ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε´
Η σιμωνιακή χειροτονία είναι ένα από τα βαρύτερα παραπτώματα που μπορεί να διαπράξει ένας κληρικός. Η προέλευση του όρου σιμωνία, όπως διαβάζουμε στην Καινή Διαθήκη, οφείλεται στην προσπάθεια του Σίμωνος του μάγου να αγοράσει το Άγιο Πνεύμα από τον απόστολο Πέτρο δίδοντας χρήματα, ώστε να αποκτήσει και αυτός τα χαρίσματα της γλωσσολαλιάς και της προφητείας. (Πράξ. 8, 9-24). Για να αποκτήσει και αυτός αυτά τα χαρίσματα, δε δίστασε να βαπτισθεί, χωρίς να έχει ο ίδιος επίγνωση των προϋποθέσεων που απαιτεί το συγκεκριμένο μυστήριο, την αληθινή μετάνοια αλλά και την απόλυτη πίστη στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και του αναστασίμου μηνύματός του. Ο όρος σιμωνία δεν υπάρχει ούτε στα κείμενα της Καινής Διαθήκης αλλά ούτε στους θείους και ιερούς κανόνες της Εκκλησίας, αλλά καθιερώθηκε αποκλειστικά από την εκκλησιαστική πράξη αφού όπως η Α. Κονταλή γράφει: «Είναι εκείνη που οδηγεί κατ᾽ αρχάς στην πεποίθηση της διάπραξης του αδικήματος της σιμωνίας, εφόσον πρόκειται για εμπορία ή καπηλεία της Θείας Χάρης»149 .
Διαβάζοντας κάποιος την ιστορία της αρχέγονης Εκκλησίας βλέπει πως δεν δέχτηκαν όλοι με τον ίδιο τρόπο την διδασκαλία του Ευαγγελίου, αφού ορισμένοι προσπάθησαν να αναμίξουν τη διδασκαλία των αποστόλων με ξένα στοιχεία, άλλα προερχόμενα από τον ιουδαϊσμό και άλλα προερχόμενα από τον ειδωλολατρικό κόσμο. Συνήθως βρίσκουμε πολλά σημεία τριβής στην προσπάθεια κάποιων ιουδαιοχριστιανών να αποδεχτούν την αυθεντία της Καινής Διαθήκης, και να μην πιστεύουν πια στο Μωσαϊκό νόμο από τη μία, και κάποιων εθνικών από την άλλη πλευρά που δεν δέχονταν ως ορθή τη χριστιανική διδασκαλία για τη δημιουργία του κόσμου, ενώ για την αιτία του κακού εισήγαγαν την διαρχική αντίληψη, χωρίς να λείψουν και αυτοί που ήθελαν να αναμίξουν και τις δύο αυτές πλευρές. Όλες αυτές οι αιρετικές κινήσεις και διδασκαλίες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην απόφαση της Εκκλησίας να οριοθετήσει τα ζητήματα της πίστεως από πολύ νωρίς. Σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας και τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς ο προπάτορας όλων αυτών, που εισήγαγαν δικές τους διδασκαλίες και διαιρούσαν το σώμα της Εκκλησίας, ήταν ο Σίμων ο μάγος από τη Γκίττα της Σαμάρειας, γνωστός από τη διήγηση του βιβλίου των Πράξεων των Αποστόλων150 .
Εκτός από την Καινή Διαθήκη πληροφορίες για το Σίμωνα το μάγο αντλούμε από τους Πατέρες της Εκκλησίας αλλά και από τα απόκρυφα κείμενα.
