δ.Τα δύσκολα χρόνια της εξορίας (1974-1991)
Τον Ιούνιο του 1974 λίγο πριν από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και την κατάρρευση της δικτατορίας, με την 3η και 7η Συντακτική της Πράξη εξέπεσε από τον μητροπολιτικό θρόνο της Ζακύνθου μαζί με άλλους ένδεκα Μητροπολίτες.
(Η πρόθεση ήταν να κηρυχθούν έκπτωτοι των θρόνων τους συνολικά 33 Ποιμενάρχες που είχαν εκλεγεί επί το πλείστον από το 1967 και εξής με τον τότε Πρόεδρο της Ιεράς Συνόδου τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Κοτσώνη. Ανάμεσά τους και ο νεωστί (Ιούνιος 2020) ανακηρυχθείς άγιος Καλλίνικος Εδέσσης. Η εισβολή στην Κύπρο ανέτρεψε την πορεία.).
Η 3η του αφαίρεσε αυθαίρετα το δικαίωμα να ποιμαίνει τη μητροπολιτική του Επαρχία και η 7η απαγόρευε οποιαδήποτε προσφυγή στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, το Συμβούλιο της Επικρατείας (απαράδεκτον προσφυγής). Ομοίως του απαγορεύτηκε η παραμονή στο νησί που ισοδυναμούσε με εξορία. Έζησε δεκαεπτά χρόνια εξόριστος στην Κοζάνη, στερημένος από το δικαίωμα να παρουσιαστεί μπροστά σε Συνοδικό ή και Διοικητικό Δικαστήριο, να του απαγγελθεί η κατηγορία, για την οποία του αφαιρέθηκε το δικαίωμα να ασκεί την εκκλησιαστική διοίκηση στη Ζάκυνθο, και τέλος η δυνατότητα να απολογηθεί. Το ίδιο συνέβαινε και με τους άλλους ένδεκα έκπτωτους Μητροπολίτες, ανάμεσα στους οποίους και ο τότε Πολυανής και Κιλκισίου Χαρίτων Συμεωνίδης.
Στα δύο πρώτα χρόνια της εξορίας δεν έπαιρνε μισθό, αρνούμενος να υπογράψει με τον δοτό τίτλο του «Μητροπολίτη Καλλινδού». Από το έτος 1976 και εξής μέχρι το 1991 έπαιρνε τα 2/3 του μισθού των εν ενεργεία Μητροπολιτών, υπογράφοντας ως «πρώην Ζακύνθου». Στην Κοζάνη διέμενε σε ένα κελί στο Οικοτροφείο Αρρένων, που ο ίδιος είχε ιδρύσει ως ιεροκήρυκας. Οι μισθοί του διατέθηκαν για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Αγοράστηκε ένα διαμέρισμα στον Βόλο, το οποίο αποτέλεσε την περιουσία Ιδρύματος αναγνωρισμένου από το κράτος, με σκοπό να ενισχύεται ένας Ζακυνθινός φοιτητής στη διάρκεια των προπτυχιακών του σπουδών. Συνέβαλε στην ανέγερση Γηροκομείου στη γενέτειρά του, τον Αλμυρό, όπου σήμερα στεγάζεται το Κ.Α.Π.Η., και στην ανάπτυξη των κατασκηνώσεων στον Πτελεό Μαγνησίας, οι οποίες λειτουργούσαν με την ευλογία του τότε Μητροπολίτη Δημητριάδος Χριστόδουλου. Στην περίοδο της μακράς εξορίας ιερουργούσε σε δύο ιερούς Ναούς στην πόλη της Κοζάνης, με την άδεια του τότε Μητροπολίτη Κοζάνης Διονυσίου Ψαριανού και αφιέρωνε πολλή ώρα στη μελέτη νεώτερων θεολογικών και φιλοσοφικών συγγραμμάτων. Το διαρκές ενδιαφέρον για τους νέους και η αναζήτηση τρόπων, για να προσλάβουν το μήνυμα του Ευαγγελίου, στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και εξής, τον οδήγησαν στη δημιουργία κατασκηνώσεων στον Πτελεό Μαγνησίας, με τη συνδρομή του Σωματείου «Στέγη Παιδιού Κοζάνης ο Άγιος Στυλιανός» και των συνεργατών του από τα χρόνια της διακονίας του στην Κοζάνη. Στη δεκαετία του ’80 που ακολούθησε τη μεταπολίτευση η αμφισβήτηση και η άρνηση για τη θρησκευτική πίστη ήταν έντονα φαινόμενα ανάμεσα σε πολλούς τότε εξεγερμένους νέους, που αναζητούσαν απαντήσεις στα καίρια ερωτήματα της ζωής σε ποικίλες ιδεολογίες. Η προσέγγισή τους δεν ήταν εύκολη και ο διάλογος μαζί τους ήταν επίμονος, επίπονος και υπομονετικός. Ο στόχος ήταν να συλλάβουν τη διαφορά της Αλήθειας που είναι ο Χριστός από τις υπόλοιπες προτάσεις για το νόημα της ζωής. Και η μέθοδος ήταν αλιευτική. Πολύ νωρίτερα από το κάλεσμα «ελάτε στην Εκκλησία, όπως είστε και με το σκουλαρίκι» του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου,(1998) η εμφάνιση των νέων στον Πτελεό συχνά περιλάμβανε, όρθια μαλλιά «καρφάκια», σκουλαρίκια, πέτσινα γιλέκα και μαύρα μποτάκια μες στο κατακαλόκαιρο! Από τον Πτελεό πέρασαν γενιές κατασκηνωτών διαφόρων κοινωνικών τάξεων, για να ωφεληθούν από το φυσικό περιβάλλον, την ομαδική ζωή και τη φιλία με συνομηλίκους από όλη την Ελλάδα και από ξένες χώρες. Προ πάντων να ακούσουν για τον σταυρωμένο και αναστημένο Χριστό και να προσεγγίσουν το μυστήριο της Εκκλησίας με τη θεία λατρεία. Την ημέρα της ενθρόνισης στο Κιλκίς πολλοί απ’ αυτούς που περίμεναν για να τον χαιρετήσουν ήταν τα πνευματικά του παιδιά από το 1950 έως το 1991.
ε.Η αρχιερατεία στο Κιλκίς (1991-2009)
Μέχρι το έτος 1991 το θέμα των δώδεκα έκπτωτων Μητροπολιτών παρέμενε ακόμη ανοικτό. Παρόλο που στη Μεταπολίτευση ακυρώθηκαν όλες οι διοικητικές πράξεις της Δικτατορίας και επέστρεψαν στις θέσεις τους όλοι όσοι είχαν βίαια απομακρυνθεί, στους δώδεκα Επισκόπους δεν δόθηκε το ίδιο δικαίωμα. Παρέμενε ακόμη σε ισχύ το απαράδεκτον προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας Με νομοθεσία της Βουλής των Ελλήνων37 ακυρώθηκε το «απαράδεκτον», δηλαδή η αδυναμία να προσφύγουν στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, και το 1991 οι 12 Μητροπολίτες δικαιώθηκαν, άλλοι εν ζωή και άλλοι μετά θάνατον. Για λόγους εκκλησιαστικής οικονομίας ο Ιεράρχης δεν επέμενε να επιστρέψει στη Ζάκυνθο, από την οποία είχε απομακρυνθεί αναιτίως, εφόσον επί πολλά ήδη έτη ήταν τοποθετημένος εκεί άλλος Μητροπολίτης. Πρόκειται για τον Παντελεήμονα Μπεζενίτη Μητροπολίτη Ζακύνθου (1977-1994), και μετέπειτα Αττικής (1994-2005), οπότε καθαιρέθηκε από τον θρόνο για ποινικά αδικήματα. Από το 2009-2012 καθαιρέθηκε στις τάξεις των μοναχών, από όπου επανήλθε στην αρχιερωσύνη το 2012. Απέθανε από πνιγμό στη θάλασσα το 2014.
Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος καταστάθηκε στην Ιερά Μητρόπολη Πολυανής και Κιλκισίου. Ο προκάτοχός του Μητροπολίτης Αμβρόσιος Στάμενας μετατέθηκε εκουσίως στη γενέτειρά του Νάξο, αφού συναίνεσε στη διχοτόμηση της Μητρόπολής του, για τη δημιουργία της προσωποπαγούς Μητροπόλεως Γουμενίσσης, κατά τις εκκλησιαστικές ανάγκες εκείνης της εποχής. Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Πολυανής και Κιλκισίου Χαρίτων Συμεωνίδης (1912-1987) δικαιώθηκε μετά θάνατον, αφού είχε υπηρετήσει στη Μητρόπολη Κιλκίς στα δύσκολα κατοχικά και μεταπολεμικά χρόνια ως ιεροκήρυκας (1939-1965), αναπτύσσοντας πολύπλευρη δράση με συσσίτια, κατηχητικά σχολεία, εντευκτήρια και χορωδίες νέων, επισκέψεις στην παραμεθόριο περιοχή για την ενίσχυση του φρονήματος των κατοίκων. Την ίδια δράση συνέχισε και ως Μητροπολίτης (1965- 1974).
Η αρχιερατεία του Επισκόπου Αποστόλου Παπακωνσταντίνου στη Μητρόπολη Πολυανής και Κιλκισίου (1991-2009) χαρακτηρίστηκε από την αδιάλειπτη διακονία του λόγου, του θυσιαστηρίου και του ανθρώπου σε μια εποχή ποικίλων ερεθισμάτων και πολλαπλών επιλογών.39 Πάντα προσπαθούσε να ανταποκριθεί στις νέες ποιμαντικές ανάγκες και να σέβεται τους πολιτιστικούς κώδικες της κάθε εποχής. Οι αυξημένες σχολικές και εξωσχολικές ενασχολήσεις των μαθητών, η απουσία των φοιτητών για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οι πολλαπλές μέριμνες των ώριμων ανθρώπων, η έλλειψη καταρτισμένων κληρικών, άφηναν ελάχιστα περιθώρια για άνθηση κατηχητικών σχολεία και κύκλων μελέτης Αγίας Γραφής, με ουσιαστικό προβληματισμό και δημιουργική σύγχρονη αναζήτηση. Για την πνευματική επικοινωνία με όλο το ποίμνιο της Επαρχίας κάθε Κυριακή ο Μητροπολίτης απέστελλε σύντομο γραπτό μήνυμα, στηριγμένο στην αποστολική ή ευαγγελική περικοπή. Στη θεία Λειτουργία για τους μαθητές των σχολείων εφάρμοσε με επιτυχία την ανάγνωση των ευχών στη νεοελληνική, η οποία προσείλκυε την προσοχή και το ενδιαφέρον των παιδιών και των καθηγητών τους. Η χρήση της νεοελληνικής σταμάτησε ύστερα από αυστηρές συστάσεις της Διαρκούς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, ως απάδουσα προς την παράδοση της Εκκλησίας (1996).
Στη Λεπτοκαρυά και στον Πτελεό λειτουργούσαν θερινές κατασκηνώσεις, που διαρκώς αναπτύσσονταν και ανανεώνονταν με νέες γενιές κατασκηνωτών. Ο Μητροπολίτης ήταν επί το πλείστον παρών με όραμα, ευχάριστη διάθεση και απεριόριστη αγάπη για τα παιδιά όλου του κόσμου. Από τις κατασκηνώσεις περνούσαν αναρίθμητα παιδιά κάθε καλοκαίρι. Εκτός από τους 400 νέους της μητροπολιτικής Επαρχίας κάθε καλοκαίρι φιλοξενούνταν επιπλέον διπλάσιοι από άλλες πόλεις της Ελλάδας και από χώρες του εξωτερικού. Στον Πτελεό φιλοξενήθηκαν από τους πρώτους νέοι που έστειλαν οι Ορθόδοξες Εκκλησίες της Ν.Α. Ευρώπης μετά την πτώση των ολοκληρωτικών καθεστώτων στη Βουλγαρία, Ρουμανία και Αλβανία.
-27-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου