Ομιλιες του Μητροπολίτου Πολυανής και Κιλκισίου Αποστόλου Μερος 30ο

 ε. Το μήνυμα της ελπίδας μέσα από την μετάνοια

 Ο αναγνώστης των ομιλιών διακρίνει ένα ενθαρρυντικό τόνο στις αναφορές του για τη μετάνοια, με κύριο στόχο να ενισχυθεί η ελπίδα στους ακροατές του για την αγάπη του Θεού και τη συγγνώμη που προσφέρει στους μετανοούντες:444 «αγαπά τα πιστά του παιδιά αλλά και τα άτακτα δεν τα απορρίπτει. Έχει μια τρομερή αδυναμία για τον άνθρωπο». 445 Απομακρύνοντας την εικόνα ενός εκδικητικού Θεού τιμωρού, που συνήθως υφέρπει στη σκέψη πολλών Χριστιανών, και παλι επισημαίνει ότι ο Θεός είναι αγάπη που θυσιάστηκε πα΄νω στον Σταυρό, συγχωρώντας όλα μας τα κρίματα: «ο Θεός μας δεν είναι δυνάστης μήτε τιμωρός μήτε εκδικητής. Είναι όλος αγάπη και όλος συγχώρηση». 446 Ή ακόμη, υπενθυμίζοντας στο εκκλησίασμα τη λυτρωτική θυσία του Χριστού, συνεχίζει:«Εμείς οι χριστιανοί πιστεύουμε πως ο Κύριος συγχωρεί τις αμαρτίες μας, διότι σήκωσε τον σταυρό των αμαρτιών όλου του κόσμου. Πάνω στον σταυρό με την αιματηρή του θυσία διαπόμπευσε τις αρχές και εξουσίες του σκότους και του θανάτου και παρέστησε την νύμφη του παρθένο αγνή ενώπιον του Θεού Πατέρα». 447 Μαζί με την απόρριψη της εκδίκησης και της τιμωρίας ο ομιλητής προσφέρει και την πραγματική σημασία της εξουσίας του Χριστού: «η εξουσία του Χριστού είναι η αγάπη, το έλεος, ο σεβασμός της ελευθερίας, η συγγνώμη, η συμφιλίωση, η δικαιοσύνη». 448 Σε μία ακόμη αποστροφή προς το εκκλησίασμα, που έχει τον χαρακτήρα έκκλησης, για να μην φοβούνται, αλλά να ζητούν άφεση, οι αμαρτίες αναφέρονται ως παραλυσίες: «Ο Χριστός μάς αγαπά και μάς συγχωρεί όλα μας τα παραπτώματα, τα εκούσια και τα ακούσια, τα μικρά και τα μεγάλα. Αρκεί να προσέλθουμε κοντά του και να του ζητήσουμε να θεραπεύσει τις ποικίλες παραλυσίες μας». 449 Και με αυτό το έμμεσο κάλεσμα, που απομακρύνει την απόγνωση, δίνει την ευκαιρία στο εκκλησίασμα να συνειδητοποιήσει ότι η αμαρτία έχει καταληκτικό αποτέλεσμα τον θάνατο και η μετάνοια τη ζωή και την ανάσταση: «ο Κύριος δεν θεραπεύει μόνον ασθενείς, αλλα κυρίως θεραπευει από την υποδούλωση στην αμαρτία, τη φθορά και τον θάνατο και τον ανασταίνει σε ζωή αιώνια». 450 Το επίμονο έμμεσο κάλεσμα για μετάνοια απαντά και σε άλλη συνάφεια του ομιλητικού έργου του Επισκόπου, όπου η μεταστροφή και η άφεση προσεγγίζονται ως δώρο και χάρισμα:«Ο Χριστός χαρίζεται ο ίδιος στους ανθρώπους και τους χαρίζει και όλα τα αγαθά της γής και τους ουρανούς. Η ελευθερία από τις αμαρτίες μας και η απολύτρωση από τα δεσμά του δαίμονα είναι τα πιο μεγάλα δώρα που μας δίνει  χάρισμα ο Κύριος», 451 ο οποίος, σύμφωνα με μία ηχητική μεταφορική εικόνα για την αφύπνιση της συνειδήσεως, «επαγρυπνεί, μέχρις ότου ξυπνήσουμε και γίνει η σωτήρια έκρηξη μέσα στη συνείδησή μας». Σε άλλο σημείο, η έκρηξη της συνειδήσεως αναφέρεται με την ίδια σημασία ως συγκίνηση της ύπαρξης, η αμαρτία ως άρνηση στο κάλεσμα του Κυρίου και οι συνέπειές της ως αποσύνθεση του εαυτού μας: «Ὁταν δεν συγκινείται η ύπαρξή μας από τη θυσία του Κυρίου μας για τον καθένα από εμάς προσωπικά, όταν δεν απαντούμε θετικά στο σωτήριο κάλεσμά του, να τον δεχθούμε λυτρωτή, τότε μένουμε ακόμη δέσμιοι της εγωπάθειας και αποσύνθεσής μας». 453 Σε μία άλλη ενότητα ο Επίσκοπος γίνεται πιο συγκεκριμένος και κατονομάζει αίτια που οδηγούν στην αμαρτία, έχοντας ως υπόβαθρο στη σκέψη του την παραβολή του μεγάλου δείπνου:454«Εμείς, συχνά απορροφημένοι από το επάγγελμα, τις βιοτικές μέριμνες και τις ακολασίες, αδιαφορούμε και ζούμε σαν να μην είμαστε χριστιανοί και το χειρότερο πέφτουμε στην αγκαλιά της αμαρτίας». 455 Η παρακοή από το θέλημα του Θεοὐ, όπως και σε άλλα σημεία τονίζει ο Επίσκοπος, είναι συχνή,456 το θεμελιώδες, όμως, που ιδιαίτερα προβάλλει, είναι η μετάνοια: «Το μεγάλο δώρο για τους ανθρώπους είναι η μετάνοια. Η δύναμη να αρνιόμαστε τον Σατανά και τα έργα του και να συντασσόμαστε με τον Χριστό», 457 με την οποία «αλλάζουμε σκέψεις, επιδιώξεις, αποβάλλουμε ρυπαρές συνήθειες…», 458 διότι «τα πάθη, τα παραπτώματα, και οι αμαρτίες είναι κατανοητά και συγγνωστά». 459 Προφανώς ο Επίσκοπος στην αποστροφή του δεν περιλαμβάνει τα ασύγγνωστα αμαρτήματα, αλλα πιο πολύ αφορμάται από τον πλούτο της χάριτος του Θεού και τη φιλανθρωπία του προς όσους ειλικρινά μετανοούν και προσφεύγουν στο έλεός του Κυρίου, 460 ο οποίος «με τη προσευχή και την μετάνοια σκουπίζει και καθαρίζει την ψυχή του ανθρώπου από κάθε τι ακάθαρτο, απατηλό και διεστραμμένο». 461 Ο Επίσκοπος σε πολλά σημεία είναι κατηγορηματικός για την ανάγκη της μετάνοιας, η οποία ισοδυναμεί με την πίστη στον Χριστό και το απολυτρωτικό του έργο : «Δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα ούτε μέσα μας, ούτε γύρω μας, αν δεν δεχτούμε τον Κύριο μας». 46

-108-