Ο Ιουστίνος αναφέρει για την γενέτειρά του (Απολ. Α´: P.G. 6, 3-68), ο Ειρηναίος, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, ο Ιππόλυτος, ο Ευσέβιος, τα ψευδο-Κλημέντεια και από τα απόκρυφα κείμενα οι Πράξεις Πέτρου. Ο Ειρηναίος τον παρουσιάζει ως πηγή όλων των αιρέσεων, ενώ στον Ιουστίνο βρίσκονται ψήγματα από τις διδασκαλίες των γνωστικών, που τις συναντούμε μέχρι τον 4ο αιώνα. Το αποδιδόμενο έργο «Απόφασις μεγάλη» προέρχεται μάλλον από τους οπαδούς του, οι οποίοι σύμφωνα με τον εκκλησιαστικό ιστορικό Ευσέβιο υπήρχαν μέχρι τον 4ο αιώνα (Εκκλ. Ιστ. ΙΙ, 3), ενώ στις απόκρυφες Πράξεις του Πέτρου και των ΨευδοΚλημεντείων γίνεται αναφορά για τη συνάντησή του με τον απόστολο Πέτρο και στο περιστατικό με το οποίο ο Σίμων ίπτατο στον αέρα μετά από λογομαχία με τον απόστολο, που τελικά κατέληξε στην πτώση του μετά από προσευχή του αποστόλου στον αληθινό Θεό. Οι πρωτογενείς πηγές που έχουμε στη διάθεσή μας είναι οι εξής:
α) Πράξεις των Αποστόλων (8, 9-24).
β) Ιουστίνου Φιλοσόφου και μάρτυρος, «Απολογία υπέρ Χριστιανών», Ι 26, 56, «Απολογία» ΙΙ 15, «Προς Τρύφωνα Ιουδαίων Διάλογος», 120.
γ) Ειρηναίος Λυώνος, «Έλεγχος και ανατροπή της ψευδωνύμου γνώσεως», Ι, xxiii, 1-4.
δ) Κλήμης Αλεξανδρεύς, «Στρωματείς» ii 11, vii 17.
ε) Τερτυλλιανός, «Περί Ενστάσεως κατά των Αιρετικών» 46, «Περί Ψυχής», 34, 36.
στ) Ιππόλυτος, Φιλοσοφούμενα, vi 7-20
ζ) Ωριγένης, Κατά Κέλσου, i 57, v 62, vi 11.
η) Φιλάστριος, Περί Αιρετικών.
θ) Επιφάνιος Κύπρου, Κατά Αιρέσεων ii, 1-6.
ι) Ιερώνυμος, Υπόμνημα εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, IV xxiv 5.
ια) Θεοδώρητος, Αιρετικής κακομυθίας επιτομή, I.
ιβ) Ψευδοκλημέντιες.
ιγ) Constitutiones Sanctorum Apostolorum VI, vii, viii, xvi151 .
Η πράξη του Σίμωνος του μάγου, δυστυχώς, ενέπνευσε στην πορεία κάποιους μιμητές κληρικούς οι οποίοι δεν δίστασαν να μεταδώσουν ή να αποκτήσουν τη Θεία Χάρη παίρνοντας ή δίνοντας κάποιο σημαντικό χρηματικό ποσό. Τα μέλη της Εκκλησίας που δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν παρόμοια μέσα πρέπει να αποκόπτονται οριστικά από την ενότητα του εκκλησιαστικού σώματος, αφού οι σιμωνιακές χειροτονίες είναι μια πληγή για την Εκκλησία, επειδή ο ανθρώπινος παράγοντας εμφανίζεται να διαχειρίζεται αυθαίρετα και κατά το δοκούν το μυστήριο της ιεροσύνης, βγάζοντας στο περιθώριο δυστυχώς τους άξιους, ανοίγοντας διάπλατα το δρόμο για κάθε ανάξιο152 .
Η σιμωνία αντιμετωπίζεται πάντα από την Εκκλησία ως σοβαρότατο αμάρτημα και επιτιμάται από τους θείους και ιερούς κανόνες, αφού οι σιμωνιακώς χειροτονούντες και χειροτονούμενοι επιτιμώνται από τους κανόνες κθ´ και λ´ των Αγίων Αποστόλων με καθαίρεση και αφορισμό. Ο Αριστηνός τονίζει πως με αυτές τις ποινές γίνεται αντιληπτό από όλους η σοβαρότητα του αμαρτήματος, που προκαλεί μεγάλο σκανδαλισμό στα μέλη της Εκκλησίας153 .
-90-
μάγο αντλούμε από τους Πατέρες της Εκκλησίας αλλά και από τα απόκρυφα κείμενα. Ο Ιουστίνος αναφέρει για
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου