾶς καταδικάσει ἂν ἐμεῖς κρίνουμε τὸν ἑαυτό μας. Νὰ μὴν γινόμαστε «γενικοί θεματοφύλακες τῶν ἀλλοτρίων ὑποθέσεων», ὅπως χαρακτηριστικά μᾶς λέει ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Ἂς φροντίσουμε νὰ διορθώσουμε τὰ δικά μας ἁμαρτήματα, νὰ ἀποδώσουμε εὐθύνες στὸν ἑαυτό μας γιὰ τὰ σφάλματα ποὺ ἔχουμε κάνει, καὶ τὴν περιέργεια αὐτὴ πού μᾶς χαρακτηρίζει –νά ἐξετάζουμε, δηλαδή, τή ζωή τῶν ἄλλων–, ἂς τὴν ἐκδηλώσουμε στὴν δική μας ζωὴ καὶ συμπεριφορὰ. 

Ἄς ἐρευνήσουμε τὴν συνείδησή μας γιὰ νὰ θυμηθοῦμε ὅλη μας τὴν ζωὴ καὶ νὰ ἐξετάσουμε καλὰ κάθε ἁμάρτημά μας καὶ ὄχι νὰ κακολογοῦμε τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ οὔτε νὰ ἀκοῦμε ἄλλους ποὺ κακολογοῦν.ΟΣΙΟΣΝΙΚΩΝ188