ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ 20ο

 Ακόμα και μετά την κοίμηση της, η Μυτιληνιά Αγία,  ταλαιπωρημένη και η ίδια από τον μαρτυρικό γάμο της, συνέχισε τρυφερά και εγκάρδια να συναισθάνεται τον πόνο τους και να παρέχει την δέουσα κάθε φορά λύπηση. 

Στο Μοναστήρι «Τα Μικρά Ρωμαίου», όπου είχε ταφεί, καθημερινά την επισκέπτονταν άντρες και γυναίκες προκειμένου ενώπιον της να εκμυστηρευτούν τις ενδόμυχες σκέψεις τους. Το ενδιαφέρον της Αγίας Θωμαϊδας για τα ανδρόγυνα ήταν αμείωτο και έντονο, τόσο που όλοι στην Πόλη την θεωρούσαν ως Αγία που συμφιλίωνε τους συζύγους και επιλαμβανόταν κάθε οικογενειακό πρόβλημα. Η Θωμαΐς ήταν η μοναδική ως την εποχή εκείνη γυναίκα, η οποία αγίασε παντρεμένη, χωρίς ποτέ να διασπάσει τον δεσμό του γάμου της, χωρίς να χηρέψει και χωρίς να μονάσει.100 Η Αγία ήταν τελείως άγνωστη όχι μόνο στα Συναξάρια, αλλά και στο νησί απ’ όπου καταγόταν. Η μνήμη της βυθιζόταν ολοένα και περισσότερο στην αφάνεια. 

Από τον 13ο αιώνα μ. Χ. ως και τον 20ο αιώνα μ. Χ. επικρατεί μια απόλυτη σιωπή, χωρίς καμία αναφορά, καμία μαρτυρία ή έστω υπόμνηση. Το 1961, ωστόσο, ξεκίνησε μια επιστημονική έρευνα από τον Ι. Φουντούλη, καθώς ανακάλυψε και μελέτησε κάποια σχετικά με την Αγία παλαιά βυζαντινά κείμενα που βρίσκονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη Αθηνών και στο όρος Σινά. Επιπλέον, το 1962 αγιογραφήθηκε για πρώτη φορά η μορφή της σε τοιχογραφία του Επισκοπικού Παρεκκλησίου της οικίας του Μητροπολίτη Λέσβου. Έκτοτε η Αγία συγκαταλέγεται ανάμεσα στους Λέσβιους Αγίους  Το 2002 η Ορθόδοξη Κοινότητα με την επωνυμία «Η Οσία Θωμαΐς», με ιδρυτή και πνευματικό καθοδηγητή τον π. Αθανάσιο Γιουσμά και μέλη τα πνευματικά του παιδιά, έκανε την Οσία Θωμαΐδα προστάτιδά της. Έθεσε σαν έναν από τους βασικούς στόχους της την οικοδόμηση ιερού ναού προς τιμήν της, στο νησί της Λέσβου. Το ίδιο έτος αγιογραφείται η πρώτη φορητή εικόνα της Αγίας, έργο του αγιογράφου κ. Γεωργίου Κόρδη. Η θεμελίωση του ιερού ναού ξεκίνησε το 2004 και η Ορθόδοξη κοινότητα κατάφερε μετά από αγώνα σωματικό και πνευματικό του π. Αθανασίου και των μελών της να φτάσει στα θυρανοίξια του Ιερού Ναού της Οσίας Θωμαΐδος. Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ.κ. Ιάκωβος Γ’ εγκαινιάζει τον πρώτο Ναό της Αγίας στις 3 Ιανουαρίου 2008 και για πρώτη φορά η άστεγη ως τότε Αγία υποδέχτηκε στο δικό της επίγειο ναό τους προσκυνητές της. 101

-66-