2.3 Η σημαντικότητα του εκχριστιανισμού των Σλάβων.
Τη διάδοση του Χριστιανισμού σε όλους τους Σλαβικούς λαούς του ευρασιατικού χώρου μέσω του σημαντικού ιεραποστολικού έργου του Κύριλλου και του Μεθόδιου, και κατοπινά των πολυάριθμων μαθητών τους, σφράγισε η δημιουργία των Ορθοδόξων Σλαβικών Εκκλησιών υπό την πνευματική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ως Μητέρας Εκκλησίας τους. «Όπως είναι γνωστό», οι εν λόγω Εκκλησίες συστάθηκαν ως «επαρχίες των μητροπόλεων του Οικουμενικού Θρόνου ή υπαγόμενες απευθείας σ’ αυτό», για να προαχθούν, στη συνέχεια, σε ιδιαίτερες επισκοπές, αυτόνομες αρχιεπισκοπές ή μητροπόλεις και να κατακτήσουν πολύ αργότερα το αυτοκέφαλο και τον πατριαρχικό τίτλο. 23 Η σημαντικότητα αυτών των εξελίξεων είναι κατά κυριολεξία κοσμοϊστορικής σημασίας για την ευρωπαϊκή αλλά και την παγκόσμια ιστορία. Σε κάθε περίπτωση γίνεται λόγος για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της γηραιάς Ηπείρου, περι το1/3 αυτού.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 - Το Πατριαρχείο Μόσχας
3.1 Το Αυτοκέφαλο Της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας
Η πρόταξη της Ρωσικής Εκκλησίας στην πραγμάτευση του ζητήματος της Αυτοκεφαλίας των τριών υπό μελέτη Σλαβικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, για την παρακολούθηση της πορείας τους μέχρι της τελικής κατάκτησης του Αυτοκεφάλου, «αγνοεί», όπως γίνεται αντιληπτό, την κατά χρονική αλληλουχία διαδοχική παραχώρηση από τον Οικουμενικό Θρόνο της διοικητικής αυτονομίας στις Εκκλησίες της Βουλγαρίας, της Σερβίας και της Ρωσίας. Διότι η απόκτηση του Αυτοκέφαλου από την τελευταία έπεται ιστορικά των δύο άλλων. Το γεγονός ωστόσο, είναι ότι προηγήθηκε αυτών στην αναγνώρισή της ως Πατριαρχείου και κατέχει σήμερα την πέμπτη θέση στην τάξη των Ορθοδόξων Πατριαρχείων. Κατά σειρά μετά τα πρεσβυγενή δηλαδή της Κωνσταντινούπολης, της Αλεξάνδρειας, της Αντιόχειας και των Ιεροσολύμων, σύμφωνα με τα πρεσβεία τιμής τους24, έναντι της έκτης θέσης του Πατριαρχείου της Σερβίας και της όγδοης αυτού της Βουλγαρίας, (μετά αυτού της Ρουμανίας) δικαιολογεί, τουλάχιστον κατά τη γνώμη μας, την ιστορική υπέρβαση.
-3.2 Η γέννηση και οργάνωση της Ρωσικής Εκκλησίας: Η Κιεβινή περίοδος (989 - 1240)
Οι Ρώσοι (Ρως), σκανδιναβικά φύλα της φυλής των Βαράγγων, έκαναν την εμφάνισή τους στο προσκήνιο της ιστορίας στα μέσα του 9ου μ.Χ. αιώνα, όταν διείσδυσαν και εγκαταστάθηκαν στις στέπες στα βόρεια του Εύξεινου Πόντου. Επιδίωξή τους οι υδάτινοι εμπορικοί δρόμοι διαμέσου των ποταμών Δνείπερου και Δνείστερου προς τις νότιες θερμές θάλασσες και κυρίως το ονομαστό και ακμάζον εμπορικό, θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο, την Κωνσταντινούπολη. Κατά τη διαδρομή αυτή ίδρυσαν παραποτάμιες πόλεις ως εμπορικούς σταθμούς και κέντρα ανεφοδιασμού στα μακρινά και δύσκολα ταξίδια της εποχής. Επικράτησαν των ανατολικών σλαβικών φύλων της ευρύτερης περιοχής, της σημερινής Ουκρανίας, Λευκορωσίας και βορειοδυτικής Ρωσίας, όχι δημογραφικά αλλά λόγω της ανώτερης στρατιωτικής και πολιτικής τους οργάνωσης, οπότε και συγκρότησαν το πρώτο σημαντικό ρωσικό κράτος, την ηγεμονία του Κιέβου25. Ο ιστορικός, ωστόσο, βίος της Ορθόδοξης Ρωσικής Εκκλησίας αρχίζει τυπικά έναν αιώνα αργότερα26, παρά το ότι οι Ρώσοι είχαν ήδη γνωρίσει τον Χριστιανισμό από τον 9ο αιώνα λόγω των εμπορικών τους σχέσεων-συναλλαγών με τους Βυζαντινούς, αλλά και των πολεμικών τους συγκρούσεων με το Βυζάντιο, και ένας αρκετά μεγάλος πληθυσμός τους τον είχαν ασπαστεί χάρη στη θεαματικής επιτυχίας ιεραποστολή των Κυρίλλου και Μεθοδίου, την οποία είχε οργανώσει ο Πατριάρχης Φώτιος το 860 μ.χ. όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενο κεφάλαιο.
Αποτέλεσμα των παραπάνω «επαφών» των Βαράγγειων Ρως με τη χριστιανική θρησκεία ήταν να υπάρχει κάποια αξιόλογη κοινότητα Χριστιανών στο Κίεβο ήδη πριν από το 945 μ.Χ., η οποία διευρυνόταν συνεχώς χάρη στην αυξανόμενη διάδοση της θρησκείας του Χριστού, δοθέντος και του γεγονότος ότι δεν συνάντησε καμιά επίσημη αντίδραση από πλευράς της Κιεβινής Πολιτείας. Το αντίθετο, επιστέφθηκε το 957 μ.Χ. με το βάπτισμα της ηγεμονίδας του Κιέβου Όλγας στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο υπήρξε αποφασιστικής σημασίας για την προοπτική της επικράτησης του Χριστιανισμού στη χώρα. Κυρίως λόγω του ιδιαίτερου κύρους και της εξέχουσας αυθεντίας που απολάμβανε ο ηγεμόνας στον κόσμο των Σλάβων ως απόλυτης εξουσίας επί του πολιτικού, κοινωνικού, πολιτισμικού και θρησκευτικού τους βίου27. Για το χρονικό της βάφτισης της Όλγας οι σωζόμενες ιστορικές αναφορές παρουσιάζουν αμφίσημες καταγραφές και ερμηνείες. Προφανέστερο είναι ότι ήταν προσωπική επιλογή και όχι παράδειγμα ή αναγκαστική επιβολή για τους υπηκόους της να εκχριστιανιστούν. Αποτέλεσε, όμως, το προανάκρουσμα για τη δημιουργία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που το γενέθλιό της τοποθετείται στο έτος 988 μ.Χ. και σφραγίζεται από τη βάπτιση του ηγεμόνα Βλαδίμηρου, γιου της Όλγας, και την οριστική επικράτηση του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας στο Κιεβινό κράτος28, η οποία υπαγορευόταν σε μεγάλο βαθμό από οικονομικούς λόγους. Οι λόγοι αυτοί σχετίζονταν με την ανάγκη κατοχύρωσης εμπορικών προνομίων των Ρώσων εμπόρων στις αγορές του Βυζαντίου, και πολιτικά κίνητρα, τα οποία αφορούσαν στην επιδίωξη δόμησης ισχυρών δεσμών μεταξύ των δύο κρατών29.
-24-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου