Οι Τουρκικές δυνάμεις στην Κρήτη με την παρουσία Τούρκων, Αιγυπτίων και Τουρκοκρητικών έφταναν τις 45.000 στρατιώτες150.
Σε συνδυασμό με τα ανεξάντλητα πολεμοφόδια, ο σύγχρονος οπλισμός και την οικονομική υποστήριξη ήταν δύσκολο να αντιμετωπιστεί από την Κρητική επανάσταση. Οι Κρητικοί είχαν ενθουσιασμό για τον αγώνα , όμως ήταν λιγότεροι από τον τουρκικό στρατό, περίπου 25.000. Ήταν λιτοδίαιτοι, τολμηροί και μπορούσαν να ανέβουν σε απρόσιτες κορφές. Ωστόσο, ο άμαχος πληθυσμός ήταν αυτός που αντιμετώπιζε τις μεγαλύτερες συνέπειες των επαναστάσεων, όταν έφευγε στα βουνα ή στην εξορία. Η μεγάλη αδυναμία της κρητικής επανάστασης ήταν η έλλειψη Γενικού αρχηγού. Την εξουσία της επανάστασης ασκούσε η Γενική Συνέλευση και από το 1867 και μετά η Προσωρινή Κυβέρνηση, η οποία δεν είχε ούτε σταθερή έδρα, ούτε αριθμό μελών. Την απουσία ενός γενικού αρχηγού αναπλήρωνε η παρουσία άξιων και δοκιμασμένων οπλαρχηγών όπως Ιωάννης Ζυμβρακάκης, Μιχάλης Κόρακας, Χατζη-Μιχάλης Γιάνναρης, Κωνσταντίνος Κριάρης και άλλοι πολλοί. Είναι σημαντικό να αναφερθεί η βοήθεια λόγιων ιερωμένων στην κρητική επανάσταση όπως ο Παρθένιος Περίδης και ο Παρθένιος Κελαϊδής, οι οποίοι αλληλογραφούσαν με τους ξένους προξένους και βοηθούσαν στη διπλωματική διαχείριση του αγώνα152. Τα σώματα των επαναστατών άρχισαν να σχηματίζονται πριν από την επίσημη έναρξη της επανάστασης. Οι πρώτες συγκρούσεις άρχισαν να γίνονται κατά τα μέσα Αυγούστου στο Σέλινο. Οι πρώτες μάχες ήταν νικηφόρες σε Σέλινο και Αποκόρωνα. Ο σουλτάνος για να αντιμετωπίσει τους επαναστάτες έστειλε τον Μουσταφά πασά , ο οποίος έφτασε στη Κρήτη στις 30 Αυγούστου. Μόλις έφτασε στα Χανιά κάλεσε με προκήρυξη τους επαναστάτες να καταθέσουν τα όπλα σε πέντε μέρες και το λαό σε υποταγή, ενώ υποσχέθηκε ότι θα εκπληρώσει κάθε δίκαιο αίτημα153. Η Γενική συνέλευση των επαναστατών απέρριψε τις προτάσεις του Μουσταφά. Ο Μουσταφά με ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις κατευθύνθηκε αρχικά προς τη Μαλάξα και στη συνέχεια στο Σέλινο. Οι Τουρκικές δυνάμεις απελευθέρωσαν τις οικογένειες των Μουσουλμάνων από την Κάντανο και μέσω της Παλαιόχωρας επιβιβάστηκαν σε Τουρκικά πλοία με προορισμό τα Χανιά. Οι επαναστάτες από το Σέλινο χτύπησαν τις Τουρκικές δυνάμεις κατά την επιστροφή τους στα Χανιά και οι απώλειες ήταν μεγάλες για τον οθωμανικό στρατό154. Στη συνέχεια τα στρατεύματα του Μουράτ έπληξαν τα χωριά της ορεινής Κυδωνίας, Λάκκους, Μεσκλά και Θέρισο. Οι επαναστάτες τον απόκρουσαν στις Αλιάκες και στα Κεραμειά ο Μουσταφάς έχασε 1.500 στρατιώτες.
Μετά την ορεινή Κυδωνία ο Μουσταφά πήγε στον Αποκόρωνα, όπου αντιμετώπισε και νίκησε τον Γενικό αρχηγό Ιωάννη Ζυμβρακάκη στο Βαφέ. Η ήττα στον Βαφέ έριξε την ψυχολογία των επαναστατών και θεώρησαν ότι δεν θα έχει μεγάλη διάρκεια η επανάσταση. Ο Μουσταφάς εκμεταλλεύτηκε αυτό το κλίμα και κάλεσε με νέα προκήρυξη να καταθέσουν τα όπλα οι επαναστάτες και θα τους χορηγούσε γενική αμνηστία ενώ θα επέτρεπε την ασφαλή επιστροφή των εθελοντών στην Ελλάδα. Πολλά χωριά των Σφακίων και οι κάτοικοι επαρχιών Μεραμπέλλου, Βιάννου, Πεδιάδας και Λασιθίου δήλωσαν υποταγή155. Στη συνέχεια, ο Μουσταφάς με δύναμη 15.000 ανδρών και ισχυρό πυροβολικό εισέβαλε στην επαρχία Ρεθύμνου. Κατευθύνθηκε προς τη μονή Αρκαδίου όπου εκεί ήταν η έδρα της επαναστατικής επιτροπής Ρεθύμνου. Στις 8 Νοεμβρίου οι 1866 ο Μουσταφά με τις δυνάμεις του κύκλωσε το μοναστήρι και άρχισε να το πολιορκεί156 . Στη μονή Αρκαδίου ήταν 300 ένοπλοι και 600 γυναικόπαιδα. Φρούραρχος του μοναστηριού ήταν ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δημακόπουλος σε συνεργασία με τον ηγούμενο Γαβριήλ Μαρινάκη. Ο Μουσταφά έκανε πρόταση να παραδοθούν όσοι ήταν στο μοναστήρι, την οποία αρνήθηκαν ο Δημακόπουλος και ο Γαβριήλ. Η επίθεση ξεκίνησε αμέσως. Την πρώτη μέρα δεν κατάφεραν να μπουν στο μοναστήρι. Την δεύτερη μέρα έφεραν ένα μεγάλο κανόνι και δύο τηλεβόλα με τα οποία έριξαν τη δυτική πύλη της μονής και μπήκαν στο μοναστήρι. Ο ηγούμενος Γαβριήλ είχε σκοτωθεί κατά τις διάρκεια της μάχης και ο Κώστας Γιαμπουδάκης ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη της μονής, όπου οι περισσότεροι Έλληνες σκοτώθηκαν και μαζί τους πολλοί Τούρκοι157. Το γεγονός αυτό θύμισε την έξοδο του Μεσολογγίου και το Κούγκι , οπού κινητοποίησε φιλέλληνες και φιλελεύθερους ανθρώπους να βοηθήσουν τον αγώνα των Κρητικών με εράνους και δημοσιεύματα υπέρ του Κρητικού αγώνα και να αλλάξει εξωτερική πολιτική της Γαλλίας υπέρ των Κρητικών158.
-51-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου