28 Σεπτεμβρίου, 2022

«Στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου...»

 Πρὶν ἀρχίσει τὸ ἱερότερο τμῆμα τῆς θείας Λειτουργίας, ἡ Ἁγία Ἀναφορά, ὁ Διάκονος μᾶς καλεῖ νὰ προσέξουμε τὴ στάση τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, γιὰ νὰ προσφέρουμε στὸν Θεὸ τὴ λατρεία μας μὲ εὐλάβεια καὶ φόβο Θεοῦ: «Στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου· πρόσχωμεν τὴν ἁγίαν ἀναφορὰν ἐν εἰρήνῃ προσφέρειν». Γιὰ τὸ «Στῶμεν καλῶς» ὑπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις λειτουργικὲς ἑρμηνεῖες ποὺ ἡ μία συμπληρώνει τὴν ἄλλη. Ἄλλοι Ἑρμηνευτὲς τὸ συνδέουν μὲ τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως, ποὺ ἀπαγγέλλεται προηγουμένως, καὶ ἑρμηνεύουν: Ἂς προσέξουμε νὰ μείνουμε μακριὰ ἀπὸ αἱρέσεις καὶ σχίσματα, γιὰ νὰ προσφέρουμε ὡς πιστοὶ τὴν Ἁγία Ἀναφορά. Ἄλλοι Ἑρμηνευτὲς τὸ συνδέουν μὲ τὴν πτώση τοῦ Ἑωσφόρου, ποὺ ἦταν ἀρχηγὸς ἀγγελικοῦ τάγματος, ἀλλὰ ἔπεσε ἐξαιτίας τῆς ὑπερηφανείας του σὰν ἀστραπὴ ἀπὸ τὸν οὐρανό. Σύμφωνα μὲ τὴν ἑρμηνεία αὐτή, ὁ ἀρχάγγελος Μιχαήλ, ἀμέσως μετὰ τὴν πτώση τοῦ Ἑωσφόρου, συγκέντρωσε ὅλες τὶς ἀγγελικὲς δυνάμεις καὶ φώναξε δυνατά: «Πρόσχωμεν, στῶμεν καλῶς». Ἂς προσ έξουμε. Νὰ μείνουμε στὴ θέση ποὺ μᾶς ὅρισε ὁ Θεός. Κι ἐμεῖς ὡς πιστοὶ Χριστιανοὶ νὰ κρατήσουμε τὴ θέση μας. Μὲ προσοχή, εὐλάβεια καὶ φόβο Θεοῦ νὰ προσφέρουμε τὴν Ἁγία Ἀναφορά. Ἄλλοι Ἑρμηνευτὲς τὸ ἑρμηνεύουν: Νὰ ἐντείνουμε τὴν προσοχή μας, μὴν τυχὸν περάσει ἀπὸ τὴ διάνοιά μας σκέψη ἀπιστίας καὶ ὀλιγοπιστίας σχετικῶς μὲ τὸ Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας, ποὺ ἐντὸς ὀλίγου μὲ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος θὰ τελεσθεῖ, καὶ δὲν τὸ πιστέψουμε ὅπως τὸ πιστεύει καὶ μᾶς τὸ παραδίδει ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας, ὅτι δηλαδὴ τὰ Τίμια Δῶρα μεταβάλλονται σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ. Τέλος, ἄλλοι Ἑρμηνευτές, μεταξὺ τῶν ὁποίων συγκαταλέγεται καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, τὸ ἑρμηνεύουν: «Τοὺς χαμαὶ συρομένους λογισμοὺς ἀνορθώσωμεν». Νὰ ἀνυψώσουμε τοὺς λογισμούς μας ποὺ σύρονται κάτω στὴ γῆ, νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὴν πνευματικὴ παράλυση ποὺ φέρνουν οἱ βιοτικὲς μέριμνες, γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ παρουσιάσουμε τὴν ψυχή μας ὄρθια ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ (PG 63, 626). «Τὸ γὰρ καλῶς ἑστάναι οὐδὲν ἕτερόν ἐστιν, ἀλλ᾽ ἢ τὸ οὕτως ἑστάναι, ὡς προσῆκόν ἐστιν ἄνθρωπον ὄντα ἔμπροσθεν ἑστάναι τοῦ Θεοῦ, μετὰ φρίκης καὶ τρόμου, μετὰ νηφούσης καὶ διεγηγερμένης ψυχῆς». Διότι τὸ νὰ στέκεται κανεὶς καλὰ καὶ προσεκτικὰ δὲν σημαίνει τίποτε ἄλλο, παρὰ νὰ στέκεται κατὰ τέτοιον τρόπο, ὅπως ἁρμόζει σὲ ἄνθρωπο ποὺ στέκεται ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, μὲ φόβο καὶ τρόμο, μὲ νήφουσα ψυχὴ ποὺ βρίσκεται σὲ ἐγρήγορση. Σκέψου, συνεχίζει ὁ χρυσορρήμων Πατήρ, κοντὰ σὲ Ποιὸν στέκεσαι, μαζὶ μὲ ποιοὺς πρόκειται νὰ ἐπικαλεσθεῖς τὸν Θεό. Μὲ τὰ Χερουβείμ, μὲ τὰ Σεραφείμ. Κανεὶς λοιπὸν δὲν πρέπει νὰ μετέχει στοὺς ἱεροὺς καὶ μυστικοὺς τούτους ὕμνους μὲ νωθρότητα. Ἀλλὰ ἀφοῦ διώξει ὅλα τὰ γήινα ἀπὸ τὸν νοῦ του καὶ μεταφέρει τὸν ἑαυτό του ὁλόκληρο στὸν οὐρανό, ἂς προσφέρει τὸν πανάγιο ὕμνο στὸν Θεὸ τῆς δόξης καὶ τῆς μεγαλοσύνης, σὰν νὰ στέκεται κοντὰ στὸν ἴδιο τὸν θρόνο τῆς δόξης καὶ πετᾶ μαζὶ μὲ τὰ Σεραφείμ. Γι᾿ αὐτὸ προτρέπει ὁ Λειτουργὸς νὰ στεκόμαστε “καλῶς” τὴν ὥρα αὐτή... Δηλαδή, νὰ στεκόμαστε μὲ φρίκη καὶ τρόμο, μὲ νηφάλια καὶ ἄγρυπνη ψυχή» (Περὶ ἀκαταλήπτου, PG 48, 734). Μὲ τὸ ἐξαίρετο αὐτὸ λειτουργικὸ σχόλιο ὁ χρυσορρήμων Πατὴρ ἐπεξηγεῖ παλαιότερη λειτουργικὴ διατύπωση τῶν «Ἀποστολικῶν Διαταγῶν» ποὺ στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀντὶ νὰ πεῖ ὁ λειτουργὸς Ἱερέας: «Στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου», ἔλεγε: «Μή τις κατὰ τινός· μή τις ἐν ὑποκρίσει· ὀρθοὶ πρὸς τὸν Κύριον· μετὰ φόβου καὶ τρόμου ἑστῶτες ὦμεν προσφέρειν»! Νὰ στεκόμαστε χωρὶς νὰ ἔχουμε κάτι σὲ βάρος τοῦ ἄλλου, χωρὶς νὰ ὑποκρινόμαστε· ὄρθιοι πρὸς τὸν Κύριο, μὲ φόβο καὶ τρόμο, μὲ νηφάλια καὶ ἄγρυπνη ψυχὴ νὰ προσφέρουμε τὴν Ἁγία Ἀναφορά. Τὸ ἁγιότατο Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας ὀνομάζεται Ἁγία Ἀναφορά, διότι τὰ Τίμια Δῶρα ἀναφέρονται, προσφέρονται ἄνω, στὸν Θεό, καὶ ἐμεῖς τὴν ὥρα ἐκείνη ἀναφερόμαστε, ἀνυψωνόμαστε ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανό, ἀπὸ τὸ ἐπίγειο Θυσιαστήριο στὸ ὑπερουράνιο Θυσιαστήριο, στὸν χῶρο τῆς ἀσάλευτης εἰρήνης τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτὸ μᾶς προτρέπει στὴ συνέχεια ὁ Διάκονος, ἢ ἀπόντος τοῦ Διακόνου ὁ λειτουργὸς Ἱερέας: «Πρόσχωμεν τὴν ἁγίαν Ἀναφορὰν ἐν εἰρήνῃ προσφέρειν»! Νὰ προσφέρουμε μὲ εἰρηνικὴ ψυχὴ τὴν ἁγία θυσία ποὺ ἀναφέρεται στὸν Θεό. «Εἰρήνης πολλῆς καὶ ἡσυχίας χρεία»· εἰρήνη πολλὴ καὶ ἡσυχία εἶναι ἀπαραίτητη τὴν ἱερὴ τούτη στιγμή, σημειώνει ὁ ἅγιος Ἀναστάσιος ὁ Σιναΐτης. Τὴν ὥρα ποὺ προσφέρεται ἡ ἁγία Ἀναφορά, οἱ Ἀγγελικὲς Δυνάμεις παραστέκουν μὲ φόβο καὶ τρόμο. Καλύπτουν τὸ πρόσωπό τους μὲ εὐλάβεια, καὶ ὑμνοῦν τὴν τρισήλιο Θεότητα. Κι ἐμεῖς μὲ εἰρήνη καὶ ἀγάπη πρὸς τὸν Κύριο καὶ τοὺς ἀδελφοὺς ὀφείλουμε νὰ προσφέρουμε τὴν ἁγία Ἀναφορά. Γι᾿ αὐτὸ ἀπαντοῦμε στὴν παρακέλευση τοῦ λειτουργοῦ Ἱερέως μὲ τὸν χορὸ τῶν ἱεροψαλτῶν: «Ἔλεον εἰρήνης, θυσίαν αἰνέσεως». Προσφέρουμε σπλαχνικὴ συγχώρηση ποὺ φέρνει τὴν εἰρήνευση. Προσφέρουμε θυσία δοξολογίας. Κάποιοι πολλὲς φορὲς μετέχουμε στὴν ἁγία Ἀναφορά ὄχι «καλῶς». Ἂς προσέχουμε ὅμως πῶς μετέχουμε. Ἂς προσέχουμε πῶς πλησιάζουμε στὰ Ἄχραντα Μυστήρια! Ὁ διάβολος δὲν πρόσεξε καὶ ἔπεσε. Νὰ μὴν πάθουμε κι ἐμεῖς τὸ ἴδιο. Συγχωρημένοι μὲ τοὺς ἄλλους, ἀγαπημένοι καὶ εἰρηνικοὶ νὰ προσφέρουμε τὴν ἁγία Ἀναφορά. «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης» νὰ προσερχόμεθα στὰ Ἄχραντα Μυστήρια!ΟΣΩΤΗΡ2206

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου